Het hert op de goede plek… (door Sandor)

Toen we nog in Nederland woonden, startte er in onze woonplaats Nijmegen een project genaamd “het groene hert”. Hierbij ging het om duurzaamheid en energiebesparing. De mascotte van het project was een knalgroen gebreid hert, en “hert” refereerde daarnaast aan de Nimweegse uitspraak van het woord “hart”.

Het groene hert aan de Waalkade in Nijmegen. De huizen op de achtergrond behoren tot het complex waar wij woonden (foto: website “het groene hert”)

Inmiddels is het project ter ziele. Failliet verklaard. Gelukkig hebben we er hier in Zweden een ander soort hert voor in de plaats gekregen!

Hjortkvarn betekent letterlijk vertaald “Hertmolen” en dat is niet voor niets. “Molen” refereert aan een oude watermolen die voor de houtzagerij werd gebruikt. Verder krioelt het hier van de herten. Zo erg zelfs, dat de grote weg 51, die langs het dorp loopt, tot wel 15 kilometer ten noorden van Hjortkvarn aan beide zijden is afgezet met een hoog hekwerk. Dit om wildongelukken te voorkomen. Behalve bruine damherten komen er hier ook veel donkerbruine/zwarte damherten voor, evenals reeën en edelherten.


Ook rondom ons eigen Snöbäcken zijn er veel herten. Je kunt ze het hele jaar door zien, maar vooral in de winter. Naarmate de winter vordert worden ze steeds hongeriger en verliezen ze langzaam hun natuurlijke schuwheid. Rondom de huizen is er immers meer kans om iets eetbaars te vinden. De composthoop aan de bosrand achter onze tuin is een grote favoriet. In het verleden is de tuin rond Snöbäcken omheind om herten buiten en honden binnen te houden. Maar in de winter laten de herten zich niet veel gelegen liggen aan deze afrastering. Met één welgemikte sprong belanden ze in de tuin, op zoek naar iets eetbaars. Onze moestuin is ook nog eens extra omheind, en dat houdt ze meestal wel tegen.




Als ze écht honger hebben, aan het einde van de winter, kunnen herten ook schade aanrichten. Ze eten dan boombast, omdat er verder weinig eetbaars is te vinden. Als de boombast rondom een boom helemaal weg is gevreten, sterft de boom. Afgelopen winter bood onze composthoop plots niet meer genoeg eetbaars. In allerijl moesten we extra afrasteringen rondom de jongere bomen plaatsen, omdat deze ten prooi dreigden te vallen aan de vraatzucht van de hongerige herten.


Maar de herten leveren ook een positieve bijdrage aan de tuin: mest. In de winter en vroege lente verzamelen we emmers vol hertenpoep en mengen dit ter verrijking door de compost. Dank U wel!


In de herfst, de bronsttijd, zorgen de edelherten voor een spectaculair fenomeen: het burlen. In de stille avonduren en de nachten kan je de oerkreet van de mannelijke edelherten door de bossen rondom Snöbäcken horen galmen. Erg indrukwekkend.

Naast de verschillende hertensoorten komen er in het gebied rond Snöbäcken ook elanden, wilde zwijnen, vossen, lynxen, roofvogels en dassen voor. Maar de herten vormen het overgrote deel van het aanwezige wild, en ze zijn ook het meest zichtbaar in de omgeving. Er is niets mooier dan ’s ochtends wakker te worden, en een grote groep herten door je tuin te zien paraderen.