Naar Zweden - Wonen op het Zweedse platteland

Toen we ons huis Snöbäcken kochten, stond eigenlijk al vast dat we kippen wilden gaan houden. Mijn ouders hadden vroeger een hobbyboerderij, dus als kind groeide ik op met een wei vol schapen, konijnen, ganzen en natuurlijk ook kippen. Op de een of andere manier had ik altijd een voorliefde voor de kippen. Hun rustige getok, elke dag een vers eitje leggen, gemakkelijke verzorging: kippen zijn ideaal! Dat er af en toe ook eentje het loodje legde voor de slacht nam ik, na aanvankelijke protesten, maar op de koop toe.

Omdat de eerste jaren in Snöbäcken vol zaten met een heleboel geklus en onderhoudswerk, hebben we wel even gewacht met bouw van de kippenverblijven. Het is toch meer een hobby-project. En bovendien, een kippenhok met bijbehorende kippenren stamp je ook niet zomaar even uit de grond. We hebben dus de tijd genomen om allerlei ideeën te laten rijpen en goed na te denken over hoe we het allemaal wilden hebben.

In eerste instantie wilden we het hok bouwen op een oude betonnen fundering, die verborgen lag onder een zeer krakkemikkig vervallen schuurtje, dat reeds lang op omvallen stond. Daaraan grenzend zouden we dan een kippenren bouwen. Omdat het schuurtje hoe dan ook op de nominatie stond om gesloopt te worden, zijn we daar alvast mee begonnen. Het schuurtje was in zo’n slechte staat dat het nog geen halve dag kostte om alles te ontmantelen en op te ruimen.

Dat leverde natuurlijk een grote berg oud en half-verrot hout op. Om ons een rit met een aanhanger naar het stort te besparen, besloten we maar om de hens erin te steken.

De onderliggende betonfundering (van een oude varkensstal) bleek na het opschonen oneffen, broos en kapot. Daar zou dus eerst een nieuwe betonnen vloer op gestort moeten worden. We zagen de hoeveelheid toekomstig werk voor een kippenhok onrustbarend snel toenemen…
Bovendien hadden we vraagtekens bij het idee om nóg een nieuw bouwsel te laten verrijzen op ons terrein. Er staan er al een heleboel. Naast de aanzienlijke kosten betekent elk gebouw namelijk ook onderhoud, schilderwerk, potentiële lekkages etc. Tijd dus om nog eens goed na te denken en te heroverwegen.

Zo geschiedde, en na en aantal brainstormsessies kwam Camilla met een briljant idee. Het naastgelegen gebouw (een voormalige houtschuur annex zaadopslag annex keramiekatelier) werd door ons eigenlijk nauwelijks gebruikt. Het was een veredelde opslag voor van alles en nog wat, en we gebruikten het als locatie om bijvoorbeeld wijn te maken.

Met wat eenvoudige aanpassingen en een extra tussenwand zou de helft van de benedenverdieping gemakkelijk om te toveren zijn tot een kippenhok, terwijl we de andere helft nog gewoon zouden kunnen blijven gebruiken voor andere activiteiten!

Zo gezegd, zo gedaan: eerst maar eens opruimen. Oei, wat een hoop spullen. Toch maar wat ritjes naar het stort maken want niet alles kon bewaard blijven. Na een paar weekenden puinruimen was alles leeg.

Intussen waren we aan het rondsurfen op internet voor tips en ideeën. Waar moeten zo’n hok en ren allemaal aan voldoen, en hoe zit het de bescherming tegen roofdieren die het op onze toekomstige kippen hebben voorzien? Vossen, dassen, marters, roofvogels, ze komen hier allemaal voor. Al snel bleek dat we verstevigd gaas met kleine mazen nodig hadden, en dat dit deels ingegraven zou moeten worden. Ook zou de ren van boven dicht moeten zijn, in ieder geval met gaas. De conclusie was eigenlijk dat we buiten een soort van Alcatraz zouden moeten bouwen, terwijl we binnen met relatief weinig werk een mooi hok zouden kunnen realiseren.

Schets van Alcatraz:

Nu zijn we de afgelopen jaren wel wat handiger geworden, maar het ontbreekt ons toch aan het nodige technische en bouwkundige inzicht om dit allemaal zo maar even uit de mouw te schudden. Daarom werden er hulptroepen ingeroepen: (O)pa Wim Veldman in Nederland werd gepolst om mee te denken en om in de zomer mee te komen bouwen aan het project. Daar had hij gelukkig wel oren naar! Sterker nog, hij kon een aantal zaken al thuis maken en voorbereiden. Zo kregen we al snel de volgende foto van een paar gloednieuwe zelfgemaakte legnesten toegestuurd:

Met de bouw gepland in de zomer, konden we in de lente zelf ook al een aantal zaken voorbereiden. Aan de binnenkant werd het toekomstige kippenhok voorzien van een ventilatiekanaal en werden alle plinten geverfd en vervolgens gekit met siliconenkit.

Aan de buitenzijde langs het gebouw werd op de plek van de toekomstige ren alvast een strook gaas bevestigd en ingegraven, zodat de roofdieren straks buiten en de kippen straks binnen de ren blijven.

Ook werd er alvast wat materiaal ingeslagen, zoals rollen gaas, paalschoenen en deurbeslag. Bovendien werd onze houtopslag doorzocht naar zoveel mogelijk herbruikbaar materiaal, en vonden we onder andere een bruikbare deur en een partij schrootjes voor de tussenwand aan de binnenkant.

Opa’s verblijf werd ingepland voor twee weken in de zomer. Uiteindelijk konden we voorzichtig concluderen dat we klaar voor de start waren. Wordt vervolgd!

Begin juli was het zover: Opa Veldman (77) arriveerde na een driedaagse autoreis geheel fit vanuit Nederland in Snöbäcken. Daags erna gingen we gelijk op pad om bouwmateriaal en hout voor de ren te kopen. De grootste aanschaf qua kosten waren staanders van geïmpregneerd hout, vanwege het contact met grond en sneeuw. Voor de liggers konden we deels eigen hout hergebruiken, deels moesten deze worden aangeschaft. Met een aanhanger vol hout keerden we in de stromende regen terug in Snöbäcken.

De volgende dag scheen de zon echter volop, en gingen we met z’n allen voortvarend aan de slag. Paalschoenen werden ingegraven, en al het hout (met uitzondering van het geïmpregneerde hout) werd alvast een keer geverfd met Zweedse faluröd-verf. Ook Ella hielp vlijtig mee!

In de dagen die volgden, ontstond langzaam maar zeker het geraamte voor de kippenren. Ook werd alles een tweede keer geverfd.

Ella besloot om alvast naambordjes te gaan maken voor de “Tokkies”, zoals onze toekomstige kippen alvast liefkozend werden genoemd.

Na ongeveer een week was het geraamte voor de kippenren klaar.

En dus konden we beginnen met het binnengedeelte, het eigenlijke kippenhok. Allereerst werd er een tussenwand met deur gerealiseerd, en werd een en ander geverfd.

Vervolgens werd er binnen de zo ontstane ruimte een geraamte voor een extra gaaswand inclusief toegangsdeur getimmerd, en werd de binnenzijde van het hok voorzien van details als legnesten, de stok om te slapen met daaronder een plank om poep op te vangen, een voedersilo en een drinkbak.

Als laatste werd er een gat in de wand gemaakt om zo een toegang tot de kippenren buiten te verkrijgen. Dit gat werd voorzien van een schuifdeurtje om de boel ’s nachts en ’s winters eventueel te kunnen afsluiten. Ook maakten we een loopplank vanuit dit gat naar buiten in de ren.

Opa Veldmans verblijf zat er na twee weken timmeren en klussen bijna op, en we hadden al het geplande werk precies binnen de tijd afgekregen! Hij gunde zichzelf gelukkig nog een dag welverdiende rust en luieren aan een meertje alvorens terug te keren naar Nederland. We zijn hem heel veel dank verschuldigd voor alle hulp, tips en inzichten. Zonder hem was het allemaal niet gelukt, en was het al helemaal niet zo mooi geworden!

De laatste grote klus, het aanbrengen en ingraven van het versterkte gaas om en op de kippenren, bleef vervolgens een paar weken liggen vanwege bezoek en een heleboel andere bezigheden. Maar uiteindelijk werd ook dit gerealiseerd, al kostte het menig zweetdruppel.

Vervolgens was het tijd voor het aanbrengen van een aantal luchtige details, zoals de door Ella beschilderde naambordjes en een bloemendecoratie aan de binnenzijde van het kippenhok.

Zo, klaar! Het verblijf is zó mooi en luxe geworden, dat het hok is omgedoopt tot kippen-resort “Tokkie-hotel” en de ren tot kippenfort “Alcatraz”. Laat die Tokkies nu maar komen. Maar dat is natuurlijk weer een heel ander verhaal. Wordt vervolgd!

Na maanden van voorbereiding, bouwen en afwerking waren het kippenhok en de kippenren eindelijk klaar, en konden we gaan denken aan het aanschaffen van kippen. Ook hierbij oriënteerden we ons eerst via internet. We wilden graag rustige kippen die grote bruine eieren leggen, het liefst dagelijks. Na wat speurwerk kwamen we al snel uit bij het ras “Lohmann”. Deze kippen voldeden precies aan ons “daderprofiel”.

Na enig zoeken vonden we een boerengezin bij Linköping, op ongeveer een uur rijden vanaf Snöbäcken, dat deze kippen te koop aanbood. Dus gelijk gebeld en vier exemplaren gereserveerd! De kippen waren nog piepjong, 17 weken, dus nog niet aan de leg. Meestal beginnen ze rond een week of 20 met eieren leggen. Ideaal dus.

Het daarop volgende weekend reden we met z’n allen naar Linköping, vol goede moed en met twee lege draagmanden van de katten in de auto. Aangekomen bij de boerderij bleek het gezin niet aanwezig te zijn. Wat nu? Een naarstig gepleegd telefoontje wees uit dat ze onverwachts elders moesten zijn, maar geen probleem, zeiden ze: “zoek er zelf maar vier uit en laat wat geld in de brievenbus achter”(!) Zo gezegd, zo gedaan: we gingen op kippenjacht!

Met niet al te veel moeite konden we zelf vier mooie rustige kippen vangen en lukte het ons om ze in de draagmanden te manoeuvreren…om vervolgens aan de terugreis te beginnen.

Aangekomen in Snöbäcken waren onze katten natuurlijk razend nieuwsgierig naar deze vier nieuwe huisgenoten!

We lieten de kippen eerst een dagje wennen in hun nieuwe onderkomen. Het luik naar de ren buiten bleef nog even dicht. Ze waren verbazingwekkend tam, en begonnen al direct uit Ella’s hand te eten.

Natuurlijk moesten de Tokkies ook allemaal een eigen naam krijgen. Na koortsachtig familie-overleg werd besloten tot Fjun (=Pluisje), Truus, Agda (naar een nummer van Cornelis Vreeswijk) en Wokkie (naar “wokkie tokkie”, Ella’s eerste woordjes steenkolen-Engels voor “walkie talkie”).

De volgende ochtend was Ella als eerste uit de veren om te gaan kijken naar de nieuwe huisdieren. Na een minuut kwam ze hijgend en dolenthousiast terugrennen met in haar hand: een ei! We dachten nog even dat ze een grapje maakte, maar nee hoor, het was er toch écht een. Blijkbaar beviel het nieuwe leventje in Snöbäcken de Tokkies uitstekend…

Na een dag en een nacht wennen mochten de kippen ook naar buiten om kippenren “Alcatraz” te verkennen en bewonderen. Ook dit verblijf werd meteen goedgekeurd.

In de daaropvolgende dagen begonnen ze allemaal eieren te leggen, zodat we nu, twee weken na aanschaf, al elke dag vier eitjes hebben.

Het verhaal van de Tokkies is, om kort te gaan, een doorslaand succes geworden. De kippen lijken dolgelukkig met hun komst naar Snöbäcken en hun nieuwe leventje. En wij zijn dat ook!

Sandor