Naar Zweden - Wonen op het Zweedse platteland

Elanden (door Sandor)

Elanden zijn machtige dieren. Ze komen in bijna heel Zweden voor, maar dat betekent niet dat je ze ook vaak ziet. Ze zijn erg schuw en komen vaak pas bij schemering of in het donker tevoorschijn. Zo ook rond Snöbäcken.

In de lange koude winter van 2012-2013 merkten we plots dat de twee appelboompjes in onze tuin ineens een stuk korter waren geworden. Toen we in de ijzige kou een kijkje gingen nemen, vonden we een paar enorme pootafdrukken en een boel bruine stugge haren in de sneeuw. Even dachten we dat de verschrikkelijke sneeuwman langs was geweest. Maar na enig logisch nadenken was de enig mogelijke conclusie dat we bezoek hadden gehad van een eland.

Pootafdruk van een eland in de sneeuw in Snöbäcken, januari 2013

Toen we even later weer behaaglijk binnen waren, stonden we nog even na te praten hierover. Plots viel Camilla’s mond open en wees ze door het raam naar buiten: “De eland!”. Verscholen tussen de bossen rondom het huis stond een grote vrouwtjes-eland aan een boom te knagen.

Maar deze eland was duidelijk iets van plan: de appelbomen in onze tuin waren klaarblijkelijk in de smaak gevallen, en deze eland was op zoek naar meer. Stukje bij beetje kwam ze dichterbij. Wij verschansten ons met een camera op de bovenverdieping zodat we goed zicht hadden. En ja hoor, daar kwam de eland de tuin in. Nee, ze sprong niet over het hek zoals de herten dat doen: ze stapte er gewoon overheen!

Langzaam slenterde ze naar de bewuste appelboompjes en begon er stoïcijns van te eten. We maakten wat foto’s en genoten van dit prachtige moment, maar zagen ook dat onze boompjes snel gereduceerd werden tot een paar afgeknaagde sprieten.

Tijd dus om in te grijpen: naar buiten toe en een paar keer flink in de handen klappen bleek afdoende om mevrouw Eland tot andere gedachten te bewegen. Met een paar elegante stappen verdween ze uit onze tuin, op zoek naar makkelijker slachtoffers…

Een woonkeuken (door Camilla)

Eindelijk hebben we een woonkeuken! Je zou je kunnen afvragen wat daar zo bijzonder aan is. Vroeger, in Zweden, dacht ik nooit na over het fenomeen “keuken”. Die was er gewoon: daar kookte je, bakte je, zat je samen aan tafel, at je, las je de krant en maakte kruiswoordpuzzels. Kortom: je leefde er.

In Nederland is een woonkeuken veel minder vanzelfsprekend. In allebei onze appartementen in Nederland was de keuken niet meer dan een hoek van de woonkamer.

Maar nu hebben we dus een grote ouderwetse woonkeuken. Met eikenhouten keukenkastjes, een kachel, een grote tafel, een aparte oven en een boel werkruimte. Daarom bakken we nu veel vaker dan vroeger. Ik heb altijd van bakken gehouden. Niet omdat ik zelf zoveel van koek en gebak houd, maar omdat het een creatieve bezigheid is, omdat het lekker ruikt, en omdat het ontspannend is.

Ik heb een flinke verzameling bak- en receptenboeken, maar mijn favoriet is de Zweedse klassieker “Sju sorters kakor“. Ik ga meestal uit van een recept zoals het in het boek staat, maar verander hier en daar soms wat. Vaak creëer ik zo een nieuw en eigen recept.

Als er verjaardagen zijn of gasten gaan komen, ben ik in de keuken te vinden met de garde in de aanslag. Taart, koekjes, gebak, cake, kaneelbroodjes, alles is mogelijk. Ella helpt meestal enthousiast mee, vooral met decoreren, aanmoedigen en het leeglikken van de beslagkom tot de laatste klodder.

We bakken ook brood. Soms wordt dit overheerlijk, soms veel te zwaar en compact. Ik geef de schuld aan de gist, maar denk eigenlijk dat het aan mezelf ligt, want ik wil soms te snel klaar zijn. En als het brood té gezond is, dan eet niemand ervan. Hoe dan ook, hier wordt vooral gebakken om het bakken!

Slangen (door Sandor)

In Zweden komen – net als in Nederland – slangen voor, vooral ringslangen en adders. Het grote verschil met Nederland is dat je ze hier ook echt regelmatig tegen het kronkelige lijf loopt! Martha, de vorige bewoonster, had ons wel verteld dat er slangen voorkomen rondom Snöbäcken. Ze had er op een gegeven zelfs zó veel, dat ze besloot om de vijver in de tuin te dempen, omdat dat de plek was waar ze op af kwamen.

Ook al ben je totaal niet bang voor slangen, het is altijd toch even schrikken als er plots een voor je voeten ligt. Zeker als je een zevenjarige dochter hebt die graag blootsvoets door de tuin holt. Adders zijn giftig en dus gevaarlijk. Ringslangen zijn niet giftig, maar ze kunnen wél gemeen bijten. Meestal zijn slangen echter schuw en kronkelen ze snel weg als je dichterbij komt. Toch hebben we al een paar spannende close encounters gehad.

Sommige slangen zijn zo herkenbaar dat ze een naam hebben gekregen. Onze favoriet is Tuinslang, een lange ringslang die woont in een hoop stenen in het grasveld voor ons huis. Voordat we wisten dat Tuinslang er woonde, speelde Ella regelmatig op deze stenen. Op een goede dag kwam onze huisvriend Lennart langs en zei “jullie weten toch wel dat er een grote lange slang woont in die hoop stenen waar Ella speelt?”. Wij schrokken en dachten eerst dat hij een grapje maken. We namen samen een kijkje en ja hoor: daar lag Tuinslang heerlijk te zonnebaden in het gras tussen de stenen…

Een ander hachelijk moment was in de vroege zomer van 2013, toen ik in de tuin bezig was om tuinmeubels te oliën. Met een kwast in mijn hand ging ik langzaam omlaag langs een stoelpoot. Toen ik bijna onderaan bij het gras was zag ik tot mijn schrik plots een adder in het gras bij mijn hand liggen. Een ringslang jaag ik meestal de tuin uit, maar een adder is toch een andere zaak. Ik besloot hem te vangen met de “slangentang” die Martha had achtergelaten, en plaatste hem in een emmer met deksel. Wat nu? Elders uitzetten dan maar. Ik liet hem weer los bij de bosrand aan de voorkant van Snöbäcken. Toen ik dit later aan Martha schreef, was haar antwoord dat een adder minstens 5 kilometer verderop moet worden uitgezet, anders komt ‘ie gewoon weer terug…Oeps. We hebben hem echter niet meer gezien!