Blog Image

Naar Zweden - Wonen op het Zweedse platteland

Over deze blog:

Hierin schrijven we over onze avonturen en projecten in Snöbäcken, zoals ons huis en de directe omgeving worden genoemd.

Met deze blog willen we in de eerste plaats mensen met interesse in landelijk wonen, natuur, tuinieren, emigreren en Zweden aanspreken. Ook willen we familieleden, vrienden en kennissen in Nederland op deze manier op de hoogte houden. Bovendien is het gewoon erg leuk om te schrijven over alles wat we hier meemaken!

Beestenboel in Snöbäcken, deel 2: een hondenleven

Dieren Posted on 04 nov, 2015 11:20:09

Alsof twee katten en vier kippen nog niet genoeg waren, zijn Ella en Camilla al sinds we hier wonen bezig over een hond. Ikzelf had altijd zo mijn twijfels. Niet omdat ik niet van honden hou, integendeel. Maar wel omdat ik besefte dat het nemen van een hond aanzienlijke logistieke complicaties met zich mee zou brengen. Hierbij denk ik vooral aan de trips naar vrienden en familie in Nederland en Stockholm die wij regelmatig maken. Maar hoe ik ook tegensputterde, er was geen houden meer aan: er moest en zou een hond komen. Uiteindelijk ging ik ook overstag, en werd in het voorjaar van 2015 besloten dat er nog voor de zomer een puppy naar Snöbäcken zou komen…

Na een oriëntatieperiode bleven er qua ras een aantal opties over, waarvan de Spangold Retriever en de Finse Lappenhond de meest serieuze kandidaten waren. In beide gevallen is de koop om uiteenlopende redenen op het laatste moment echter niet doorgegaan. Vervolgens hebben we ons oog laten vallen op de Nederlandse Schapendoes. Deze haarbollen zijn mij welbekend, want gedurende mijn jeugd ben ik opgegroeid met Bas, een trouwe schapendoes, aan mijn zijde. Ik hoefde dus niet overtuigd te worden, maar Camilla en Ella nog wél…

Nu wilde het toeval dat er hier vlakbij nog een Nederlands-Zweeds stel woont, en dat zij de trotse eigenaars zijn van maar liefst vier van deze doezen. Ze waren graag bereid om hun schapendoezen een middagje te komen showen. Daarna waren Camilla en Ella ook “om”!

Na wat gespeur op internet vonden we een fokker in Zuid-Zweden die schapendoes-puppy’s te koop had. We maakten een afspraak en op Hemelvaartsdag gingen we met z’n allen kijken bij Kennel Schappegården in Nässjö. Onze keuze viel vrijwel meteen unaniem op Eddie, dus dat was niet moeilijk. Begin juni was het eindelijk zover en konden we Eddie gaan afhalen!
Sinds afgelopen zomer hebben we dus een nieuwe bewoner erbij. Een puppy in huis nemen is net alsof je een pasgeboren baby hebt: er wordt naar believen geplast, gepoept en gejankt en veel slaap is je niet gegund. Dat was even doorbijten dus. Over doorbijten gesproken: onze Eddie bleek ook nog eens een echt bijtertje te zijn, dus behalve slaapgebrek bleven ook geperforeerde handen ons niet bespaard.

Natuurlijk is het ook erg leuk met zo’n schapendoes-pup: Eddie is actief, trouw, levenslustig en heeft zich in de korte tijd dat hij bij ons is erg aan ons gehecht.


We maken flinke wandelingen met hem en Ella leert hem allerlei trucjes. En aangezien schapendoezen echte pluizenbollen zijn, krijgt Eddie dagelijks een flinke borstelbeurt.


Oh ja: en schapendoezen zijn ook héél erg eigenwijs! Eddie is trouwens ook érg geïnteresseerd in alle andere huisdieren, met name in de katten. Deze zijn daar echter niet van gediend en beantwoorden een uitnodiging tot spelen doorgaans met een hautaine blik of – in noodgevallen – een krab- of blaasactie.

Eddie is nu zo’n zeven maanden oud en groeit als kool. Van een klein en kwetsbaar keffertje is hij nu al uitgegroeid tot een grote, sterke en wollige does.



Rond de leeftijd van een jaar zal hij min of meer zijn volgroeid. We hopen hem natuurlijk nog heel lang bij ons te hebben. Snöbäckens dierenkerkhof is aan onze Eddie nog even niet besteed!



Beestenboel in Snöbäcken, deel 1: katten en kippen

Dieren Posted on 04 nov, 2015 11:09:43

Sinds we Snöbäcken kochten in 2012, is het aantal bewoners in de vorm van huisdieren gestaag gegroeid. Het begon met huiskat Missan, die we “cadeau” kregen bij de huiskoop, omdat ze nu eenmaal bij het huis hoorde.


Helaas legde Missan al binnen een half jaar totaal onverwacht het loodje. Tot groot verdriet van met name Ella, die haar eerste huisdier graag wat langer bij zich had gehad. Maar zo gaat dat in de natuur. De vorige bewoonster, Martha, was gek op dieren en heeft er tientallen gehad. Omdat ook deze bij tijd en wijle overleden, beschikt Snöbäcken over een heus dierenkerkhof, waar ook Missan op een ijskoude decemberdag is bijgezet.



We hebben Martha op verzoek beloofd dat er, zolang wij hier wonen, elke avond een (batterij)kaarsje zal branden op het dierenkerkhof.

Toen Missan was overleden besloten we dat er een nieuwe kat moest komen. We realiseerden ons dat één kat zich misschien een beetje eenzaam zou voelen op dit grote terrein, en dat we eigenlijk meer dan genoeg ruimte hadden voor twee katten.

We gingen dus op zoek naar een duo. Het liefst twee katten die al aan elkaar gewend waren en die we op de een of andere manier konden helpen door ze uit een asiel te halen of door ze een beter thuis aan te bieden. Al snel vonden we een advertentie op de Zweedse “marktplaats” waarin er een nieuw thuis werd gezocht voor twee katten in het nabijgelegen Kumla. De eigenaresse woonde in een klein appartement en zocht een plek in de natuur met veel ruimte (liefst een boerderij) voor haar katten. En dat was precies wat wij te bieden hadden. De deal was dus snel gesloten en vanaf maart 2013 behoorden Pixie en Alice tot de vaste bewoners van Snöbäcken.

In de afgelopen jaren hebben we onze katten zien veranderen van twee schuwe en enigszins verwende huiskatten naar stoere boerderijkatten die kunnen gaan en staan waar ze willen en regelmatig een muis of een eekhoorn op het menu hebben staan. Een genot om te zien!

Pixie is in de zomer soms dagenlang de hort op maar komt uiteindelijk altijd weer terug. Alice is iets huiselijker en is altijd wel ergens in de buurt te vinden.


De katten allebei zijn zeer tam en aanhankelijk, wat natuurlijk ook erg prettig is voor Ella die overal rondsjouwt met de beestjes. Pixie en Alice beschikken over een eigen verwarmd gedeelte van de schuur, met manden, kussens en krabpalen, door ons liefkozend “het kattenhotel” genoemd…

En dan zijn er natuurlijk onze vier kippen, ook bekend onder de naam “Tokkies”: Wokkie, Truus, Agda en Fjun. Deze zijn vorig jaar al uitgebreid aan bod gekomen in een aparte blogpost over de bouw van ons kippenhok.


Inmiddels zijn de Tokkies volkomen ingeburgerd in Snöbäcken en produceren ze elke dag trouw vier eitjes.


Een keer per week mesten we het hok uit. In de winter moeten we bij strenge vorst wel wat verwarmings-maatregelen nemen om bevriezing van de kippen en hun drinkwater te voorkomen. Verder hebben we er weinig omkijken naar. Eigenlijk zijn kippen de ideale huisdieren!



Houtkap en bosbouw in Zweden deel 2: kappen nou!

Tuin, Kas en Bos Posted on 15 apr, 2015 20:59:39

Voor deel 1 van dit verhaal klik hier!

Bosbouw anno 2015 is een toonbeeld van efficiëntie: één man met een enorme machine doet ál het werk. Eerst komt de “oogstmachine” (harvester) die de feitelijke kap doet, maar alle stammen laat liggen. Deze worden in een later stadium opgepikt door een andere grote machine (uitrijder). Deze uitrijder stapelt al het hout in grote partijen langs de weg, waar ze uiteindelijk door een vrachtauto met hijsinstallatie worden opgeladen.

De afgelopen weken werd het anders zo rustige Snöbäcken opgeschrikt door gebulder van machines en vallende bomen. Het klonk onheilspellend, en zo zag het er ook uit:



In amper twee dagen dagen tijd was de harvester klaar met uitdunnen en was de beurt aan de uitrijder.

(op de achtergrond zien we de uitrijder aan het werk)

Ook deze had niet meer dan twee dagen nodig, en er verrezen gigantische stapels hout langs de weg naar ons huis.


En het eindresultaat? Ach, het valt ons best mee. Uiteraard, het bos is een stuk dunner geworden en ons uitzicht is veranderd. Ook zijn alle takken en toppen blijven liggen, waardoor het bos een stuk moeilijker toegankelijk is dan voorheen. Maar dat wordt door de natuur zelf opgeruimd. Daarbij hadden wij het geluk van een meewerkende en meedenkende bosbouwer, die uitdrukkelijk rekening met onze belangen heeft gehouden.



Over een jaar of 40-50 zijn de bossen rondom Snöbäcken volgroeid en rijp voor de uiteindelijke kap. De kans dat wij hier dan nog wonen is zeer klein. Dus mochten we die voorstelling gaan missen, dan zijn we daar in dit geval zeker niet rouwig om!



Houtkap en bosbouw in Zweden deel 1: door de bomen het bos zien

Tuin, Kas en Bos Posted on 15 apr, 2015 20:15:15

Hout en bosbouw zijn belangrijke economische pijlers in Zweden. Hout wordt voornamelijk gebruikt voor de houtzaag- en papierindustrie. Een klein deel (vnl. restmateriaal) wordt verwerkt voor energie-opwekking. De bosbouw- en houtindustrie is goed voor 11% van de totale Zweedse exportwaarde.

Nagenoeg al het bos in Zweden is productiebos. Dat betekent dat bijna al het aanwezige bos vroeg of laat wordt gekapt. Het moment van kappen hangt af van een aantal factoren, waarvan de houtsoort en de ouderdom de belangrijkste zijn.


Wie een huis wil gaan kopen in een bosrijk gebied in Zweden, doet er dus goed aan om eerst contact op te nemen met de boseigenaar. Deze kan meestal (bij benadering) aangeven wanneer de omliggende bossen gekapt zullen gaan worden. Dit om te voorkomen dat je vlak na aankoop geconfronteerd wordt met een maanlandschap rondom je huis. Het duurt immers vele jaren, zo niet tientallen jaren, voordat je weer een vergelijkbaar bos om je huis hebt. Uiteraard kan het ook zo zijn dat je huis eerst volledig in de schaduw van een bos lag, en dat je blij bent met de toegenomen lichtinval. Maar een net gekapt bosgebied (kalhygge) is doorgaans geen toonbeeld van schoonheid.


Voordat we ons huis Snöbäcken kochten, hebben we eerst via de mail contact gehad met de verantwoordelijke boswachter. Hij gaf aan dat het overgrote deel van het bos rond het huis 35-55 jaar oud is en voornamelijk wordt gevormd door sparren, die eens in de 100 jaar worden gekapt. Dat was dus goed nieuws. Wél wordt het bos eens in de zoveel tijd rigoureus uitgedund, waardoor de overgebleven sparren meer ruimte krijgen om te groeien. En dat uitdunnen zou binnen vijf jaar op de agenda staan, zo schreef hij in 2012.


Afgelopen weken was het zover. We werden netjes van tevoren geïnformeerd en hebben eerst een ronde gemaakt samen met de boswachter. Hierbij gaf hij aan dat een aantal “gevoelige” plekken, zoals een oude teerwinningskuil, een dierenbegraafplaats van de vorige eigenaar en een natuurgebied bij de beek waaraan Snöbäcken zijn naam ontleend, – deels op ons verzoek – zouden worden gespaard.


Toch waren we er niet helemaal gerust op. Een groot pluspunt van het huis is de ligging, omgeven door bos. We waren de afgelopen jaren aardig gewend geraakt aan ons mooie bosrijke uitzicht, en bovendien vormt het bos aan de voorzijde een belangrijke buffer tegen het geluid en het zicht van de grote rijksweg die daar loopt. Maar er zat niets anders op dan te wachten op wat er komen ging… (wordt vervolgd in deel 2)



Noorderlicht

Typisch Zweeds? Posted on 20 mrt, 2015 11:07:44

Wie “Scandinavië” zegt, zegt “Noorderlicht“. Met name in het noorden van Zweden, Noorwegen en Finland is dit schouwspel vaak in volle glorie te aanschouwen. In het meer zuidelijke deel, waar wij wonen, is dit fenomeen veel zeldzamer. Ik heb ’s avonds in de tuin al vaak naar boven staan te turen. Tevergeefs. Na bijna drie jaar in Zweden had ik de hoop min of meer opgegeven. Noorderlicht, dat was voor de lucky bastards daar in Lapland…

Tot afgelopen dinsdagavond. Via de sociale media bereikten ons berichten dat er bijzonder veel poollicht-activiteit was, en dat dat wel eens veel intenser en zuidelijker zou kunnen zijn dan de afgelopen jaren het geval was geweest…

Om een uur of tien in de avond begaven we ons met een camera naar buiten, deden alle buitenlampen uit en tuurden we naar boven. En inderdaad: boven de bosrand ten noorden van ons terrein zagen we een vaag groen schijnsel. Niet heel spectaculair, maar toch!

Het was echter bitter koud, en we hadden ons niet echt goed voorbereid, dus nadat we een tijdje hadden staan kleumen gingen we toch weer naar binnen. Maar de avond was nog jong…

Tegen twaalven was het eigenlijk hoog tijd voor een warm bed, maar besloten we het er nog een keer op te wagen. We zagen gelijk dat het licht nu van een geheel andere orde was: het bevond zich recht boven ons, en spreidde zich uit over de hele hemel:


Wat volgde, was een spectaculair schouwspel van kleuren en vormen dat ongeveer een uur lang aanhield. Groenblauwe “gordijnen” wapperden langs de hemel, stralen flitsten aan alle kanten voorbij en recht boven ons was er een kring van licht en stralen van waaruit alles leek voort te komen. Een magische ervaring!

(met een beetje moeite valt bovenin, links van het midden, de Grote Beer te ontwaren)

De intensiteit en kracht van het licht overviel ons. Ik had weliswaar een camera met statief bij me, maar ik had in alle haast en opwinding verzuimd om naar de instellingen te kijken. Staande in het donker was er eigenlijk geen mogelijkheid meer om van alles te gaan aanpassen. Op hoop van zegen dan maar! De foto’s zijn niet haarscherp, maar alleszins acceptabel en geven een aardig beeld van hoe het er aan toe ging daarboven.


In het midden van dit alles besefte ik dat onze dochter Ella (8), die heerlijk lag te slapen, dit unieke schouwspel aan het missen was. Ik besloot een poging te wagen om haar wakker te maken, stormde naar haar slaapkamer en maakte haar wakker. Ik hing een onsamenhangend verhaal op over “licht zo mooi als vuurwerk buiten”, maar de boodschap kwam niet echt over op de nog half slapende Ella. “Nou en?”, was alles wat ze zei…”Wil je het niet zien dan?”, probeerde ik nog. “Nee! Ik wil slapen!” was de enige reactie. Verslagen droop ik af, om – weer buiten gekomen – te zien dat het schouwspel inmiddels nóg spectaculairder was geworden:


Het was een enorm indrukwekkend gebeuren, en we voelen ons bevoorrecht dat we dit mee hebben mogen maken. Het was ook wel een beetje spooky, al dat gekleurde licht in deze verder pikzwarte koude nacht in de bossen. Als klap op de vuurpijl hoorden we tijdens de hele voorstelling doorlopend de roep van een bosuil echoën door de bossen: “Oehoeeeeee!” Kortom: een avond om nooit te vergeten…



Toch nog winter

Winter in Snöbäcken Posted on 23 jan, 2015 19:29:55

Na een uitzonderlijk zacht najaar en een natte, donkere decembermaand heeft de winter toch nog een kleine inhaalslag gemaakt. Eergisteren begon het te sneeuwen. En het bleef sneeuwen. En daarna sneeuwde het nog meer. En nog meer. Pas vanochtend, na 48 uur onafgebroken sneeuwval, hield het op. Snöbäcken is inmiddels omgetoverd tot een witte wondere winterwereld. Een kerstkaart is er niks bij! En dat levert erg mooie plaatjes op:






En natuurlijk een fikse hoeveelheid werk, nl. sneeuwschuiven…


Maar ook sneeuwpret:


En wandelplezier!


Kortom: voor elk wat wils. Van ons mag het dan ook nog wel even wit blijven. Voor morgen is er gelukkig weer meer sneeuw voorspeld!



Aardig geworteld

Tuin, Kas en Bos Posted on 12 jan, 2015 19:32:16

Aardig geworteld

Na 2,5 jaar in Zweden voelen we ons – al zeggen we het zelf – aardig geworteld. Dat had natuurlijk wel wat voeten in de aarde, om maar eens even in tuinjargon te blijven. Een van de zaken die we echt onder de knie moesten krijgen, was het succesvol managen van een eigen moestuin.

Omdat we compleet onervaren waren, besloten we in het eerste moestuinjaar vooral op basis van trial and error te werken: alles gewoon proberen, en de meest succesvolle groenten het jaar daarop weer aanplanten, desgewenst in een wat grotere hoeveelheid. Een van de doorslaande successen vanaf het begin waren de wortels.


Wortels zijn gemakkelijk te kweken, erg lekker, knapperig en lang houdbaar. Bovendien zijn onze kippen dol op het groen. En verse zomerwortels zijn eveneens als gezonde snack te eten.

De kinderen van onze vrienden uit de “grote stad”, die op bezoek waren, keken hun ogen uit: dus dáár komen wortels vandaan! Ze hadden er nog nooit een uit grond zien komen…


Afgelopen jaar kweekten we twee verschillende soorten: winterwortels en zomerwortels. De winterwortels werden enorm lang, tot wel 40 cm.



Gezien de grote hoeveelheid drong de vraag zich op hoe al deze wortels te gaan bewaren. Een goede mogelijkheid is om de wortels te begraven in kisten met zandgrond, mits ze vorstvrij bewaard kunnen worden. Gelukkig beschikken wij over een oude “jordkällare” (ijskelder/aardappelkelder), die de gehele winter vorstvrij blijft, ook als het buiten -25 is. En dat zonder verwarming!


Door dit systeem zijn de wortels maandenlang houdbaar, tot aan het volgende seizoen.


Met al die opgeslagen wortels moet je natuurlijk wel wat gaan doen. Er zijn genoeg mogelijkheden. Je kan ze verwerken in allerlei gerechten, zoals oerhollandse wortelstamppot, pastasaus, paëlla of de Zweedse “köttgryta”. En hier in Snöbäcken wordt er zelfs brood gebakken met wortels!

Om kort te gaan: wortels doen het, naast de uien en de boerenkool, goed in onze Zweedse moestuin. Het hangt er natuurlijk een beetje van af waar in Zweden je woont, welke grondsoort je in je tuin hebt en hoeveel tijd en liefde je er aan wil besteden. Maar al met al is het een vruchtbare investering!



Blogstilte

Werk en inkomen Posted on 10 nov, 2014 13:09:07

Vertalen en opgraven

Het is al een tijdje stil op onze Zweedse en Nederlandse blogs. Een beetje té stil naar onze smaak. Maar daar is gelukkig een goede reden voor: we hebben het druk.

In september werd Camilla benaderd om als archeoloog deel te nemen aan een opgravingsproject in het stadscentrum van Linköping. Dat deed ze maar al te graag. Het was een tijdelijke baan, maar wel fulltime met daarbij dagelijks 145 km in de auto. En uiteraard werd er ook een bijdrage geleverd aan de opgravingsblog.

(foto: Karin Lindeblad, Riksantikvarieämbetet UV Öst)

Daarnaast ging het werk in ons eigen vertaalbedrijf VHTT uiteraard gewoon door. Sterker nog, het trok plotseling enorm aan! Prima natuurlijk, maar voor Camilla betekende dat lange avonden vertalen ná een dag buiten in het veld. Uren waarin we doorgaans niet werken, maar bijvoorbeeld een blogartikel schrijven…


Het was dus zaak om twee drukke banen te combineren met alle klussen hier in en om Snöbäcken. Dat ging, maar het was alle hens aan dek. Het einde van het opgravingsproject, eind oktober, betekende dat we ons – na een korte reis naar Nederland – weer volop op het vertaalwerk konden storten. En zo geschiedde.


Naast een berg vertaalopdrachten gaan we deze week op cursus bij een groot bedrijf in Zuid-Zweden. De website van dit bedrijf wordt naar het Nederlands vertaald en wij gaan leren om rechtstreeks in hun systeem te vertalen.

Mocht het dus een beetje stil zijn op deze blog: wanhoop niet! We zijn vastbesloten om de draad weer op te pikken als het weer wat rustiger wordt (met de nadruk op áls smiley )…

En nu weer aan de slag!

Groet,

Sandor



Eierkoeken bakken

Zelfgemaakt! Posted on 21 sep, 2014 12:34:13

Tja, en als je vier kippen aanschaft, dan krijg je natuurlijk eieren. Een héééleboel eieren!


Zoveel zelfs, dat er een overschot dreigt te ontstaan. En dat gebeurt al snel met een dochter die geen eieren eet. Alhoewel: het ligt er natuurlijk aan in welke vorm de eieren gepresenteerd worden.

We hebben al van alles geprobeerd. Omelet in leuke vormpjes bijvoorbeeld.


Maar nee hoor. Niks hielp. Tot vandaag, toen we besloten om eierkoeken te gaan bakken. Dat was andere koek!

Het recept voor eierkoeken stond laatst op de facebookgroep “Nederlandse produkten in Zweden”. We hadden toen net onze kippen gekocht, en aangezien we een eier-overschot al van verre zagen aankomen, besloten we dit in ons achterhoofd te houden. Leuk voor een regenachtige dag. Zoals vandaag…


Het recept
(voor 6 stuks eierkoeken):

2 eieren
100 gr. suiker
100 gr. bloem
0,5 tl bakpoeder
snufje zout
citroensap of rasp van citroenschil

Eerst klop je de eieren met de suiker tot een zeer luchtig mengsel.



Vervolgens meng je de bloem, het bakpoeder, het zout en de citroen, en spatel je dit door het geklopte ei in een beslagkom. Voorzichtig spatelen, om de luchtigheid van het mengsel te behouden.

Uiteraard mocht Ella de beslagkom uitlikken…


Met een lepel maak je hoopjes op een bakplaat met bakpapier (2 lepels per koek).


Vervolgens dit 10 minuten in de oven op 180 graden, en klaar is Kees!



En het moet gezegd: overheerlijk!



Een kippenhok bouwen, deel 1: bedenken, plannen, voorbereiden

Klussen, bouwen en repareren Posted on 12 sep, 2014 19:50:50

Toen we ons huis Snöbäcken kochten, stond eigenlijk al vast dat we kippen wilden gaan houden. Mijn ouders hadden vroeger een hobbyboerderij, dus als kind groeide ik op met een wei vol schapen, konijnen, ganzen en natuurlijk ook kippen. Op de een of andere manier had ik altijd een voorliefde voor de kippen. Hun rustige getok, elke dag een vers eitje leggen, gemakkelijke verzorging: kippen zijn ideaal! Dat er af en toe ook eentje het loodje legde voor de slacht nam ik, na aanvankelijke protesten, maar op de koop toe.

Omdat de eerste jaren in Snöbäcken vol zaten met een heleboel geklus en onderhoudswerk, hebben we wel even gewacht met bouw van de kippenverblijven. Het is toch meer een hobby-project. En bovendien, een kippenhok met bijbehorende kippenren stamp je ook niet zomaar even uit de grond. We hebben dus de tijd genomen om allerlei ideeën te laten rijpen en goed na te denken over hoe we het allemaal wilden hebben.


In eerste instantie wilden we het hok bouwen op een oude betonnen fundering, die verborgen lag onder een zeer krakkemikkig vervallen schuurtje, dat reeds lang op omvallen stond. Daaraan grenzend zouden we dan een kippenren bouwen. Omdat het schuurtje hoe dan ook op de nominatie stond om gesloopt te worden, zijn we daar alvast mee begonnen. Het schuurtje was in zo’n slechte staat dat het nog geen halve dag kostte om alles te ontmantelen en op te ruimen.


Dat leverde natuurlijk een grote berg oud en half-verrot hout op. Om ons een rit met een aanhanger naar het stort te besparen, besloten we maar om de hens erin te steken.

De onderliggende betonfundering (van een oude varkensstal) bleek na het opschonen oneffen, broos en kapot. Daar zou dus eerst een nieuwe betonnen vloer op gestort moeten worden. We zagen de hoeveelheid toekomstig werk voor een kippenhok onrustbarend snel toenemen…
Bovendien hadden we vraagtekens bij het idee om nóg een nieuw bouwsel te laten verrijzen op ons terrein. Er staan er al een heleboel. Naast de aanzienlijke kosten betekent elk gebouw namelijk ook onderhoud, schilderwerk, potentiële lekkages etc. Tijd dus om nog eens goed na te denken en te heroverwegen.

Zo geschiedde, en na en aantal brainstormsessies kwam Camilla met een briljant idee. Het naastgelegen gebouw (een voormalige houtschuur annex zaadopslag annex keramiekatelier) werd door ons eigenlijk nauwelijks gebruikt. Het was een veredelde opslag voor van alles en nog wat, en we gebruikten het als locatie om bijvoorbeeld wijn te maken.

Met wat eenvoudige aanpassingen en een extra tussenwand zou de helft van de benedenverdieping gemakkelijk om te toveren zijn tot een kippenhok, terwijl we de andere helft nog gewoon zouden kunnen blijven gebruiken voor andere activiteiten!

Zo gezegd, zo gedaan: eerst maar eens opruimen. Oei, wat een hoop spullen. Toch maar wat ritjes naar het stort maken want niet alles kon bewaard blijven. Na een paar weekenden puinruimen was alles leeg.


Intussen waren we aan het rondsurfen op internet voor tips en ideeën. Waar moeten zo’n hok en ren allemaal aan voldoen, en hoe zit het de bescherming tegen roofdieren die het op onze toekomstige kippen hebben voorzien? Vossen, dassen, marters, roofvogels, ze komen hier allemaal voor. Al snel bleek dat we verstevigd gaas met kleine mazen nodig hadden, en dat dit deels ingegraven zou moeten worden. Ook zou de ren van boven dicht moeten zijn, in ieder geval met gaas. De conclusie was eigenlijk dat we buiten een soort van Alcatraz zouden moeten bouwen, terwijl we binnen met relatief weinig werk een mooi hok zouden kunnen realiseren.

Schets van Alcatraz:

Nu zijn we de afgelopen jaren wel wat handiger geworden, maar het ontbreekt ons toch aan het nodige technische en bouwkundige inzicht om dit allemaal zo maar even uit de mouw te schudden. Daarom werden er hulptroepen ingeroepen: (O)pa Wim Veldman in Nederland werd gepolst om mee te denken en om in de zomer mee te komen bouwen aan het project. Daar had hij gelukkig wel oren naar! Sterker nog, hij kon een aantal zaken al thuis maken en voorbereiden. Zo kregen we al snel de volgende foto van een paar gloednieuwe zelfgemaakte legnesten toegestuurd:

Met de bouw gepland in de zomer, konden we in de lente zelf ook al een aantal zaken voorbereiden. Aan de binnenkant werd het toekomstige kippenhok voorzien van een ventilatiekanaal en werden alle plinten geverfd en vervolgens gekit met siliconenkit.


Aan de buitenzijde langs het gebouw werd op de plek van de toekomstige ren alvast een strook gaas bevestigd en ingegraven, zodat de roofdieren straks buiten en de kippen straks binnen de ren blijven.


Ook werd er alvast wat materiaal ingeslagen, zoals rollen gaas, paalschoenen en deurbeslag. Bovendien werd onze houtopslag doorzocht naar zoveel mogelijk herbruikbaar materiaal, en vonden we onder andere een bruikbare deur en een partij schrootjes voor de tussenwand aan de binnenkant.

Opa’s verblijf werd ingepland voor twee weken in de zomer. Uiteindelijk konden we voorzichtig concluderen dat we klaar voor de start waren. Wordt vervolgd!



Een kippenhok bouwen, deel 2: aan de slag

Klussen, bouwen en repareren Posted on 12 sep, 2014 19:33:54

Begin juli was het zover: Opa Veldman (77) arriveerde na een driedaagse autoreis geheel fit vanuit Nederland in Snöbäcken. Daags erna gingen we gelijk op pad om bouwmateriaal en hout voor de ren te kopen. De grootste aanschaf qua kosten waren staanders van geïmpregneerd hout, vanwege het contact met grond en sneeuw. Voor de liggers konden we deels eigen hout hergebruiken, deels moesten deze worden aangeschaft. Met een aanhanger vol hout keerden we in de stromende regen terug in Snöbäcken.

De volgende dag scheen de zon echter volop, en gingen we met z’n allen voortvarend aan de slag. Paalschoenen werden ingegraven, en al het hout (met uitzondering van het geïmpregneerde hout) werd alvast een keer geverfd met Zweedse faluröd-verf. Ook Ella hielp vlijtig mee!


In de dagen die volgden, ontstond langzaam maar zeker het geraamte voor de kippenren. Ook werd alles een tweede keer geverfd.



Ella besloot om alvast naambordjes te gaan maken voor de “Tokkies”, zoals onze toekomstige kippen alvast liefkozend werden genoemd.


Na ongeveer een week was het geraamte voor de kippenren klaar.


En dus konden we beginnen met het binnengedeelte, het eigenlijke kippenhok. Allereerst werd er een tussenwand met deur gerealiseerd, en werd een en ander geverfd.



Vervolgens werd er binnen de zo ontstane ruimte een geraamte voor een extra gaaswand inclusief toegangsdeur getimmerd, en werd de binnenzijde van het hok voorzien van details als legnesten, de stok om te slapen met daaronder een plank om poep op te vangen, een voedersilo en een drinkbak.


Als laatste werd er een gat in de wand gemaakt om zo een toegang tot de kippenren buiten te verkrijgen. Dit gat werd voorzien van een schuifdeurtje om de boel ’s nachts en ’s winters eventueel te kunnen afsluiten. Ook maakten we een loopplank vanuit dit gat naar buiten in de ren.



Opa Veldmans verblijf zat er na twee weken timmeren en klussen bijna op, en we hadden al het geplande werk precies binnen de tijd afgekregen! Hij gunde zichzelf gelukkig nog een dag welverdiende rust en luieren aan een meertje alvorens terug te keren naar Nederland. We zijn hem heel veel dank verschuldigd voor alle hulp, tips en inzichten. Zonder hem was het allemaal niet gelukt, en was het al helemaal niet zo mooi geworden!



De laatste grote klus, het aanbrengen en ingraven van het versterkte gaas om en op de kippenren, bleef vervolgens een paar weken liggen vanwege bezoek en een heleboel andere bezigheden. Maar uiteindelijk werd ook dit gerealiseerd, al kostte het menig zweetdruppel.



Vervolgens was het tijd voor het aanbrengen van een aantal luchtige details, zoals de door Ella beschilderde naambordjes en een bloemendecoratie aan de binnenzijde van het kippenhok.



Zo, klaar! Het verblijf is zó mooi en luxe geworden, dat het hok is omgedoopt tot kippen-resort “Tokkie-hotel” en de ren tot kippenfort “Alcatraz”. Laat die Tokkies nu maar komen. Maar dat is natuurlijk weer een heel ander verhaal. Wordt vervolgd!



Een kippenhok bouwen, deel 3: arrival of the Tokkies!

Dieren Posted on 12 sep, 2014 19:13:02

Na maanden van voorbereiding, bouwen en afwerking waren het kippenhok en de kippenren eindelijk klaar, en konden we gaan denken aan het aanschaffen van kippen. Ook hierbij oriënteerden we ons eerst via internet. We wilden graag rustige kippen die grote bruine eieren leggen, het liefst dagelijks. Na wat speurwerk kwamen we al snel uit bij het ras “Lohmann”. Deze kippen voldeden precies aan ons “daderprofiel”.

Na enig zoeken vonden we een boerengezin bij Linköping, op ongeveer een uur rijden vanaf Snöbäcken, dat deze kippen te koop aanbood. Dus gelijk gebeld en vier exemplaren gereserveerd! De kippen waren nog piepjong, 17 weken, dus nog niet aan de leg. Meestal beginnen ze rond een week of 20 met eieren leggen. Ideaal dus.

Het daarop volgende weekend reden we met z’n allen naar Linköping, vol goede moed en met twee lege draagmanden van de katten in de auto. Aangekomen bij de boerderij bleek het gezin niet aanwezig te zijn. Wat nu? Een naarstig gepleegd telefoontje wees uit dat ze onverwachts elders moesten zijn, maar geen probleem, zeiden ze: “zoek er zelf maar vier uit en laat wat geld in de brievenbus achter”(!) Zo gezegd, zo gedaan: we gingen op kippenjacht!


Met niet al te veel moeite konden we zelf vier mooie rustige kippen vangen en lukte het ons om ze in de draagmanden te manoeuvreren…om vervolgens aan de terugreis te beginnen.


Aangekomen in Snöbäcken waren onze katten natuurlijk razend nieuwsgierig naar deze vier nieuwe huisgenoten!


We lieten de kippen eerst een dagje wennen in hun nieuwe onderkomen. Het luik naar de ren buiten bleef nog even dicht. Ze waren verbazingwekkend tam, en begonnen al direct uit Ella’s hand te eten.

Natuurlijk moesten de Tokkies ook allemaal een eigen naam krijgen. Na koortsachtig familie-overleg werd besloten tot Fjun (=Pluisje), Truus, Agda (naar een nummer van Cornelis Vreeswijk) en Wokkie (naar “wokkie tokkie”, Ella’s eerste woordjes steenkolen-Engels voor “walkie talkie”).

De volgende ochtend was Ella als eerste uit de veren om te gaan kijken naar de nieuwe huisdieren. Na een minuut kwam ze hijgend en dolenthousiast terugrennen met in haar hand: een ei! We dachten nog even dat ze een grapje maakte, maar nee hoor, het was er toch écht een. Blijkbaar beviel het nieuwe leventje in Snöbäcken de Tokkies uitstekend…

Na een dag en een nacht wennen mochten de kippen ook naar buiten om kippenren “Alcatraz” te verkennen en bewonderen. Ook dit verblijf werd meteen goedgekeurd.

In de daaropvolgende dagen begonnen ze allemaal eieren te leggen, zodat we nu, twee weken na aanschaf, al elke dag vier eitjes hebben.

Het verhaal van de Tokkies is, om kort te gaan, een doorslaand succes geworden. De kippen lijken dolgelukkig met hun komst naar Snöbäcken en hun nieuwe leventje. En wij zijn dat ook!

Sandor



Paddenstoelen plukken

Tuin, Kas en Bos Posted on 28 aug, 2014 22:43:47

De uitdrukking “als paddenstoelen de grond uit schieten” kan momenteel wel erg letterlijk worden genomen rond Snöbäcken. Een warme zomer gevolgd door een zeer natte periode staat garant voor een overvloed aan paddenstoelen. Werkelijk overal waar je kijkt zie je ze de grond uit komen. En dus is het tijd om te gaan plukken!


Wat nemen we mee? Een grote mand, een speciaal paddenstoelenmes (met hoesje en praktisch borsteltje aan de achterkant), en het onmisbare paddenstoelenboek. Om bij twijfel te kunnen raadplegen. Alhoewel er tegenwoordig ook apps te krijgen zijn voor dit doel, maar zo ver gevorderd zijn we nog niet. En bovendien: lullig als je ergens midden in het bos staat voor een al dan niet giftige paddenstoel, en je hebt plots geen bereik. Uhhhh…

Mijn vermogen om paddenstoelen te herkennen is behoorlijk beperkt. Een cantharel pik ik er nog wel tussenuit, maar daarna houdt het al snel op. Bovendien hebben een heleboel lekkere en eetbare paddenstoelen soms ook een giftige imitatie-tegenhanger, die (bijna) als twee druppels water op z’n eetbare broertje lijkt. Opletten geblazen dus. Elk jaar weer overlijden er in Zweden mensen na het eten van giftige paddenstoelen. Gelukkig is Camilla prima in staat om het kaf van het koren te scheiden. En bij twijfel dus: het boekje, of anders gewoon niet plukken!


Een aantal avond-strooptochten vandaag en gisteren leverde een overweldigende oogst op. Zo vonden we onder andere cantharellen, eekhoorntjesbrood (karljohansvamp), bruine ringboleet (smörsopp), dat doet mij overigens aan iets geheel anders denken, gele berkenrussula (gulkremla), parelstuifzwam (röksvamp) en de slijmige spijkerzwam (citrongul slemskivling), die laatste klinkt viezer dan hij is.

Het plukken is leuk en avontuurlijk. Je struint door het bos en hebt al snel een hele mand vol.



Maar daarna moeten ze natuurlijk ook allemaal worden schoongemaakt, gewassen en gesneden. Een aantal zijn aangevreten door wormen en insecten, en sommigen blijken bij nadere bestudering toch niet tot de eetbare varianten te behoren. Enkelen moeten eerst ontdaan worden van de slijmerige schil. Uiteindelijk blijft ongeveer de helft over.



Er zijn allerlei manieren om paddenstoelen te bewaren of te bereiden. Je kan ze drogen, inmaken, roerbakken, stoven, noem maar op. Een aantal soorten zijn overigens pas eetbaar als ze eerst worden gekookt. Het roerbakken van verse paddenstoelen heeft trouwens absoluut onze voorkeur.


De inhoud van de koekenpannen vol paddenstoelen slinkt tijdens het roerbakken met wel 75 procent! Paddenstoelen bevatten erg veel vocht, zo blijkt…


Maar het eindresultaat mag er zijn: overheerlijke geroerbakte bospaddenstoelen. Om te verwerken in allerlei gerechten. Bij oosterse maaltijden, in pannenkoeken, of gewoon als bijgerecht. Je kan het zo gek niet bedenken of het is mogelijk!



Kreeftvissen en kreeftfeesten

Typisch Zweeds? Posted on 26 jul, 2014 21:03:44

Rivierkreeften worden in Zweden beschouwd als een delicatesse, en de maand augustus is de maand van de kreeftfeesten (“kräftskiva”). Hierbij worden gekookte rivierkreeften gegeten in combinatie met allerlei hapjes, bier en sterke drank. Dit gaat vergezeld van gezang, lampionnen en feesthoedjes. De kreeften zijn in bevroren toestand in elke supermarkt te koop (meestal afkomstig uit China) maar de ware sport is uiteraard om zelf rivierkreeften te vangen en te koken!


De vangst van rivierkreeften is streng gereguleerd omdat de beestjes anders in rap tempo uit zouden sterven. Het vangen vindt doorgaans ’s nachts plaats en is een echte belevenis. Daar gaan dan wel de nodige voorbereidingen aan vooraf.

Allereerst zoek je wormen. Met de wormen als aas ga je vissen en vang je zoveel mogelijk kleine visjes, bijvoorbeeld baars. Deze vis snij je in stukken, die je in speciale kreeftenfuiken plaatst. De fuiken zet je ’s avonds vanuit een boot of vanuit de waterkant uit op ondiepe plekken. ’s Nachts en ’s ochtends ga je er op uit om de fuiken te legen.

Niet zelden zitten er zo’n 10 á 15 kreeften in één enkele fuik (en soms helemaal niets). De fuiken worden om de twee à drie uur geleegd en weer teruggezet. Met wat geluk heb je – afhankelijk van het aantal fuiken – de volgende dag een stuk of 50-60 kreeften.

De kreeften worden gekookt in water met zout, suiker en dille. Tijdens dit proces verandert de kleur van de kreeften van bruinzwart naar donkerrood.



In de namiddag of avond vindt dan het echte kreeftfeest plaats, met bijbehorende rituelen en het nodige gezang. Een kreeftfeest is een sociaal gebeuren, en vindt dan ook meestal plaats in het bijzijn van familie of goede vrienden. De kreeften worden geserveerd samen met bijvoorbeeld gekookte aardappels, haring, garnalen, gekookte eieren, salade, knäckebröd, bier en aquavit.

Het vereist enige kennis en ervaring om een kreeft op de juiste manier te ontleden en te verorberen, maar oefening baart kunst! Het hele ritueel is eigenlijk belangrijker dan het kreeftenvlees, want na een minuut of vijf pielen heb je meestal slechts een stukje over ter grootte van een garnaal…


Kreeftvissen doen we zelf meestal bij vakantiehuisjes van familie in de wijde omgeving. Hier in de buurt kan je in augustus in het nabijgelegen Avernmeer op kreeft vissen. Daar is het nog niet van gekomen, maar Snöbäcken is inmiddels wel het toneel van menig kreeftfeest geweest. En dat mag ook best wel eens met een doos kreeften uit de vriezer van de supermarkt zijn. Skål!



Van berenklauwenbos tot natuurtuin

Tuin, Kas en Bos Posted on 01 jul, 2014 10:43:53

Toen we Snöbäcken kochten, waren we onder de indruk van de mooie en grote tuin. Net buiten de tuin, op de grens met het bos, lag er een zee van enorme groene planten met witte bloemen, tot wel twee-drie meter hoog. Het zag er best mooi uit, en in eerste instantie besteedden we er niet veel aandacht aan. Totdat de toenmalige eigenaresse ons bij de koop van het huis waarschuwde: het was reuzenberenklauw, en dat is een plant die je liever niet in je tuin wil hebben, zeker niet met spelende kinderen.


De stekels op de stengels en bladeren van de berenklauw kunnen ernstige huidirritaties opleveren, die vergelijkbaar zijn met brandwonden, vooral na blootstelling aan zonlicht. Bovendien is plant bijna onuitroeibaar, verspreidt hij zich razendsnel, en overwoekert hij al het andere groen in zijn omgeving, zoals ook bij ons aan de tuinrand:


In eerste instantie namen we het allemaal niet al te serieus. Maar toen ik een keer met de grastrimmer wat te dicht bij een berenklauw kwam, en een lading sap over mijn blote armen kreeg, had ik een paar uur later inderdaad vlekken die er uit zagen als brandwonden. Het werden later zelfs een soort littekens, maar ze zijn uiteindelijk gelukkig allemaal weggegaan. Maar ik schrok wel. Het was hoog tijd voor een plan de campagne


Er zijn verschillende methodes om reuzenberenklauw te bestrijden:

-Volwassen exemplaren: afkappen met de zeis en de overgebleven stengels met wortel en al uitgraven. Probeer dit indien mogelijk te doen voordat de plant het bloeistadium bereikt want dan wordt het zaad verspreid. Al het plantenafval moet worden afgevoerd of verbrand.

-Nieuwe scheuten: blad met wortel en al uitgraven. Al het plantenafval afvoeren.

-Zijn het er teveel, dan kan je er ook voor kiezen om met gif te gaan bestrijden, maar bedenk wel dat je dan ook al het andere groen in de omgeving doodt. Je tuin wordt dan een soort van warzone:


Wij hebben alleen de eerste keer met gif bestreden omdat alles was zo was overwoekerd dat er geen beginnen aan was. Maar omdat we verder zo min mogelijk met gif wilden werken, zijn we de planten daarna alleen nog maar met zeis en schop te lijf gegaan. En dat is een kwestie van lange adem. Ze komen elk jaar terug, al worden het er steeds minder. Stug volhouden dus, totdat ze uiteindelijk allemaal zijn verdwenen. En dat heeft resultaat opgeleverd: de voormalige warzone is binnen twee jaar omgetoverd tot een prachtige natuurtuin!







Als ze me missen…

Dieren Posted on 19 jun, 2014 10:56:55

Van nature ben ik absoluut geen fanatiek sportvisser. Sterker nog, voordat ik in Zweden op vakantie ging had ik nog bijna nooit een hengel in mijn handen gehad. In Nederland heb ik nooit de behoefte gevoeld om langs een kade of waterrand te gaan zitten hengelen. Vissen in Zweden is echter van een geheel andere orde: door de mooie natuur en de totale afzondering wordt het vissen een soort meditatieve bezigheid. Je wordt één met de omgeving en je gedachten dwalen af van de dagelijkse beslommeringen. Of je iets vangt doet er in feite niet toe. Nou ja, het is wel mooi meegenomen natuurlijk.

De meest voorkomende vissoorten in de meren in de omgeving van Snöbäcken zijn snoek, baars en snoekbaars. Zalm-achtigen komen helaas in dit deel van Zweden niet voor, tenzij ze zijn uitgezet.


Wat je vangt hangt af van hoe je vist (vanaf de waterkant of vanuit een boot), wat voor soort hengel je gebruikt, en wat voor aas daar aan vast zit. Ik gebruik een mix van verschillende methodes, hengels en aas, maar mijn favoriet is het met een werphengel vanaf de waterkant vissen op snoek, met een spinner als aas. Simpelweg omdat dat voor mij de meest spannende en actieve manier van vissen is. Deze methode heeft één nadeel: op gezette tijden blijf je met de spinner achter een tak of rots steken, waarna er – na wanhopig getrek en gevloek – uiteindelijk meestal niets anders resteert dan de lijn door te snijden (of zelf het water in te gaan, alleen aan te bevelen in de zomer).


Snoeken
zijn echte roofvissen en vaak is het een heel gevecht om zo’n beest ook daadwerkelijk aan de kant te krijgen. Vanwege de scherpe tanden zijn handschoenen geen overbodige luxe. Meer dan eens is mijn vislijn zonder pardon doorgebeten. Snoek is wat ons betreft bepaald geen delicatesse. Soms nemen we er een mee voor de katten, maar die moet dan wel eerst gekookt worden.


Snoekbaars is daarentegen erg lekker! En baars is ook best te pruimen, maar is vaak (te) klein van formaat. Het overgrote deel van de gevangen vis wordt dan ook weer netjes terugzet. Maar natuurlijk wel eerst even op de foto!


Sandor



Onder de plak: paardenbloemensiroop 2014

Zelfgemaakt! Posted on 28 mei, 2014 22:38:32


Zoals ik al onlangs schreef in de thriller “paardenbloemen of gemaaid gras“, hebben mijn grasmaai-pogingen het uiteindelijk moeten afleggen tegen de drang van mijn vrouw om zelfgemaakte paardenbloemensiroop te produceren. Het gekookte vochtresidu van de gele bloemblaadjesmassa verdween toen in de vriezer, maar niet voor lang.

Deze week was het in de keuken een drukte van jewelste. Ontdooiend “paardenbloemsiroopbasissap”, glazen potjes, dekseltjes, pakken suiker, citroenen, grote pannen, schuimspanen, kortom: ambacht en hectiek!



De meest moeilijke en spannende opgave is om de siroop exact de goede consistentie mee te geven: hij mag niet te dun en waterig worden, maar ook niet te dik en stroperig. Precies lang genoeg laten koken dus, en vooral niet laten aanbranden!


Ja, en soms wordt er ook gevloekt. Siroop is een plakkerige massa. Leuk als de inhoud in het potje zit, maar minder leuk als deze daarnaast terecht komt. Op de vloer bijvoorbeeld…

Gelukkig zijn het recept en de kooktijden inmiddels beproefd. Vorig jaar hebben we – met een beetje geluk en trial and error – immers ook een heerlijke paardenbloemensiroop gemaakt. Alle geheime tips voor een geslaagd recept werden toen zorgvuldig genoteerd, om daar op enig moment in de toekomst ons voordeel mee te kunnen doen. Bij deze dus…

En het resultaat mag er zijn: 50 potjes nieuwe oogst van “Snöbäckens Paardenbloemensiroop“.




Kasplantjes

Tuin, Kas en Bos Posted on 21 mei, 2014 21:35:23

Terwijl in Nederland het woord “kasplantje” een wat negatieve bijklank heeft (als in kwetsbaar en zielig), betekent het hier in Zweden dat fase 1 (vensterbankscheut) succesvol is doorlopen en dat de teerbeminde zaailingen een verdere stap op weg naar volwassenheid gaan zetten. Fase 2: naar de kas. Onder deskundige begeleiding, uiteraard.

Vorige week schreef ik al over het heuglijke feit van deze aanstaande groene verhuizing, en na een paar dagen op en neer rennen met potten, schaar en zakken potgrond is de kas nu helemaal ingericht!

Jonge plantjes houden niet van verhuizen. Dit is met recht een kasplantje te noemen:


Maar na een dag of twee zag het er al heel anders uit:

We hebben in de aanbieding: tomaten, komkommers, augurken, paprika’s, sla en boerenkoolplantjes.




De rest van de groenten staat al in de volle grond in de moestuin. Maar daarover een volgende keer meer. En nu maar groeien jongens! Opdat jullie straks rijp en volwassen de ouderlijke kas kunnen verlaten…



Paardenbloemen of gemaaid gras? Een Scandinavische thriller

Zelfgemaakt! Posted on 19 mei, 2014 10:18:45

Onlangs stond Snöbäcken in het teken van een dilemma. Alhoewel: het is wellicht beter om te spreken van een controverse. Of zelfs van een vete! Wat was er aan de hand?

Welnu, sinds een paar weken is de lente hier goed op gang gekomen. Dat betekent dat de grasmat van Snöbäcken is begonnen met groeien. En goed ook. Het grasmaaiseizoen is weer aangebroken. Tot dusver niets vreemds aan de hand. Elk voorjaar hetzelfde liedje. Gelukkig heb ik voor dit doel een uit de kluiten gewassen grasmaaier tot mijn beschikking.

Maarrrr: samen met het in noodtempo omhoogschietende gras ziet ook een ander soort vegetatie het daglicht: paardenbloemen. Bij de honderden. En ook dat is niet vreemd.



Ware het niet dat mijn vrouw vorig jaar besloot dat een paardenbloem een delicatesse is. Om siroop van te maken, wel te verstaan. Tijdens een gewaagd en geslaagd experiment produceerde ze vorig jaar “out of the blue” een lading paardenbloemensiroop. En dat was voor herhaling vatbaar. Bovendien was de voorraad van vorig jaar binnen no-time op. Uitgedeeld aan vrienden, kennissen, familieleden, klusjesmannen, verkocht in het lokale winkeltje en vooral ook zelf te pas en te onpas geconsumeerd. Op ijs, op pannenkoeken, in de thee, ik geef toe: erg lekker!


Een oplettende lezer ziet de bui nu al hangen. Als het gras dringend gemaaid moet worden, maar de grasmat tegelijkertijd een delicatesse herbergt, is er overduidelijk sprake van tegengestelde belangen. Dit sluimerende conflict kwam afgelopen weekend tot een heftige uitbarsting. Dwars door familiebanden heen. Mens tegen machine. Als een ware thriller. Godzijdank is het gelukt een en ander vast te leggen op de gevoelige plaat…



Uiteraard wonnen de paardenbloemen het uiteindelijk van de grasmat. Alhoewel, “wonnen”? Bij de honderden werden ze meedogenloos uit de grond gerukt.

Zelfs kindsoldaten werden ingezet tijdens deze niets ontziende slachtpartij!


Na de oogst werden de arme bloempjes zonder pardon uit elkaar gereten door alle gele blaadjes te scheiden van de stengels en de knop, waardoor er een soort van gele paardenbloemenblaadjesmassa ontstond.


Deze gele massa is daarna ook nog eens rücksichtslos gekookt met water en citroen. Hierbij ontstond er een brouwsel dat is ingevroren om straks te worden gebruikt als basis voor de uiteindelijke paardenbloemensiroop. Maar daarover een volgende keer meer… want wat is nu een spannend verhaal zonder cliffhanger?



Een nieuwe lente

Lente in Snöbäcken Posted on 15 mei, 2014 08:37:32

Groenten in de vensterbank

Dat de winter in Zweden langer duurt dan in Nederland, zal niemand verbazen. Ook de kans op nachtvorst houdt in Zweden beduidend langer aan. Nachtvorst kan in dit deel van Zweden nog tot midden juni voorkomen! En dat houdt dan weer in dat je erg voorzichtig moet zijn met het kweken van groenten. Eén nachtje flinke vorst en je hele oogst gaat verloren.


Maar je kan en wil natuurlijk niet wachten tot juni om dan pas buiten zaadjes in de grond te gaan stoppen. Dan zijn je groenten pas in oktober klaar voor de oogst (of bevroren door de eerste nachtvorst!). Binnen voorkweken is dus het devies. En dan de boel rond eind mei buiten aanplanten.



De vrouw des huizes nam zich dit jaar voor om vooral vroeg met voorkweken te beginnen. Al in februari verschenen de eerste bakjes in de vensterbanken. En het werden er meer en meer. En meer. Geen raam was meer veilig. Ik dacht nog: dat duurt een paar weken en dan zijn we er weer vanaf. Maar nee. Het is nu midden mei. Onze ramen en vensterbanken zijn inmiddels omgetoverd tot ware jungles, waar doorheen je met wat geluk nog net een glimp daglicht kan opvangen…


Maar komend weekend is het zo ver! Dan gaan alle zaailingen naar buiten. De volle grond in. Daar worden ze hard van! En nu maar hopen dat we geen nachtvorst meer krijgen….



Teken van leven

Dieren Posted on 07 mei, 2014 21:34:41

Teken zijn nare, bloedzuigende en ziekteoverbrengende beestjes die maken dat je hier in de zomerperiode bij iedere vorm van jeuk paranoïde al je huidplooien en lichaamsopeningen gaat checken. Als je er ’s nachts eentje aantreft, vastgebeten in je lies of op een andere onverkwikkelijke plek, denk dan niet dat je weer kan gaan slapen vóór dat je hem vakkundig hebt verwijderd en van het leven hebt beroofd.

Snöbäcken is – zoals veel andere plaatsen in Zweden – een populaire pleisterplaats voor teken. Dat komt met name doordat we hier omringd zijn door bos en door de aanwezigheid van massa’s herten, de favoriete prooi van de teken. Daarnaast hebben we ook nog eens twee katten die graag door de bossen struinen en dientengevolge helemaal onder de teken zitten als we ze niet behandelen met een speciaal anti-teekmiddel. Voordat we dit wondermiddel ontdekten, haalden we een keer achttien (!) teken van één enkel kattenoor af…

Er valt helaas ook voor de menselijke component in Snöbäcken niet te ontkomen aan een of meerdere tekenbeten per seizoen. En aangezien ik degene ben die meestal met de trimmer of bosmaaier een eind het bos in gaat of in greppels sta te maaien, ben ik dus ook meestal de gebeten hond…


Nu draai ik voor een teek meer of minder mijn hand niet meer om. Ik verwijder ze in de zomer routinematig bij de katten, mijn huisgenoten en mezelf. Eitje.

Maar de ziektes die ze kunnen overbrengen, dat is andere koek. Het is een soort Russisch roulette. Voordat we naar Zweden verhuisden, hebben we ons met het hele gezin bij de GGD laten inenten tegen teken-encefalitis (hersenontsteking). Dit moet elke drie jaar worden herhaald, maar daar is in ieder geval tegen te vaccineren. Veel vervelender is Borrelia (ziekte van Lyme). Hiertegen is geen vaccin beschikbaar en bovendien is er geen betrouwbare test om vast te stellen of je de ziekte ook daadwerkelijk hebt. Je merkt het dus pas als er zich symptomen beginnen te ontwikkelen. Tot nu toe heb ik twee keer de pech gehad om Lyme op te lopen.

De eerste keer was in Nederland, na een vakantie in Zweden waarbij ik een aantal tekenbeten had opgelopen. Terug in Nederland verscheen er na verloop van tijd een grote, rode en ovaalronde plek op mijn been. Alle alarmbellen gingen rinkelen. Dus gelijk naar de huisarts, maar die dacht daar anders over: “Nee hoor, het is gewoon een schimmelinfectie. Dus een paar weken een zalfje smeren en klaar”. Na drie weken smeren was de plek bijna zo groot als een voetbal, dus weer terug. Eerst wilde hij me hetzelfde middel voorschrijven, maar dan in pillenvorm. Maar na een test waarbij bleek dat mijn lichaam antistoffen aanmaakte (zoals vermeld is er geen test op de ziekte zelf) besloot hij toch om antibiotica voor te schrijven. Binnen een week was de plek verdwenen.


Afgelopen herfst was het weer mis
. “Papa, wat een grote muggenbult op je been” riep Ella op een gegeven moment. Toen ik de plek nader onderzocht voelde ik de bui al hangen. Het waren precies dezelfde symptomen als een paar jaar eerder: een grote rode vlek, wit in het midden, lichte jeuk aan de randen. Dus gelijk een afspraak gemaakt bij de Zweedse huisarts. Deze arts was goddank zeer ervaren, en vertrouwd met de symptomen. Hij had slechts tien seconden nodig om zijn diagnose te stellen: “Borrelia”. Recept voorgeschreven, naar de apotheek, antibioticakuur en drie dagen later begon de plek weg te trekken. Na tien dagen was hij geheel verdwenen en was ik genezen.

De komende zomer is het dus weer extra oppassen geblazen. Maar hoezeer je je best ook doet (lange mouwen en broekspijpen, spray, na elke activiteit je lichaam en kleding controleren op teken), het lijkt helaas onmogelijk om een tekenbeetvrije zomer te beleven. Dat is iets waarmee we hier allemaal zullen moeten leren leven…Dus: be careful out there, and teek care!



Hertensafari in de avondzon

Dieren Posted on 14 apr, 2014 21:29:26

Vandaag zagen we laat in de middag plots een jong mannetjeshert rond Snöbäcken rondstruinen.


Dat werkte inspirerend. Tijdens het avondeten werden plannen gesmeed voor een heuse hertensafari in het boslandschap rond Hjortkvarn. Het was een prachtige avond met ondergaande zon en dat leverde dus mooie plaatjes op.




Na enkele kilometers werd ons geduld beloond en kregen we een heleboel herten te zien!

En dat allemaal op een doordeweekse maandagavond…tot de volgende keer!



Snöbäcken, een rijke geschiedenis

Snöbäcken, ons huis Posted on 02 apr, 2014 20:44:05

In een eerdere blogpost heb ik al eens iets verteld over ons huis Snöbäcken en het omliggende terrein. Het is van oorsprong een pachtboerderij, die deel uitmaakte van het landgoed Boo. Hoog tijd om eens wat verder uit te wijden over de geschiedenis van Snöbäcken.


De eerste in de archieven traceerbare vermelding van Snöbäcken als toponiem komen we tegen in 1761, als ene Lars Jansson er geboren wordt. Snöbäcken bestaat dan al en is dus waarschijnlijk nog een stuk ouder. Het gaat dan uiteraard niet om het huis waarin wij nu wonen: houten huizen gaan doorgaans minder lang mee dan hun stenen soortgenoten.

Het huis in de huidige versie dateert van 1909. In 1951 vond er een ingrijpende verbouwing en uitbreiding plaats. Verder is er door de vorige bewoners een aanbouw gerealiseerd in 2009.


Op foto’s uit de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw is Snöbäcken te zien als een boerenbedrijf, omringd door grote akkers en weilanden. De pachters, respectievelijk de familie Claesson-Johansson en de familie Granath, poseren trots met hun gezinnen op de foto voor het huis.




Daarna heeft Snöbäcken zijn agrarische bestemming verloren en is deze verruild voor een woonbestemming. De omliggende landerijen zijn “teruggegeven” aan de natuur, waardoor wij nu weer midden in het bos wonen! Pas onder de vorige bewoners (de familie Grahn) is Snöbäcken uitgebouwd van kleine boerderij met bijgebouwen tot volwaardig woonhuis met een grote omheinde tuin.

Snöbäcken maakte tot 1999 deel uit van het landgoed Boo en was als zodanig in bezit van van de adellijke familie Hamilton. Boo is een zg. fideï-commis, dat wil zeggen een landgoed dat altijd onverdeeld overgaat van de vader op de oudste zoon. Dit onverdeelde aspect is de reden dat Snöbäcken zó lang in bezit van de Hamiltons is gebleven. Zij hebben Snöbäcken altijd verpacht als boerderij aan landarbeiders en boeren, en later verhuurd als woonhuis.

Na lang aandringen mochten de vorige bewoners Snöbäcken “loskopen” van de familie Hamilton en het landgoed Boo. Wij zijn dus de eersten in de geschiedenis van Snöbäcken die het huis zonder pachtovereenkomst met de Hamiltons hebben overgenomen.


Het huis is tegenwoordig van alle gemakken voorzien. Tot 2009 werd Snöbäcken nog verwarmd door het stoken van hout. Nu beschikken we over een geavanceerd bergwarmtesysteem. De elektra– en telefoonleidingen (en dus ook internet) lopen sinds een aantal jaren ondergronds in plaats van bovengronds via palen, hetgeen de kans op stroomuitval en storingen aanzienlijk verkleint. Bovendien ziet het er een stuk aantrekkelijker uit. Snöbäcken is niet aangesloten op een gemeentelijk riool, maar heeft hiervoor een eigen gesloten rioolsysteem, dat onlangs is vernieuwd. We zijn ook niet aangesloten op het waterleidingnet, maar beschikken over drinkwater uit een eigen waterput. En ondanks het feit dat het hard werken is om zo’n groot “landgoed” te onderhouden, hebben we het hier enorm naar onze zin en zijn we er trots op om de rijke geschiedenis van Snöbäcken weer een klein stukje te mogen voortzetten…



Water uit eigen bron

Klussen, bouwen en repareren Posted on 24 mrt, 2014 11:05:21

Ons drinkwater is afkomstig uit eigen bron. Puur natuur. Op de rand van ons terrein ligt een waterput van ongeveer 12 meter diep, die ons het hele jaar door van schoon en vers drinkwater voorziet.

We hoeven het er gelukkig niet zelf uit te scheppen: onderin de put is een elektrische pomp geïnstalleerd die het water via een leiding naar onze grote schuur transporteert. Hier ligt het zg. pumphus, een kleine ruimte vol met leidingen, kabels en apparatuur.


In het pumphus wordt het water op druk gebracht door middel van een drukvat. Het water is van nature iets bruinkleurig omdat het ijzerhoudend is. Daarom wordt het eerst gereinigd door een waterfilter met fijn kalkzand. Bovendien voegt dit filter kalk toe aan het water, omdat het hier van nature een lage PH-waarde heeft. Pas na deze processen wordt het water verder getransporteerd naar ons woonhuis. Het dient in het in het pomphuis altijd minimaal een graad of 5 boven nul te zijn, zodat leidingen of apparatuur niet kunnen bevriezen. Voor dat doel is er een klein verwarmingselement aanwezig.

Het water smaakt heerlijk en is ijskoud. We hebben ook een “bubbelmachine” waarmee we, door koolzuur toe te voegen, onze eigen “Spa Rood á la Snöbäcken” kunnen maken.


Vorige zomer ontdekten we plots dat ons drinkwater wel erg troebel was. Omdat we de oorzaak niet direct konden achterhalen, werd er een loodgieter bijgehaald. Nadat hij het waterfilter in het pomphuis had geopend om het kalkzand te checken, kwam hij erachter dat de top van het zandbed in het filter compleet uitgehard was. Dit zandbed dient eigenlijk onder water te staan, maar het stond droog en was dientengevolge veranderd in een dikke pannenkoek zo hard als beton…

Bovendien bleek dat het filter geen afdraaibaar deksel heeft, maar alleen twee kleine vulopeningen voor het zand. We hadden dus een probleem. Hoe gingen we deze pannenkoek uit het filter krijgen? Met een boel gevloek en gezucht werd al het water afgesloten, het filter ontkoppeld en voorzichtig naar buiten gerold. Een volle cilinder weegt maar liefst 70 kg en is dus door twee man nauwelijks te tillen. Volgens de loodgieter zat er maar één ding op: proberen om door de vulopening heen de betonpannenkoek kapot te spuiten met een hogedrukreiniger. Maar daar ging hij niet aan beginnen want dat was een kwestie van lange adem. We konden hem terugbellen als het zover was. Zo gezegd, zo gedaan: de volgende dag gingen we aan de slag met de hogedrukreiniger. Na anderhalf uur spuiten was er een deukje van 2mm. diep ontstaan in de betonlaag…

Het was duidelijk dat dit nergens toe zou gaan leiden. Tijd voor een gewaagdere aanpak: grof geweld. Met een lange ijzeren staaf (bedoeld om grote stenen uit de aarde te wrikken) door de vulopening beukten we erop los (iets wat de loodgieter ons nadrukkelijk had verboden, vanwege kans op schade aan de cilinderwand). En ja hoor, na een minuut of vijf verschenen de eerste breuken in de pannenkoek, en uiteindelijk brak deze in stukken. Zonder de cilinder te beschadigen, overigens!

Maar wat nu? We hadden een cilinder vol met harde brokken die met geen mogelijkheid door de kleine vulopening naar buiten konden… De brokken moesten dus kleiner! Gelukkig paste Camilla’s hand precies door een van de openingen. Zij hield de brokken een voor een vast, waarbij ik ze via de andere opening (die nog kleiner was) met een kleine tang aan stukken kneep. Vervolgens konden ze uit het filter gevist worden.


Overbodig om te vermelden dat dit proces bijna een hele ochtend in beslag nam! Maar uiteindelijk is het gelukt en konden we alle brokjes uit het filter verwijderen. Vanaf nu checken we elk half jaar het niveau van het filterzand in de cilinder…



Het deksel op de neus

Lente in Snöbäcken Posted on 17 mrt, 2014 22:47:10

Ondanks dat Snöbäcken vanochtend bij het ontwaken in een witte sneeuwdeken gehuld was, en de lente momenteel te lijden heeft onder een flinke dip, gaan de lente-voorbereidingen alhier onverdroten verder. Allereerst zijn we druk aan het plannen, meten en opruimen in verband met een toekomstig kippenhok – hierover meer in een andere blogpost.

Maar er valt nog veel meer te doen, zelfs als de temperaturen buiten nog niet echt om over naar huis te schrijven zijn. Kweekbakken timmeren bijvoorbeeld. En dat kan best gezellig zijn!


De vrouw des huizes heeft de kweekbakken inmiddels goedgekeurd. Goddank!


De compostbakken achter in de tuin leveren eigenlijk nooit veel goede teelaarde op. De reden daarvoor is ons bekend: de herten zien deze bakken met lekkernijen in de winter als een veredelde McDrive.


Telkens als we weer een emmer met GFT-afval hebben geleegd, is het de dag erop allemaal verdwenen in de hongerige hertenmagen. Tot nu toe hebben we het maar zo gelaten – we gunnen de herten ook hun wintermaaltje – maar met het oog op het komende tuinseizoen hebben we dit jaar toch écht behoefte aan goede, eigen compostgrond. Tijd voor harde maatregelen dus: compostdeksels! Zo gezegd, zo gedaan. Na een middagje timmeren, zagen en draad knippen werden er een tweetal prachtige en uitermate functionele (?) compostdeksels gefabriceerd!

Natuurlijk moesten de deksels ook gekeurd en uitgeprobeerd worden. Ella vond het maar een stinkende bedoening daar bij de compost.


En nu maar afwachten of de herten zich hier door laten weerhouden. Sorry jongens, de McDrive is tot nader order gesloten!



Op de tast

Emigratie naar Zweden Posted on 07 mrt, 2014 21:15:14

(door Sandor)

Allemaal wel leuk, dat emigreren, maar natuurlijk willen we op gezette tijden ook wel eens terug naar Nederland. In de eerste plaats uiteraard om familie, vrienden en bekenden te ontmoeten. En om het Kruidvat leeg te plunderen. En om favoriete gerechten te eten. En niet in de laatste plaats: om carnaval te vieren. Ik kom tenslotte uit Limburg. Bovendien is carnaval bij uitstek dé gelegenheid om in één klap een heleboel oude bekenden te ontmoeten onder het genot van een biertje.

Maastricht is de plek waar ik ben geboren en getogen. En Maastricht zal voor mij altijd een bijzondere plek blijven innemen. Ik was nooit een grote chauvinist. Het gemis kwam eigenlijk pas veel later, toen ik er al lang weg was. Je roots, de plek waar je je, ook na lange tijd weg te zijn geweest, als vanzelf thuis voelt en waar je altijd de weg blijft kennen, desnoods op de tast: dat is voor mij Maastricht. En niet te vergeten het dialect. Auw kloete!

Na Maastricht heb ik jarenlang in Nijmegen gestudeerd, gewerkt en gewoond. Ik heb eens even zitten tellen en het blijkt dat ik in beide steden precies 22 jaar heb doorgebracht! 4×11 dus, om in carnavalstermen te blijven. En mooi gelijk verdeeld, al heeft Maastricht om bovengenoemde reden toch altijd een klein streepje voor.


Nijmegen is echter een goede tweede. Ik heb er altijd met heel erg veel plezier gewoond, en niet voor niets wordt Nijmegen ook wel “de meest noordelijke zuidelijke stad van Nederland” genoemd. Met carnaval bezoeken we traditiegetrouw Millingen aan de Rijn bij Nijmegen, waar onze vrienden Edward en Alieke een aantal jaren geleden vanuit Nijmegen zijn neergestreken. Inmiddels is de carnaval daar verworden tot een echte feesttraditie en een reünie met vrienden, familieleden en bekenden. En ook dat voelt een klein beetje als thuiskomen…



Halverwege tussen Maastricht en Nijmegen liggen de dorpjes Reuver en Beesel. De geboorteplaatsen van mijn ouders. Na een lang leven in Maastricht zijn zij uiteindelijk teruggekeerd naar Reuver, en dat is dan ook meestal de uitvalsbasis tijdens onze trips naar Nederland. En tja, ook Reuver en Beesel voelen een klein beetje als thuis: omdat mijn ouders er wonen, maar ook omdat ik er als kind vaak kwam, op bezoek bij ooms, tantes, neefjes en nichtjes, waarvan een groot deel nog in deze contreien woont.


Carnaval was geweldig. En nu weer naar Zweden. Want dat is ook “thuis”. Wat ik maar wil zeggen: home is where the heart is. En als ik dit spreekwoord niet al had gebruikt voor een flauwe woordspeling over herten, een paar blog-posts geleden, dan was dit nu uitstekend van pas gekomen als titel boven dit verhaal. Bij gebrek aan iets beters heb ik daarom op Facebook om suggesties voor een betere titel gevraagd. Daarbij is Edward Otten als winnaar uit de bus gekomen en de prijs is: eeuwige roem!

Sandor



Dweilen met de kraan open

Lente in Snöbäcken Posted on 23 feb, 2014 19:20:08

Sinds een paar dagen is de dooi serieus ingetreden. Toch geloven we nog niet helemaal in het definitieve einde van deze winter. Het is immers pas eind februari, en zoals al eerder vermeld: de winter kan hier duren tot eind april. Maar toch: dooi. Al dan niet tijdelijk.


En niet zomaar dooi. Het water stroomt ons van alle kanten tegemoet. Alle greppels om het huis zijn gevuld, de weg staat half onder water en overal waar je loopt sopt er een vieze sneeuwsmurrie onder je voeten. De Zweden noemen het “slask”, in het Limburgs zeggen we “pratsj”.



Daar bovenop hebben we binnenshuis ook last van een jaarlijks terugkerend fenomeen: een ondergelopen kelder.


Dus hebben we de dompelpomp maar weer eens tevoorschijn gehaald.


Maar het is dweilen met de kraan open. Na het water weggepompt te hebben, staat de kelder dik twee uur later alweer vol. Nog maar een keer pompen dus. En hopen dat het water snel gaat zakken…



Oh ja: dit wordt de eerste post in de categorie “Lente” dit jaar. En dat is op zichzelf al een hoopvol teken 😉



Wat de boer niet kent…

Tuin, Kas en Bos Posted on 14 feb, 2014 08:52:38

Boerenkoolstamppot met jus.

Er zijn van die gerechten uit je geboorteland die je pas mist als ze niet meer verkrijgbaar zijn. Maaltijden waarmee je als vanzelfsprekend bent opgegroeid, die je altijd lekker vond, maar waarvan je nooit had gedacht dat je ze ooit zou gaan missen. En ach, laten we eerlijk zijn: we kunnen ook best zonder. Maar toch is het lekker om zo af en toe een ‘typisch Nederlands’ gerecht als hutspot, boerenkool of nasi met satésaus en kroepoek (hoezo, ‘Nederlands’?) op tafel te kunnen zetten. En dan het liefst met originele ingrediënten!

Je kan natuurlijk zelf bij ieder bezoek aan Nederland je koffer volladen met etenswaren. Maar de ruimte en het maximumgewicht zijn vaak beperkt, zeker als je vliegt, en verswaren zijn al helemaal lastig wat dat betreft. Verder kan je bezoek uit Nederland aan het hoofd zeuren om een en ander mee te nemen. Vooral als ze met de auto komen!

En dan is er in Zweden altijd nog de Lidl: van oorsprong Duits, en vaak met (tijdelijke) producten die in Zweden normaal gesproken niet of moeilijk verkrijgbaar zijn. Tijdens de Deutsche Woche ligt er currysaus in de schappen, en rond Sinterklaas hebben ze “oerhollandse” speculaasjes, om maar eens wat te noemen.

Nu valt het in ons gezin wel mee met dat gemis. We zijn niet van die uitgesproken lekkerbekken en zijn behoorlijk makkelijk als het op eten aankomt. Nederlands eten doen we wel in als we in Nederland zijn. Maar er zijn uitzonderingen. En één daarvan is boerenkool. En dan het liefst vers!

Verse boerenkool is – buiten de kerstperiode – moeilijk te krijgen in Zweden. Reden: de Zweden doen niet aan stamppotten, maar gebruiken de boerenkool vooral rond kersttijd, met name tijdens het traditionele julbord, al dan niet als decoratie. Zonde!


Toen wij ons huis mét moestuin kochten, stond één ding vast: wij zouden zelf boerenkool gaan verbouwen. Althans, we zouden een poging gaan doen. De zaadjes zijn gewoon in Zweden verkrijgbaar. We namen het zekere voor het onzekere, dus al in het koude voorjaar van 2013 werd er binnen een bak vol boerenkoolzaad voorgekiemd.


En het is een groot succes geworden. Alhoewel we in de lente te maken kregen met een serieuze aanval van koolvliegjes, herpakte de kool zich in het najaar glansrijk. En toen in november/december de eerste sneeuw en vorst kwam, was de moestuin leeg – op een paar trotse boerenkoolplanten na!


Nu eten we dus regelmatig verse boerenkool uit eigen tuin. En als die op is? Ach, we hebben voor de zekerheid toch maar een paar potten “grönkål” van de Lidl ingeslagen…Eet smakelijk!



Het kan vriezen, het kan dooien

Winter in Snöbäcken Posted on 06 feb, 2014 10:17:14

Dooi is mooi?

Het is een beetje een vreemde winter dit jaar. Ik schreef er al eerder over. Daar waar we vorig jaar tot eind april in een ijskoud winterlandschap bivakkeerden, hebben we (tot nu toe) te maken met een relatief zachte winter en serieuze dooi-aanvallen. Januari was wél wit en koud. En vorige week sneeuwde het zelfs nog 48 uur aan één stuk, waardoor we de hulp van huisvriend Lennart en zijn tractor met sneeuwschuiver moesten inroepen.


Daarna begon de dooi. Zó serieus dat de dikke pakketten sneeuw op ons dak met donderend geraas omlaag kwamen vallen. Midden in de nacht, waardoor ik rechtop in bed zat, denkend dat er een aardbeving was…


Voor zover de SMHI (de Zweedse KNMI) in deze regio vooruit kan kijken, staan er temperaturen van net boven nul of rond het vriespunt, met regen of af en toe een vlok sneeuw genoteerd. En dat is bijzonder voor februari in dit deel van Zweden.

Maar dooi is ook mooi: afgelopen maandag steeg er een dampende mist op van de dooiende sneeuw, die in combinatie met een lage zon spectaculaire plaatjes opleverde.

En laten we eerlijk zijn: we hebben geen onoverkomelijke bezwaren tegen een vroege lente dit jaar. Wat ons betreft hoeft deze winter echt niet zo lang te duren als de vorige, toen er maar geen einde aan leek te komen. We hadden toen nogal wat buiten-projecten gepland, en die moesten keer op keer worden uitgesteld. Bovendien had de natuur serieus te lijden van de lange winter: sommige planten en struiken overleefden de strenge winter simpelweg niet. Een aantal bomen en struiken bleek later in het jaar helemaal geen fruit of bessen te produceren. Vermoedelijk eveneens veroorzaakt door de koude winter.

De herten en elanden werden ook steeds wanhopiger en begonnen daardoor steeds brutaler te worden, hetgeen resulteerde in compleet afgeknaagde boombast (dodelijk voor de boom) en gemillimeterde appelboompjes.


Dus ach, laat die lente maar komen. Maar laten we niet teveel op de zaken vooruit lopen: het kan vriezen, het kan dooien!



Van een warme kermis thuiskomen

Winter in Snöbäcken Posted on 28 jan, 2014 17:10:51

Verwarming en hout, deel 2 van 2

In mijn vorige blogpost schreef ik over de verwarming van ons woonhuis in Snöbäcken. Zoals meestal het geval is op het Zweedse platteland, zijn er hier echter ook nog een aantal bijgebouwen die (soms) verwarmd moeten worden. Elk gebouw heeft een eigen, onafhankelijk verwarmingssysteem.

In onze grote houten schuur (lada) bevindt zich een kleiner, geïsoleerd stenen gedeelte (ladugård) met daarin o.a. een pomphuis voor de watervoorziening.


Het pomphuis zit vol met leidingen, die niet mogen bevriezen. Bovendien wonen onze geliefde katten hier, en wordt de ruimte gebruikt voor de overwinterende buitenplanten en het voorkiemen van zaad voor de moestuin en de kas. Het dient hier altijd minimaal een graad of 10 te zijn. Dat doel werd tot kortgeleden bereikt door drie oliegevulde radiatoren, die op elektra werken in de winter continu aan stonden.


Als backup voor noodgevallen hebben we hier een noodkachel, die naast elektra ook op gas(flessen) werkt.

Onze eerste winter in Snöbäcken schrokken we ons een hoedje van de hoge elektriciteitsrekening in de koude maanden. Onze verdenking ging al snel uit naar de drie bovengenoemde radiatoren in de schuur, omdat het bergwarmtesysteem in onze hoofdwoning relatief weinig elektriciteit gebruikt.

Om geld en energie te besparen, hebben we onlangs besloten om de verwarming in het verwarmde schuurdeel te vervangen door een zg. “luftvärmepump”. Dit is een luchtwarmtesysteem dat, net als de bergwarmte, werkt met een warmtewisselaar, maar dan met lucht in plaats van water. Ongeveer als een airco, maar dan andersom en veel efficiënter. Een relatief kleine investering, die je er met een beetje mazzel binnen een jaar of twee-drie weer uit kan hebben. Zo gezegd, zo gedaan: na wat googelen en offertes opvragen besloten we in zee te gaan met een installateur in Kumla, die de pomp binnen een ochtend kant-en-klaar werkend installeerde. Tot volle tevredenheid.



De elektrarekeningen zijn beduidend lager, al heeft dat zeker ook te maken met de aanzienlijk zachtere winter dit jaar. We hopen binnenkort de lange-termijneffecten te kunnen overzien. De katten zijn in ieder geval erg enthousiast!

Het merendeel van de bijgebouwen in Snöbäcken laten we echter “gewoon” bevriezen in de winter. Zolang er geen waterleidingen of proviand-voorraden liggen, kan dat zonder problemen. Een aantal gebouwen beschikt wel over oliegevulde radiatoren, die werken op elektra. Indien gewenst kan zo’n gebouw dus toch verwarmd worden in de winter, bijvoorbeeld als er veel gasten blijven logeren. Je moet dan wél tijdig beginnen met opwarmen (minimaal een dag van tevoren) en niet klagen over je stroomrekening in de erop volgende maand…

Vermeldenswaardig is ook nog onze aardappelkelder (jordkällare): geen verwarming, maar door de unieke eigenschappen altijd vorstvrij. Zelfs bij -25. Ideaal dus voor de wortels, uien en aardappels uit eigen tuin, maar ook om verf en aanverwante artikelen in op te slaan!



De schoorsteen moet roken

Winter in Snöbäcken Posted on 28 jan, 2014 16:05:22

Verwarming en hout, deel 1 van 2

Een veel gestelde vraag sinds we in Zweden wonen, is hoe we de boel warm houden in een koud en noordelijk klimaat als het Zweedse. Daar waar de gemiddelde Nederlander beschikt over een gasgestookte CV met watergevulde radiatoren, is er in Zweden een veelvoud aan systemen beschikbaar. Gas wordt in Zweden nauwelijks gebruikt als energiebron, er wordt meestal gewerkt met systemen die op de een of andere manier gebaseerd zijn op elektriciteit of hout. Vaak heeft men een combinatie van verschillende systemen, zodat er altijd een backup is. Zo ook in Snöbäcken.


Tot 2009 werd onze hoofdwoning verwarmd door middel van een “vedpanna”. Dat is een houtgestookte CV met watergevulde radiatoren. Een nadeel van zo’n systeem is dat er altijd brandhout of geperste korrels (pellets) beschikbaar dienen te zijn. Je moet dus vooruit plannen, en al in de zomer gaan denken aan je wintervoorraden. In de winter is het moeilijk om langere tijd van huis weg te blijven, de schoorsteen moet immers blijven roken! Al zijn er wel allerlei slimme oplossingen hiervoor bedacht, zoals een elektrisch backup-element, doseersystemen voor pellets en accumulatortanks voor het warme water. Maar in Snöbäcken is op een gegeven moment toch besloten om de vedpanna te vervangen door een bergwarmte-systeem.


Bij zo’n systeem wordt warm water uit de rotsen vanuit een diepte van 80 meter omhoog gepompt en verder verwarmd door middel van een warmtewisselaar. Dit warme water wordt via vloerverwarming en via de oude radiatoren gebruikt om het huis te verwarmen, en is eveneens beschikbaar voor de douche, de wastafel en de keuken.


Het grote voordeel van bergwarmte is dat het zeer weinig stroom verbruikt en dat je geen hout of pellets nodig hebt. Nadelen zijn er echter ook: de installatiekosten zijn hoog, en je bent afhankelijk van stroom om de warmtepomp aan de gang te houden. In het geval van stroomuitval bevriest ’s winters de boel dus. Daarom hebben we een backup in de vorm van een houtgestookte kachel. En die is er uiteraard niet alleen voor noodgevallen, maar ook om de knusheidsfactor in de winter aanzienlijk te vergroten.


Dat betekent dus wél dat ook wij af en toe aan de slag moeten om onze houtvoorraad op peil te houden: rooien, zagen, hakken en kloven horen er hier gewoon bij. En niet alleen voor de kachel, maar ook voor een kampvuurtje in de zomer.




Gelukkig hebben we een mooie houtschuur om de boel droog in op te slaan. Laat de kou maar komen!


We hebben echter ook nog een paar bijgebouwen die verwarmd moeten worden en die niet voorzien zijn van bergwarmte en houtkachels. De oplossing? Lees het in deel 2!



Denk niet zwart-wit…

Winter in Snöbäcken Posted on 23 jan, 2014 13:33:11

De stam van de oude berk onderaan in de bocht naar Snöbäcken is bedekt met sneeuw. De berk lijkt nu nog meer zwart-wit dan gewoonlijk.


De rozenbottels van afgelopen zomer vormen daarentegen een mooi contrast met al het wit. De kleine knopjes naast de doornen zijn een voorbode van de lente, die ook dit jaar weer zal komen. Al zou je dat op dit moment niet echt verwachten.


Een paar verschrompelde overblijfselen in de tuin hebben nog een beetje resterende kleur in zich. Al moet je daarvoor wel heel erg goed kijken…



Een bevroren waterdruppel aan het uiteinde van een dennentak. Wanneer zal hij ontdooien?

Op dit moment voelt het alsof de lente nog ver weg is. Maar we hebben wél al bloemen! Op de ramen, welteverstaan…



Winterwandeling

Winter in Snöbäcken Posted on 20 jan, 2014 17:50:33

Vandaag was het slechts een paar graden onder het vriespunt. Bovendien probeerde het zonnetje een paar keer dapper door het grauwe wolkendek, dat al een dikke week boven ons hangt, te breken. Ideale omstandigheden voor een winterwandeling dus! We besloten het nuttige met het aangename te verenigen, en Ella te voet door het bos af te gaan halen van de “fritids“, de BSO in het dorpje. Dubbele broeken aan, muts en handschoenen uit de la, en op weg. Natuurlijk ging de camera mee om een en ander op de gevoelige plaat vast te leggen.





Besneeuwde huizen in het “centrum” van Hjortkvarn

In de speeltuin was al lang niemand meer geweest…Ella moest natuurlijk even schommelen.



Door het bos naar huis toe, en snel weer opwarmen!



Sneeuw, sneeuw, sneeuw

Winter in Snöbäcken Posted on 16 jan, 2014 19:21:06

In mijn vorige blogpost schreef ik al dat de winter eindelijk is gearriveerd. Nu, na 48 uur onafgebroken sneeuwval, lijkt de winter voorlopig ook “here to stay”: alles rondom Snöbäcken is gehuld in een dikke witte sneeuwdeken. We zijn druk in de weer met de sneeuwschuivers en gelukkig hebben we ook mechanische sneeuwruim-hulp van huisvriend Lennart met z’n fyrhjuling. De electrische motorverwarming van de auto is ingekoppeld en de kachel maakt overuren. Maar bovenal levert zo’n wit pak sneeuwpret en mooie plaatjes op…








Winter 2013/2014: Een langzame start

Winter in Snöbäcken Posted on 12 jan, 2014 16:38:49

Net als in Nederland weet je in Zweden nooit precies wat de winter gaat doen, maar dát er sneeuw en vorst komt, lijkt in Zweden in ieder geval wel zeker. Al op 18 oktober werden we in Snöbäcken wakker met het eerste pak sneeuw!


Dat belooft wat, was onze eerste gedachte, met de helse winter van 2012/2013, toen de sneeuw bleef liggen tot eind april, nog vers in het geheugen. Het bleek echter niet meer dan een hikje. Het volgende, iets heftiger hikje kwam begin december. Een flink pak sneeuw en een paar koude dagen.




En toen was het afgelopen. Het werd ronduit zacht. Kerst en oud & nieuw werden in een groene omgeving gevierd. Het was zelfs zó zacht, dat de natuur in de war was en de eerste blaadjes en knoppen al voorzichtig verschenen. Echt rouwig waren we er niet om: vorst en sneeuw betekenen meestal ook het eind van de “buitenklussen“. Daar was nu geen sprake van: we konden tot ver in december in de tuin klooien, hout zagen en kloven en allerlei achterstallig onderhoud doen.

Maar nu, 12 januari, is de winter dan toch écht gearriveerd. Snöbäcken ligt weer onder een dik pak sneeuw en het kwik in de thermometer duikt omlaag naar waarden rond de -15 graden Celsius. We ruimen sneeuw, lopen rond in dubbele broeken en rijden sleetje met Ella. Zoals het hoort. En dat levert natuurlijk mooie plaatjes op.






Mooi, maar stiekem dromen we al van een korte winter gevolgd door een vroege, lange lente. Afkloppen!



Home is where the hert is

Dieren Posted on 09 jan, 2014 10:14:12

Het hert op de goede plek… (door Sandor)

Toen we nog in Nederland woonden, startte er in onze woonplaats Nijmegen een project genaamd “het groene hert”. Hierbij ging het om duurzaamheid en energiebesparing. De mascotte van het project was een knalgroen gebreid hert, en “hert” refereerde daarnaast aan de Nimweegse uitspraak van het woord “hart”.

Het groene hert aan de Waalkade in Nijmegen. De huizen op de achtergrond behoren tot het complex waar wij woonden (foto: website “het groene hert”)

Inmiddels is het project ter ziele. Failliet verklaard. Gelukkig hebben we er hier in Zweden een ander soort hert voor in de plaats gekregen!

Hjortkvarn betekent letterlijk vertaald “Hertmolen” en dat is niet voor niets. “Molen” refereert aan een oude watermolen die voor de houtzagerij werd gebruikt. Verder krioelt het hier van de herten. Zo erg zelfs, dat de grote weg 51, die langs het dorp loopt, tot wel 15 kilometer ten noorden van Hjortkvarn aan beide zijden is afgezet met een hoog hekwerk. Dit om wildongelukken te voorkomen. Behalve bruine damherten komen er hier ook veel donkerbruine/zwarte damherten voor, evenals reeën en edelherten.


Ook rondom ons eigen Snöbäcken zijn er veel herten. Je kunt ze het hele jaar door zien, maar vooral in de winter. Naarmate de winter vordert worden ze steeds hongeriger en verliezen ze langzaam hun natuurlijke schuwheid. Rondom de huizen is er immers meer kans om iets eetbaars te vinden. De composthoop aan de bosrand achter onze tuin is een grote favoriet. In het verleden is de tuin rond Snöbäcken omheind om herten buiten en honden binnen te houden. Maar in de winter laten de herten zich niet veel gelegen liggen aan deze afrastering. Met één welgemikte sprong belanden ze in de tuin, op zoek naar iets eetbaars. Onze moestuin is ook nog eens extra omheind, en dat houdt ze meestal wel tegen.




Als ze écht honger hebben, aan het einde van de winter, kunnen herten ook schade aanrichten. Ze eten dan boombast, omdat er verder weinig eetbaars is te vinden. Als de boombast rondom een boom helemaal weg is gevreten, sterft de boom. Afgelopen winter bood onze composthoop plots niet meer genoeg eetbaars. In allerijl moesten we extra afrasteringen rondom de jongere bomen plaatsen, omdat deze ten prooi dreigden te vallen aan de vraatzucht van de hongerige herten.


Maar de herten leveren ook een positieve bijdrage aan de tuin: mest. In de winter en vroege lente verzamelen we emmers vol hertenpoep en mengen dit ter verrijking door de compost. Dank U wel!


In de herfst, de bronsttijd, zorgen de edelherten voor een spectaculair fenomeen: het burlen. In de stille avonduren en de nachten kan je de oerkreet van de mannelijke edelherten door de bossen rondom Snöbäcken horen galmen. Erg indrukwekkend.

Naast de verschillende hertensoorten komen er in het gebied rond Snöbäcken ook elanden, wilde zwijnen, vossen, lynxen, roofvogels en dassen voor. Maar de herten vormen het overgrote deel van het aanwezige wild, en ze zijn ook het meest zichtbaar in de omgeving. Er is niets mooier dan ’s ochtends wakker te worden, en een grote groep herten door je tuin te zien paraderen.



Klare wijn schenken

Zelfgemaakt! Posted on 03 jan, 2014 10:25:48

Wie wat bewaart, heeft wat: wijnproeven december 2013

Afgelopen zomer deden we een dappere poging om zelf wijn te maken. We produceerden maar liefst twee soorten zelfgemaakte wijn: rabarberwijn en bessenwijn. Het was de eerste keer dat we iets dergelijks probeerden. Als laatste stap in het proces werd de wijn gebotteld. Daarna moesten we wachten. En wachten. En nog meer wachten.

We hebben beide wijnen gemaakt zonder kant-en-klaar recept, technische snufjes of mostweger om het suikergehalte te meten. Het enige gebruikte meetinstrument was een alcoholmeter om ongeveer te kunnen bepalen wanneer het gistingsproces moest worden gestopt (of juist versneld). Wel hebben we veel aandacht besteed aan hygiëne, met name aan het ontsmetten van de gistemmer, de jerrycans en de wijnflessen.

Op een mooie dag in december was het zover: wijnproeven in huize Snöbäcken. Of beter: Chateau de Ruisseau de la Neige

En we hebben het overleefd! Ook onze vrienden, zowel in Nederland als in Zweden, konden de wijn waarderen.


Astrid en Elis vonden de rabarberwijn het lekkerst. Astrid schreef erover op haar eigen blog “Banktankar“.


Volgens Edward had het alcoholpercentage van de bessenwijn nog iets hoger mogen zijn…

Een korte evaluatie:

Rabarberwijn 2013: Een beetje stroeve, maar aangename rabarbersmaak. Is gekoeld het lekkerst, maar moet niet ijskoud zijn. Mooie lichte kleur, maar licht troebel (dat is vaak een probleem met rabarberwijn). Het alcoholpercentage is 13%.

Les voor de volgende keer: nog een keer extra overhevelen (drie keer in totaal) nadat het gistingsproces is gestopt, om de wijn nog meer te klaren.

Bessenwijn 2013: De wijn heeft een spannende frisse smaak waarbij de zwarte bessensmaak doorschemert zonder dat deze te dominant wordt. Mooie lichtrode kleur, bijna rosé-achtig. Deze wijn heeft eveneens een alcoholpercentage van 13%.

Les voor de volgende keer: meer sap uit de bessen proberen te persen bij het legen van de gistemmer.

Proost / Skål!



Recept voor eigen bessenwijn van Snöbäcken

Zelfgemaakt! Posted on 02 jan, 2014 22:27:58

Update bessenwijn. Gebotteld juni 2013, geproefd december 2013

Eerder schreven we al over onze pogingen om zelf wijn te maken hier in Snöbäcken. Hier volgt een update van de bessenwijn:

Ingrediënten:

17 liter water

9 liter bessen, waarvan 6 liter rode bessen, 1,5 liter zwarte bessen en 1,5 liter kruisbessen

2 kg suiker

Wijngist voor 25 liter wijn

We zijn als volgt te werk gegaan:

Allereerst al het water samen met de (bevroren) bessen gekookt, in verschillende porties. Al roerend suiker toegevoegd en alles laten afkoelen. Na het bereiken van de juiste temperatuur (zie verpakking van de gist) is de wijngist toegevoegd.


Vervolgens alles overgeheveld in een grote gistemmer.

Na vijf dagen de bessen eruit gezeefd door middel van een zeefdoek. De wijn vervolgens overgeheveld in een jerrycan met waterslot, en 3 liter water toegevoegd waarin een kilo suiker was opgelost.

Het goedje gistte flink. Af en toe geschud om overtollig koolzuur af te voeren.

Na nog eens vijf dagen had de wijn een alcoholpercentage van 9% en hebben we 1300 gram suiker (in water opgelost) toegevoegd. Na weer vijf dagen was het percentage 10% en is er nogmaals suiker (in water opgelost) toegevoegd, ditmaal 850 gram.

Vervolgens enkele weken gewacht, en eind juli begonnen met overhevelen. Het alcoholpercentage was toen uitgekomen op 13%. Na nog eens een paar weken is de wijn weer overgeheveld en is er giststopper toegevoegd. Ongeveer een week later, begin september, hebben we de wijn gebotteld. Het werden 26 flessen bessenwijn.


We hebben de wijn 6 maanden laten rusten alvorens er voorzichtig van te proeven. De wijn heeft een mooie lichtrode, bijna rosé-achtige kleur. De smaak is prima. Het zwarte bessenaroma is duidelijk aanwezig maar niet overheersend. Hoe de smaak zich verder zal gaan ontwikkelen valt uiteraard nog te bezien…



Recept voor eigen rabarberwijn van Snöbäcken

Zelfgemaakt! Posted on 02 jan, 2014 22:07:28

Update rabarberwijn. Gebotteld juni 2013, geproefd december 2013

Eerder schreven we al over onze pogingen om zelf wijn te maken hier in Snöbäcken. Hier volgt een update van de rabarberwijn:

Ingrediënten:

16 liter water

9 kg rabarber, in kleine stukjes gesneden

150 gram rozijnen

5 kg suiker

Wijngist voor 25 liter wijn

We hebben de volgende (relatief snelle) methode gevolgd:

Allereerst al het water gekookt en de rabarber toegevoegd (verse rabarber dient vooraf geschild te worden). Al roerend alle suiker en rozijnen toegevoegd. Vervolgens alles laten afkoelen.

Het complete brouwsel in een grote gistemmer overgeheveld. Zonder deksel, zodat er zuurstof bij kon, maar wél afgedekt met schone doeken. Vervolgens gist toegevoegd. Het is essentieel om dit bij de juiste temperatuur te doen (lees de aanwijzingen op de verpakking van de gist). Let op: alle suiker was op dat moment al toegevoegd!


Na vijf dagen gisting de rabarber en de rozijnen er uitgezeefd door middel van een zeefdoek, en het sap hier uit gewrongen. Alles overgeheveld in een jerrycan met waterslot, en water toegevoegd tot een totaal van 20-22 liter.


Vijf dagen lang twee keer per dag de jerrycan geschud om het koolzuur af te voeren, en vervolgens de wijn vijf dagen laten rusten. Deze werd roodachtig van kleur.

Alles overgeheveld in een schone jerrycan. Giststopper toegevoegd bij een alcoholpercentage van 13%. Met een tussenpose van enkele weken nog 2 extra overhevelingen gedaan om het resterende bezinksel te verwijderen en de wijn te klaren. De wijn was nog steeds een klein beetje troebel. Een derde overheveling had dit waarschijnlijk verholpen, maar we vonden het wel acceptabel zo.

Ontsmetten van de flessen in de oven, meer dan een uur op 150 graden celsius

Vervolgens hebben we de wijn gebotteld. Dit resulteerde in 26 flessen rabarberwijn! De rode kleur verdween weer en maakte plaats voor een normale witte wijnkleur.

We hebben de wijn zes maanden laten rusten alvorens voorzichtig te proeven. De wijn heeft een duidelijke rabarbersmaak. Het is even wennen maar het is zeker geen onaardige smaak!. Hoe de smaak zich verder gaat ontwikkelen valt uiteraard nog te bezien…



Zweeds cultureel erfgoed: koffie en koekjes

Typisch Zweeds? Posted on 30 dec, 2013 11:25:24

Fika & kafferep: koffie en koekjes in Zweden (Door Camilla)

Feestjes in Zweden zijn niet compleet zonder gebak. Sinds we op het Zweedse platteland wonen heb ik al vaak staan te bakken – voor bezoek, loterijen op school, lokale bijeenkomsten, familiefeestjes, verjaardagen en soms ook gewoon voor onszelf.



“Een koekje van eigen deeg” heeft geen negatieve bijklank in het Zweeds. En zelf brood en gebak maken is weer helemaal terug van weggeweest.


De kafferep

De koffie- en koekjestraditie in Zweden is diep geworteld: kafferep was vroeger een sociale omgangsvorm waarbij vrouwen elkaar konden ontmoeten zonder familieleden erbij. Toen suiker goedkoper werd, in de 19e eeuw, ging de (ge-)bakcultuur bloeien.

Koffie leuten voor mannen bestond ook, al sinds de 18e eeuw, maar dat gebeurde in aparte koffiehuizen. De kafferep ging vooral om het samenzijn en het samen smullen. Servies en tafelkleden waren eveneens belangrijke onderdelen. Een koffietafel moest mooi gedekt zijn, en de verschillende soorten gebak waren stijlvol geëtaleerd. Het plaatje moest compleet zijn, inclusief de gewenste gasten. Gelukkig hebben we tegenwoordig fika, een iets modernere vorm van koffie drinken en samenzijn.

Sju sorters kakor

Rond het jaar 1900 werd het concept van zeven soorten koekjes steeds vaker toegepast. De gastvrouw was zuinig als er minder dan zeven verschillende soorten koekjes op tafel stonden. Maar méér dan zeven werd gezien als een beetje patserig. En daar houden de Zweden niet van! Want lagom är bäst!” (‘gemiddeld is goed’, vrij vertaald). Zeven dus. Niet meer en niet minder. Lekker veilig. Maar Zweden is een groot land, en de regionale verschillen maakten het lastig: soms was er sprake van wel 12 soorten koekjes!


Sju sorters kakor was in 1945 ook de naam van een boek vol recepten van koekjes, taarten en gebak. Vandaag de dag is het, weliswaar in vernieuwde vorm, een klassieker. Dit boekje met rood-wit geruite kaft is nog steeds een persoonlijke favoriet onder de bakboeken.

Koffietafel bij oma: koekjes smullen, buikjes vullen

Een paar dagen geleden waren we op bezoek bij mijn oma, een pientere dame van 91. De tafel stond bij aankomst al gedekt, de kopjes en schotels waren zorgvuldig gekozen. Het grote tafelkleed heeft háár oma ooit zelf gemaakt op de weefstoel, en het kleine tafelkleedje heeft ze zelf geborduurd. De koekjes lagen uitnodigend op diverse schotels.

Dochterlief keek met grote ogen naar al het lekkers. Het was fikadags (tijd voor koffie). Saffraanbroodjes, kerstcake, en allerlei kleine koekjes. Inderdaad: zeven soorten bij elkaar (waarvan twee soorten pepparkaka). “Tast toe”, zei oma. We hebben van alle zeven soorten zitten smullen. Iets anders zou ongepast zijn!

Klein woordenboek – koffiedrinken in Zweden

Bulle: gewoonlijk een kaneelbroodje.

Fik: een café

Fika: modernere vorm van koffie drinken. Soms gewoon koffie of thee drinken, soms met gebak, boterhammen etc.

Fikarast: pauze op het werk

Kaffekask: kaffekask, kaffegök, kaffehalva zijn allemaal namen voor koffie met sterke drank erin.

Kafferep: bijeenkomst, samen koffie drinken, praten en koekjes eten. Vroeger vooral voor vrouwen.

Kakfat: schotel vol koekjes of schotel onder koffiekop bedoeld om koekjes op te plaatsen.

Konditori (kondis): banketbakker en/of koffiehuis met veel soorten gebak.

Lattemamma / lattepappa: iemand met ouderschapsverlof, die zijn dagen besteedt aan koffieleuten met lotgenoten. De naam komt van Cafe Latte, koffie met veel melk (koffie verkeerd).

Lussebulle: saffraanbroodje.

Paj: (vruchten)taart of vlaai, soms met vanillepudding toe.

Påtår: er mag meerdere malen koffie bijgeschonken worden (bijvullen in hetzelfde kopje)



Ik ben waar ik ben

Herfst in Snöbäcken Posted on 29 dec, 2013 15:41:11

Door Camilla.

”Je bent wie je bent”, zeggen mensen vaak. Maar soms ben je iemand, die verlangt naar iets anders. Soms zou je willen dat je ergens anders was of dat je iemand anders kon zijn.

Identiteit is veranderlijk, naar mijn idee. Je bent wie je bent, maar straks ben je iemand anders dan voorheen. En in het ene gezelschap gedraag je je misschien anders dan in het andere. Of in Zweden anders dan in Nederland. Mensen die verhuizen naar een ander land, of een grote reis ondernemen, ervaren vaak dat ze zich ineens anders voelen. Vrijer, dichter bij zichzelf, zelfverzekerder of juist ineens heel onzeker.


Toen ik naar Nederland verhuisde was ik jong, net volwassen, en zo vrij als een vogel. Vele jaren later vertrok ik met mijn Nederlandse gezin in de tegenovergestelde richting, om opnieuw in mijn vaderland Zweden te gaan wonen. Soms vraag ik me af waarom eigenlijk. Dat heen en weer verhuizen, is dat niet slecht voor je thuisgevoel?

Maar daar sta ik dan, midden in de natuur, rustig ademend. En dan weet ik het weer. De lucht, een ijle ochtend, de reuk van bladeren in de herfst. De boomtoppen, die heen en weer bewegen en me duizelig maken als ik naar boven kijk.


Ik rij op kronkelige, lege wegen door het landschap. Om me heen zie ik bossen, akkers, weilanden en hier en daar een huisje. Door de omgeving ontstaat er in mij een zeldzame rust. Ik ben niet alleen wie ik ben, ik ben waar ik ben.



Zoekt en gij zult vinden

Herfst in Snöbäcken Posted on 29 dec, 2013 11:13:03

Kom dichterbij (door Camilla)

Sommige jaargetijden zijn lastig om van te houden. Dat geldt in Scandinavië evenzeer als in Nederland. Het late, natte najaar. De donkere dagen in december. Het vroege voorjaar, net voordat het groen begint te worden. Het kleurenpalet van de natuur toont soms sombere tinten.

In die grijze dagen moet je juist beter kijken om iets te zien. Omdat de bloemen eerst zo fel van kleur waren, of omdat de sneeuw zo mooi glinsterde tegen de heldere lucht, ontgingen de kleine dingen je.


Tijdens zulke dagen zijn zaken die je eerst niet zag, ineens mooier. De verschillende soorten mos bijvoorbeeld, met kleuren van grijsgroen tot dieprood.


In die grijze dagen zijn zaken die je eerst niet zag, ineens mooier. Je waardeert het knäckebröd tenslotte ook pas als de croissants op zijn. Door goed te kijken zie je meer.



Kerstavond in Zweden: the rough guide

Typisch Zweeds? Posted on 19 dec, 2013 11:21:57

Gröt, glögg en gezelligheid….

En dan is het ineens alweer bijna kerst. Of jul, zoals ze hier in Zweden zeggen. De Zweden doen niet aan Sinterklaas. Er rust dus geen taboe op om vóór 5 december al druk met kerst bezig te zijn. En dat doen ze dan ook volop. Al zo’n beetje vanaf half oktober! Nu is dat wat ons betreft een teveel van het goede, maar de kerstverlichting buiten Snöbäcken hing er ook al begin december. Wat ik maar aan wil geven, is dat kerst hier intens wordt beleefd.


Een verschil met Nederland is dat de Zweden vooral kerst vieren op 24 december. Dan is het julafton (kerstavond). Op die dag zit half Zweden – nee: heel Zweden – om klokslag 15.00 aan de buis gekluisterd om met z’n allen te kijken naar Kalle Anka. Dat klinkt exotisch, maar Kalle Anka is gewoon Donald Duck. Een compilatie van oude Disneyfilmpjes rond het thema “kerst”. Ongekend populair. Al sinds 1960. Elke kerst (bijna) dezelfde filmpjes. Zweden houden van traditie.

Laten we ook de glögg niet vergeten: een soort glühwein met amandelen en rozijnen erin. Soms zonder alcohol, maar meestal mét. Waardoor de helft van de aanwezigen tijdens het kijken naar Kalle Anka meestal halverwege in slaap valt… Bij de glögg eet men pepparkakor. Dit zijn een soort speculaasjes, al dan niet zelfgebakken. Hier thuis hebben we ze – tot groot genoegen van Ella – vorige week zelf gebakken!

Na Kalle Anka en de glögg – en als iedereen weer wakker is – is het tijd voor het julbord, de traditionele kerstmaaltijd. Niet zoals in Nederland met wild, wijn en gekookte groenten. Het is meer een soort van smörgåsbord met gekookte aardappels, haringgerechten, gehaktballetjes, worstjes, knäckebröd, julöl (kerstbier) en julmust (zeg maar kerst-kinder-cola). Daarbij horen een aantal typisch Zweedse kerstgerechten als “Janssons frestelse” (gegratineerde aardappels met room, ui en ansjovis uit de oven) en “lutfisk” (gekookte vis in gelei, hier ga ik verder niet teveel woorden aan vuil maken…). Als toetje eet men “risgrynsgröt“. Rijstepap met kaneel en suiker. Maar let op! Ergens in de kom zit één amandel verstopt. Degene die de amandel in zijn of haar portie aantreft, zal in het komende jaar gaan trouwen. Wat er gebeurt als je al getrouwd bént, is mij nooit helemaal duidelijk geworden…


Geen tijd voor uitbuiken! Eerst koffie en dan door naar de julklappsutdelning. Het uitpakken van de kerstcadeaus, die in een enorme berg onder de kerstboom liggen opgestapeld. Met wat geluk komt de jultomte (Kerstman) ook nog langs! Dit is meestal een aangeschoten buurman, die daags ervoor in een ruimhartige bui heeft toegezegd om dit klusje wel even te klaren, maar nu spijt heeft als haren op z’n hoofd. Gelukkig voor hem blijft hij volledig anoniem: Kerstmannen in Zweden verschuilen zich meestal achter een eng plastic kerstman-masker, waardoor het geheel soms de aanblik krijgt van een uit hand gelopen horrorfilm… Godzijdank hebben de kinderen dat totaal niet in de gaten. Die zijn toch vooral bezig met scannen of dat ene grote pak wel eens het door hen zo vurig gewenste cadeau zou kunnen zijn. Wat dat betreft is er dan weer weinig verschil met Nederland…

God Jul allihopa!

Sandor



Hjortkvarn, halverwege alles!

Hjortkvarn en omgeving Posted on 17 dec, 2013 14:00:01

We wonen op een steenworp afstand van het plaatsje Hjortkvarn. Dit kleine dorpje langs rijksweg 51 heeft een charme die je niet meteen zal opvallen als je er passeert op doorreis. Het dorpje is ontstaan rondom een grote houtzagerij en de huizen vormen een mengelmoesje wat betreft bouwstijl en ouderdom. Zoals veel plaatsjes op het platteland van Zweden vecht ook Hjortkvarn om leegloop, trek naar de stad en bezuinigingen op lokale voorzieningen te overleven.

De voormalige basisschool van Hjortkvarn vormde tot voor kort de centrale plek in het dorp, maar is – hevige protesten ten spijt – met ingang van het schooljaar 2013-2014 helaas gesloten. Als bezuiniging, in opdracht van de Gemeente Hallsberg, waaronder Hjortkvarn valt. De kinderen gaan nu dagelijks met een schoolbus naar Pålsboda of Ljusfallshammar.

De natuur en het cultuurlandschap

Dit is wat Hjortkvarn en omgeving zo aantrekkelijk maakt. Hier liggen grote bossen en meren zij aan zij met statige landgoederen en de typisch rood-witte Zweedse houten huizen. Het gebied is niet erg toeristisch. Als je op een zonnige dag een mooi plekje aan het water zoekt dan is dat geen probleem. De meren zorgen voor voldoende zwem- en visgelegenheid. Vooral in het gebied rond het nabijgelegen gehuchtje Boo, dat onlosmakelijk met Hjortkvarn is verbonden, gaan ongerept natuurschoon en cultuurhistorie probleemloos hand in hand.

Een boeddhistisch klooster

Een bijzonder fenomeen in Hjortkvarn is de aanwezigheid een boeddhistisch klooster, genaamd “Tiratana“. Het is een klooster bedoeld voor boeddhisten uit Burma (Myanmar) en er wonen dus ook echte monniken. Het is een heel speciale gewaarwording om de in rode gewaden gehulde monniken en hun gevolg in het typisch Zweedse landschap rond Hjortkvarn te zien rondwandelen!

Monniken aan de wandel aan de rand van het dorpje Hjortkvarn. Foto: Anoo Niskanen

Hjortkvarn ligt centraal…of niet?

De huis- en grondprijzen in Hjortkvarn en omgeving zijn laag. Dit heeft vooral te maken met het feit dat Hjortkvarn relatief ver weg ligt ten opzichte van steden, werk en voorzieningen. Maar aan de andere kant ligt Hjortkvarn juist precies halverwege tussen alles in: tussen Norrköping en Örebro, tussen Hallsberg en Finspång en tussen Pålsboda en Ljusfallshammar. Het is maar net hoe je het bekijkt dus!


In 2007 is Hjortkvarn zelfs uitgeroepen tot “demografisch middelpunt van Zweden”. Als alle inwoners van Zweden elkaar zouden willen ontmoeten, dan is Hjortkvarn dé plek in Zweden die gemiddeld genomen voor iedereen het meest dichtbij ligt. De gemiddelde afstand (in vogelvlucht) is in dat geval het kortst…



Bedrijvigheid in Hjortkvarn en omgeving

Hjortkvarn en omgeving Posted on 17 dec, 2013 08:49:57

Hjortkvarn is een klein dorpje op het Zweedse platteland dat – tegen de verdrukking in – vecht om te overleven en om leegloop tegen te gaan. Desondanks gonst het hier wel van de bedrijvigheid. In de eerste plaats moeten we natuurlijk ons eigen Veldman Huss Texts & Translations vermelden, dat zich bezighoudt met vertalingen en taaldiensten in het Nederlands, Zweeds en Engels. Daarnaast zijn er een aantal andere bedrijven en winkels die zeker het vermelden waard zijn:

Om te beginnen is er Boo Egendom, dat sinds mensenheugenis verbonden is geweest met de bosbouw en de houtzaag-industrie in de omgeving. Het bedrijf wordt gerund door de telgen van het adellijk geslacht Hamilton en staat wijd en zijd bekend om zijn activiteiten betreffende bosbouw, jacht, landbouw en toerisme. De Nederlandse vertaling van de website van Boo Egendom is verzorgd door Veldman Huss Texts & Translations. Onlangs zijn de activiteiten van Boo Egendom uitgebreid met de verkoop van lokale voedselproducten en wild, onder de naam Boo Vilt.


Het bedrijf Pink Castle Interior van Sandra Hamilton houdt zich bezig met huisinrichting en design. Op het terrein van het kasteel van Boo runt zij Slottsbooden, een rustiek winkeltje met cadeau- en designartikelen.


Hjortkvarn is van oudsher gegroeid rondom een grote houtzagerij. Dit is de belangrijkste werkgever voor de inwoners van Hjortkvarn en omgeving. De houtzagerij heeft sinds september 2013 een nieuwe eigenaar en gaat verder onder de naam Hjortkvarn Timber AB. Het transportbedrijf Hjortkvarns Energi- och Skogstransporter AB (HESAB) verzorgt voornamelijk houttransporten van en naar Hjortkvarn. Verder is er nog Hillers Skogs & Allservice AB, dat zich bezighoudt met allerlei klussen rondom tuin en bos voor particulieren.

Dan is er Gó Glass, een ijssalon met zelfgemaakt ijs, alleen in de zomer geopend. Onlangs is de salon uitgebreid met een groter assortiment en een zitgedeelte binnen. De ijssalon is ongekend populair in de zomer. Van heinde en verre komen mensen naar Hjortkvarn, en staan geduldig te wachten in lange rijen tot buiten toe. Naast allerlei ijsspecialiteiten zijn er ook een aantal lokale delicatessen te koop.


Zie ook het door ons geschreven artikel over de ijssalon in de krant Sydnärkenytt.

Het lokale winkeltje Hjortkvarns Livs is in de lente van 2013 heropend, tot grote opluchting en vreugde van Hjortkvarn en omgeving. Eindelijk zijn er weer levensmiddelen te koop in de buurt!


Er is ook een tankstation in de vorm van een onbemand Q-star -filiaal, met relatief lage brandstofprijzen. Bij het tankstation ligt een grote parkeerplaats waar vaak vrachtwagens en campers de nacht doorbrengen. Er zijn gratis toiletten en er staan banken om koffie te drinken, zowel bij het tankstation als bij het winkeltje, dat ook hier is gelegen. Ook vertrekken er vanaf hier bussen in de richting van Örebro.

Even buiten het dorp, in het plaatsje Haddebo, liggen Vita Krala, een klein restaurant/B&B met Nederlandse eigenaars, Haddebo Gärdesgård och Blommor met traditioneel houten hekwerk, bloemen en planten en Haddebo Byggtjänst, een timmerbedrijfje.

Al met al een bonte mengeling van winkels en bedrijven, van omvangrijke industriële ondernemingen tot ambitieuze eenmansbedrijfjes.



Wonen in de natuur, werken in de wereld

Werk en inkomen Posted on 16 dec, 2013 19:26:35

Veldman Huss Texts & Translations (VHTT) is de naam van ons eigen bedrijf. Het is opgericht in de herfst van 2012, kort na onze verhuizing naar Zweden. Na een heleboel nadenken, plannen en brainstormen besloten we om een eigen vertaalbedrijf te starten. Ons bedrijf is gespecialiseerd in vertalingen en taaldiensten in het Nederlands, Zweeds en Engels.

Net als bij het maken van de emigratieplannen hadden we een gevoel van “nu of nooit” en besloten we de gok te wagen. Deels omdat we altijd al begaan waren met taal en alles wat daarmee samenhangt, en omdat we beiden een aantal talen vloeiend spreken. En ook omdat het ons de mogelijkheid verschaft om – via internet – van huis uit te kunnen werken. Niet onbelangrijk gezien het feit dat we midden in de natuur wonen. Om deze reden hebben we thuis in Snöbäcken dan ook een heuse kantoorruimte ingericht.

Het hebben van een vertaalbedrijf levert soms grote verschillen in dynamiek op: de ene dag is er (te) veel te doen, de andere dag is er geen opdracht en dus geen werk en inkomen. Vertaalopdrachten zijn vaak van het type “kan het gisteren klaar zijn?”. We hebben er voor gekozen om onze werktijden flexibel in te delen, zodat we zelf kunnen bepalen wanneer het werk wordt uitgevoerd en in welke omvang. Soms moeten we “nee” zeggen tegen haastklussen omdat we geen product willen en kunnen leveren waar we niet tevreden mee zijn. Wij werken samen met andere vertalers en proofreaders en hebben op deze manier een middelgroot netwerk opgebouwd.

Naast de gebruikelijke taaldiensten als correctiewerk en vertalingen schrijven we ook zelf teksten en artikelen. Dit is min of meer bij toeval ontstaan. Veldman Huss Texts & Translations schrijft artikelen die in diverse lokale kranten worden gepubliceerd. Ook worden er reclameteksten geschreven. Meer informatie is te vinden op onze website. Bovendien zijn we te vinden op Facebook en Linkedin. Op onze facebook-pagina hebben we onlangs een campagne gehad onder het mom “vhtt.se likes…” waarbij er steeds een ander aspect van vertaalwerk aan de orde komt.



The lingonsylt challenge (vossenbessenjam)

Zelfgemaakt! Posted on 13 dec, 2013 10:22:36

Vossenbessenjam (door Camilla)

Zweden zijn helemaal gek van lingonsylt (vossenbessenjam). Ze eten het echter niet op de boterham. Ze eten het bij het avondeten! En natuurlijk is deze jam het lekkerst als je hem zelf maakt.

Onlangs deed zich in Snöbäcken een calamiteit voor: de vossenbessenjam was op. Een licht gevoel van paniek maakte zich van mij meester, terwijl de rest van mijn huisgenoten de schouders ophaalde. Dat met Zweden en vossenbessenjam, dat snappen ze nog niet. Ze wonen ook pas anderhalf jaar in Zweden…

Nu wil ik niet al te hoge eisen stellen, maar een beetje inburgering kan toch geen kwaad? Ik heb al die jaren in Nederland toch ook een heleboel typisch Nederlandse gerechten leren eten? Het ene was nog vreemder dan het andere. Boerenkool, wortelstamppot, nasibal, friet met zuurvlees of satésaus. Om er maar eens een paar te noemen.

Nee, om een verhoogde vossenbessenjamconsumptie (wat een mooi woord is dat!) te bewerkstelligen, haalde ik een paar zakken met ingevroren vossenbessen van afgelopen zomer uit de grote vrieskist in de schuur.

Ik dacht aan de droge zonnige zomerdagen toen we de bessen plukten. We hadden net een duik in een meer in de buurt genomen. Onze Nederlandse vrienden die op bezoek waren vonden het exotisch, zo’n bos met allemaal bessen die erop wachten om geplukt te worden. Aan de slag dus!

Zowel wij als de vossenbessen liepen nogal rood aan…


Met de zakken ontdooide vossenbessen onder arm ging ik naar de keuken. Ik zocht op Google naar een makkelijk recept voor vossenbessenjam, en was zoals gewoonlijk een beetje slordig met het volgen van de instructies. Het resultaat was – enigszins onverwacht – een overheerlijke vossenbessenjam!

Dat moet toeval zijn geweest, want ik ben nog lang geen kampioen “vossenbessenjam maken”…

Maar nu ben ik lichtelijk chagrijnig. Waarom?

1: Ik weet niet meer welk recept ik heb gebruikt

2: Mijn huisgenoten willen er nog steeds niet van proeven!

Is er iemand met een recept dat mijn weerbarstige huisgenoten kan veranderen in grote vossenbessenjam-fans?

Tips en recepten zijn welkom!



Van red light naar Falurood

Emigratie naar Zweden Posted on 11 dec, 2013 08:32:37

Stedelijk leven versus wonen in de natuur

We zijn allebei opgegroeid aan de rand van een stedelijk gebied met de natuur om de hoek. De een in Zweden, de ander in Nederland. Met het verstrijken van de jaren zijn we het groen weer steeds vaker gaan opzoeken. Meren, bossen, zeilen, wandelen, op zoek naar plekken waar je kan ademen en rust voelt.

Ondanks dit verlangen naar de natuur hebben we beiden ons gehele volwassen leven op kamers en in appartementen in steden gewoond. Stockholm, Maastricht, Nijmegen. In Nijmegen woonden we zelfs in het kleine red light district in de benedenstad.


Wonen in een stedelijk milieu heeft zeker voordelen, zoals toegang tot allerlei voorzieningen, uitgaansgelegenheden en spannende activiteiten. Maar op een gegeven moment overheerste toch het gevoel dat we nauwelijks gebruik maakten van deze voordelen, maar wel last hadden van de nadelen zoals geluid- en parkeeroverlast, wildplassers en dergelijke. Zeker met een opgroeiend kind wegen de nadelen dan zwaarder. Vandaar dat we na het nodige wikken en wegen besloten om te gaan emigreren naar Zweden en een nieuw leven te beginnen. Een leven op het platteland!


Rare klussen versus nieuwe mogelijkheden

Als verse inwoner van het Zweedse platteland heb je een heleboel spullen nodig waarvan je soms nog nooit hebt gehoord. Zomaar een willekeurige opsomming:

Round-up

Recipro-zaag

Vochtmeter

Faluröd-verf

Slangentang

Kettingzaag

Bosmaaier

Mora-mes

Houtkloofmachine

Fourwheeldrive

Schemerschakelaar

Dak-sneeuwschuiver

Spijkerbanden

Dompelpomp

Zeis

Enzovoort…

Bovendien moet je ineens klussen doen die je misschien nooit eerder hebt gedaan, zoals:

Rondkruipen onder de vloer van je huis met een vochtigheidsmeter, in je tuin plassen om dassen op afstand te houden, zelf je auto repareren, tien minuten lopen naar je eigen brievenbus, wespennesten verwijderen, bomen rooien met kettingzaag, sneeuw van je dak schuiven, zelfgevangen vis fileren, giftige paddenstoelen proberen te herkennen, teken verwijderen bij jezelf en de katten, slangen de tuin uit jagen, héél erg veel grasmaaien en bladeren harken, twee keer per jaar de autobanden verwisselen, berenklauw uitroeien met een zeis, alle verf van je huis schrapen, gaten in de weg repareren, greppels uitdiepen, je kelder leegpompen, strooizand uit een zandgroeve scheppen, waterfilters schoonmaken, hout kloven, composthopen afgraven etc. etc. De lijst is oneindig. Sommige dingen zijn zwaar of oersaai, andere juist erg leuk en inspirerend.

Ter compensatie van de vervelende klussen vind je om de hoek:

Bos, bos en nog eens bos, meren om in te zwemmen en te vissen, wilde dieren, een grote tuin, kas, en moestuin, fruit, bessen en paddenstoelen. En enkele bezienswaardigheden (fijn voor als er gasten komen die niet alleen maar bos willen zien).

Dus: áls je na al het harde werken en klussen nog tijd over hebt, kan je nu dingen doen als:

Genieten van herten en elanden in je eigen tuin

Wandelen, zwemmen of vissen zonder ook maar één ander persoon tegen te komen

Een kampvuur maken

Zelf jam en wijn maken

Een sauna nemen

Je houtkachel stoken

Groenten en fruit uit eigen tuin eten

Stilte horen…

…of heel veel lawaai maken zonder overlast te veroorzaken!

Spelen in je eigen bos

Schrikken van een stoplicht of een file

….of van een wandelaar die zomaar langs je huis loopt

IJskoud water uit eigen bron drinken

Niet meer hoeven nadenken over ruimtegebrek

Gelukkig is deze lijst óók oneindig…



Dennenknoppensiroop

Zelfgemaakt! Posted on 07 dec, 2013 10:45:49

Snöbäckens goud(door Camilla)

Soms moet een project, lang voordat je het daadwerkelijk kan realiseren, in gang gezet worden. Zo was het ook met “Snöbäckens Dennenknoppensiroop“. Al in de vroege zomer verkenden we ons eigen kleine dennenbosje vlijtig met een schaar en een emmer. Dennenknoppen moet je oogsten als ze zacht zijn, en je kan er maar een beperkt aantal per boom van plukken.

De dennenknoppen werden gekookt en er ontstond een heerlijk ruikend “basissap”. Nu wilde het toeval dat we zojuist een hele lading andere siroop hadden gemaakt, nl. paardenbloemensiroop. Die siroop past prima bij de zomer, bijvoorbeeld op ijs. Daarom moest de dennenknoppensiroop noodgedwongen even wachten, en werd het sap ingevroren in afwachting van koudere tijden.

Toen de herfstkoude zijn intrede deed, was het moment daar om een deel van het sap te ontdooien en dit te gaan verwerken tot dennenknoppensiroop, volgens een eigen, geheim recept. Het huis vulde zich opnieuw met een heerlijke dennengeur. De siroop werd eerst wit en schuimend, maar kreeg vervolgens een mooie goudrode kleur, als vloeibare barnsteen.


Het resultaat was een voorraad van maar liefst 76 potjes eigengemaakte dennenknoppensiroop. Lekker voor in de thee, bij pannenkoeken, bij ijs. Of gewoon puur, bij verkoudheid, vastzittende hoest of keelproblemen.


Dit weekend (7&8 december) zal de siroop, in geschenkverpakking, verkocht worden op de kerstmarkt in Boo, bij Hjortkvarn.



Nieuwe blog!

Snöbäcken, ons huis Posted on 02 dec, 2013 09:06:49

6 december 2013: Lancering van onze blog

Ruim een jaar geleden, in de zomer van 2012, verhuisden we met ons gezin van Nederland naar Zweden. Van het Nijmeegse red light district naar de Zweedse bossen.


Het afgelopen jaar was een jaar vol veranderingen, belevenissen, ontdekkingen, het wiel opnieuw uitvinden, hard werken, klussen en klooien, en soms ook tegenslag en teleurstelling.

Niet alleen het emigreren, maar ook de omslag van stadsleven naar landelijk wonen hebben uiteraard een grote impact op ons leven gehad. Bovendien krijgen we veel vragen als “hoe bevalt het nu daar?” en “hoe is het nou om zo midden in de natuur te wonen?”.

Wat in Nederland begon als een soort van emigratiedagboek voor onszelf, is langzaamaan uitgegroeid tot een verslag met foto’s van ons nieuwe leven hier in Zweden. Zo is het idee ontstaan om dit om te zetten in een blog. Voor familieleden en vrienden, maar ook voor andere geïnteresseerden. Mensen met interesse voor natuur, landelijk wonen, producten uit eigen tuin, emigratie, Zweden en aanverwante onderwerpen.

De blog begint – met terugwerkende kracht – in Nederland, eind 2011, bij de eerste emigratieplannen en loopt via huizenjacht, verhuizing en het opbouwen van een nieuw leven door tot in het heden. Vanaf nu zullen er regelmatig nieuwe blog-posts geplaatst worden!

Op tablets en smartphones wordt meestal automatisch de mobiele versie van de blog getoond, met kleine foto’s. Als je dit wil uitzetten kan je onderaan kiezen voor “desktop version”.

De blog heeft ook een Zweedstalig zusje: “Som landet ligger – från stadsliv till storskogen“.

We nodigen je van harte uit om onze blog te lezen, volgen, delen en reacties te plaatsen. Veel lees- en kijkplezier!

Sandor & Camilla



The moose is loose!

Dieren Posted on 29 nov, 2013 22:02:32

Elanden (door Sandor)

Elanden zijn machtige dieren. Ze komen in bijna heel Zweden voor, maar dat betekent niet dat je ze ook vaak ziet. Ze zijn erg schuw en komen vaak pas bij schemering of in het donker tevoorschijn. Zo ook rond Snöbäcken.

In de lange koude winter van 2012-2013 merkten we plots dat de twee appelboompjes in onze tuin ineens een stuk korter waren geworden. Toen we in de ijzige kou een kijkje gingen nemen, vonden we een paar enorme pootafdrukken en een boel bruine stugge haren in de sneeuw. Even dachten we dat de verschrikkelijke sneeuwman langs was geweest. Maar na enig logisch nadenken was de enig mogelijke conclusie dat we bezoek hadden gehad van een eland.

Pootafdruk van een eland in de sneeuw in Snöbäcken, januari 2013

Toen we even later weer behaaglijk binnen waren, stonden we nog even na te praten hierover. Plots viel Camilla’s mond open en wees ze door het raam naar buiten: “De eland!”. Verscholen tussen de bossen rondom het huis stond een grote vrouwtjes-eland aan een boom te knagen.


Maar deze eland was duidelijk iets van plan: de appelbomen in onze tuin waren klaarblijkelijk in de smaak gevallen, en deze eland was op zoek naar meer. Stukje bij beetje kwam ze dichterbij. Wij verschansten ons met een camera op de bovenverdieping zodat we goed zicht hadden. En ja hoor, daar kwam de eland de tuin in. Nee, ze sprong niet over het hek zoals de herten dat doen: ze stapte er gewoon overheen!


Langzaam slenterde ze naar de bewuste appelboompjes en begon er stoïcijns van te eten. We maakten wat foto’s en genoten van dit prachtige moment, maar zagen ook dat onze boompjes snel gereduceerd werden tot een paar afgeknaagde sprieten.



Tijd dus om in te grijpen: naar buiten toe en een paar keer flink in de handen klappen bleek afdoende om mevrouw Eland tot andere gedachten te bewegen. Met een paar elegante stappen verdween ze uit onze tuin, op zoek naar makkelijker slachtoffers…



Bakavonturen

Zelfgemaakt! Posted on 29 nov, 2013 21:50:21

Een woonkeuken (door Camilla)

Eindelijk hebben we een woonkeuken! Je zou je kunnen afvragen wat daar zo bijzonder aan is. Vroeger, in Zweden, dacht ik nooit na over het fenomeen “keuken”. Die was er gewoon: daar kookte je, bakte je, zat je samen aan tafel, at je, las je de krant en maakte kruiswoordpuzzels. Kortom: je leefde er.

In Nederland is een woonkeuken veel minder vanzelfsprekend. In allebei onze appartementen in Nederland was de keuken niet meer dan een hoek van de woonkamer.

Maar nu hebben we dus een grote ouderwetse woonkeuken. Met eikenhouten keukenkastjes, een kachel, een grote tafel, een aparte oven en een boel werkruimte. Daarom bakken we nu veel vaker dan vroeger. Ik heb altijd van bakken gehouden. Niet omdat ik zelf zoveel van koek en gebak houd, maar omdat het een creatieve bezigheid is, omdat het lekker ruikt, en omdat het ontspannend is.

Ik heb een flinke verzameling bak- en receptenboeken, maar mijn favoriet is de Zweedse klassieker “Sju sorters kakor“. Ik ga meestal uit van een recept zoals het in het boek staat, maar verander hier en daar soms wat. Vaak creëer ik zo een nieuw en eigen recept.

Als er verjaardagen zijn of gasten gaan komen, ben ik in de keuken te vinden met de garde in de aanslag. Taart, koekjes, gebak, cake, kaneelbroodjes, alles is mogelijk. Ella helpt meestal enthousiast mee, vooral met decoreren, aanmoedigen en het leeglikken van de beslagkom tot de laatste klodder.





We bakken ook brood. Soms wordt dit overheerlijk, soms veel te zwaar en compact. Ik geef de schuld aan de gist, maar denk eigenlijk dat het aan mezelf ligt, want ik wil soms te snel klaar zijn. En als het brood té gezond is, dan eet niemand ervan. Hoe dan ook, hier wordt vooral gebakken om het bakken!



Addertjes onder het gras

Dieren Posted on 29 nov, 2013 21:34:29

Slangen (door Sandor)

In Zweden komen – net als in Nederland – slangen voor, vooral ringslangen en adders. Het grote verschil met Nederland is dat je ze hier ook echt regelmatig tegen het kronkelige lijf loopt! Martha, de vorige bewoonster, had ons wel verteld dat er slangen voorkomen rondom Snöbäcken. Ze had er op een gegeven zelfs zó veel, dat ze besloot om de vijver in de tuin te dempen, omdat dat de plek was waar ze op af kwamen.

Ook al ben je totaal niet bang voor slangen, het is altijd toch even schrikken als er plots een voor je voeten ligt. Zeker als je een zevenjarige dochter hebt die graag blootsvoets door de tuin holt. Adders zijn giftig en dus gevaarlijk. Ringslangen zijn niet giftig, maar ze kunnen wél gemeen bijten. Meestal zijn slangen echter schuw en kronkelen ze snel weg als je dichterbij komt. Toch hebben we al een paar spannende close encounters gehad.

Sommige slangen zijn zo herkenbaar dat ze een naam hebben gekregen. Onze favoriet is Tuinslang, een lange ringslang die woont in een hoop stenen in het grasveld voor ons huis. Voordat we wisten dat Tuinslang er woonde, speelde Ella regelmatig op deze stenen. Op een goede dag kwam onze huisvriend Lennart langs en zei “jullie weten toch wel dat er een grote lange slang woont in die hoop stenen waar Ella speelt?”. Wij schrokken en dachten eerst dat hij een grapje maken. We namen samen een kijkje en ja hoor: daar lag Tuinslang heerlijk te zonnebaden in het gras tussen de stenen…

Een ander hachelijk moment was in de vroege zomer van 2013, toen ik in de tuin bezig was om tuinmeubels te oliën. Met een kwast in mijn hand ging ik langzaam omlaag langs een stoelpoot. Toen ik bijna onderaan bij het gras was zag ik tot mijn schrik plots een adder in het gras bij mijn hand liggen. Een ringslang jaag ik meestal de tuin uit, maar een adder is toch een andere zaak. Ik besloot hem te vangen met de “slangentang” die Martha had achtergelaten, en plaatste hem in een emmer met deksel. Wat nu? Elders uitzetten dan maar. Ik liet hem weer los bij de bosrand aan de voorkant van Snöbäcken. Toen ik dit later aan Martha schreef, was haar antwoord dat een adder minstens 5 kilometer verderop moet worden uitgezet, anders komt ‘ie gewoon weer terug…Oeps. We hebben hem echter niet meer gezien!




Allerheiligen – stilte in november

Hjortkvarn en omgeving Posted on 28 nov, 2013 10:01:20

Op 2 november – Allerheiligen – zetten we Ella tegen de avond af bij Davidsberg, het jeugdhonk voor de kleinere kinderen van Hjortkvarn. Er is een Halloween-feest aan de gang met zombies, heksen en skeletten. Vervolgens maken we een wandeling door het dorp. Het is aardedonker, koud, windstil en mistig. Spookachtig bijna.

Maar bij de kerk en de begraafplaats aangekomen zien we een zee van lichtjes. Tientallen kaarsjes branden bij de graven, omgeven door een deken van mist. In de kerk is een dienst aan de gang en het licht straalt van binnenuit door de glas-in-loodramen naar buiten toe. We worden overvallen door een gevoel van rust en stilte. Als we het kerkhof verlaten ontmoeten we een bekende en wisselen we een paar woorden. We doen het hek stilletjes dicht als we weglopen in de donkere nacht.





Tuinseizoen 2013, een compilatie

Tuin, Kas en Bos Posted on 28 nov, 2013 09:30:14

De lente van 2013 begon erg laat, na een lange en koude winter. We hadden een deel van het zaad voor bloemen en groenten al voorgezaaid achter de ramen van het verwarmde deel van onze grote schuur. Alle zaadjes die door Martha waren achtergelaten in de kas én alle meegenomen zaadjes uit Nederland werden gebruikt, dus het werd een aardig mengelmoesje.

De lente werd gevolgd door een mooie, zonnige en droge zomer. We waren continu met gieters en tuinslangen in de weer, maar daar zullen we niet over klagen. Deze prachtige warme zomer compenseerde de natte herfst, de ellenlange winter en de late lente van het voorafgaande seizoen ruimschoots.

De tuintoppers van deze zomer: Uien, wortels, knoflook, aardappels, radijzen, rabarber en peulen. En ook nog rode en zwarte bessen. Vermeldenswaardig zijn ook de afrikaantjes, die de hele zomer in bloei stonden.


De kas-toppers:
Tomaten, komkommers, augurken en paprika’s. Massa’s!




Halfgeslaagd
: Wilde aardbeien, aardperen, boerenkool, buitentomaten en Amerikaanse bosbessen.

Totaal mislukt: Duindoornbessen, courgettes, spruitjes, bloemkool, kruisbessen, druiven en bramen. De duindoorn- en kersenboom gaven dit jaar simpelweg geen oogst, de bramen- en druivenstruik waren noodgedwongen kortgeknipt vanwege schilderwerk, de kruisbesstruik viel ten prooi aan een horde hongerige rupsen en zowel de spruitjes als de bloemkool werden het slachtoffer van koolvliegjes. De boerenkool overleefde deze laffe aanval ternauwernood…

Van moeder natuur: Veel bosbessen en frambozen, maar weinig paddenstoelen. Verder paardenbloemen en dennenknoppen voor een experiment met zelfgemaakte siroop.

Tuinlessen die we hebben geleerd:

1. Verbouw geen koolsoorten als je niet van plan bent deze af te gaan dekken

2. Geloof niet dat je rupsen weg krijgt door alleen je best te doen

3. Berenklauw uitroeien gaat niet zomaar, het gaat erom wie de langste adem heeft

4. Denk niet dat je de zomer kan gebruiken om vakantie te vieren (!)

5. Als het eenmaal vriest, kan je het verder wel vergeten met je tuin



Herfst 2013: Camilla als archeoloog in Motala

Werk en inkomen Posted on 27 nov, 2013 21:17:03

Van huis uit zijn we eigenlijk allebei afgestudeerd archeoloog van beroep. In Nederland hebben we beiden zo’n 15 jaar lang als zodanig gewerkt, in Nijmegen. Toen we naar Zweden vertrokken gingen we er van uit dat we deze carrière hier niet zouden kunnen voortzetten. Dit voornamelijk door de lange reisafstanden en korte graafseizoenen vanwege vorst in de grond. Maar nu, een jaar na de emigratie, werd één van ons plotsklaps weer even archeoloog! Camilla kreeg – vrij onverwacht – een baan als archeoloog op een spannende steentijdopgraving in Motala. Tien leuke en leerzame weken lang, in de late zomer en vroege herfst van 2013. Door de reisafstand (een uur enkele reis) en de lange werkdagen zat er ’s avonds een vermoeide archeologe aan tafel, met verhalen over steentijdvondsten, grappige collega’s en gebakjes tijdens de dagelijkse pauzes.

De werkgever voor dit project was Stiftelsen Kulturmiljövård. Deze voert opgravingen uit in opdracht van diverse Zweedse overheden. Omdat werk in de archeologie in Zweden erg seizoensgebonden is, overwegen we om in de toekomst naast taaldiensten ook archeologische diensten aan te gaan bieden via ons bedrijf Veldman Huss Texts & Translations (VHTT).

Naast Camilla’s tijdelijke baan als archeoloog gingen ook de taaldiensten van ons eigen VHTT gewoon door, zij het op een wat lager pitje. Het betrof dit keer vooral vertalingen naar het Zweeds. Deze worden door Camilla gedaan, dus dat betekende dat zij na haar werkdag als archeoloog ook nog eens tot ’s avonds laat als vertaler aan de slag moest. Soms was er nauwelijks tijd om goed te slapen voordat de wekker weer ging om 5.30 uur de volgende ochtend.

Maar er kwamen leuke opdrachten binnen, zoals het proofreaden van teksten voor een aantal computerspellen, het schrijven van reclameteksten voor een bekende online webwinkel en de vertaling van een aantal documenten.



De tweede herfst, oktober 2013

Herfst in Snöbäcken Posted on 27 nov, 2013 20:32:46

Het begin van de herfst was fantastisch: De dagen waren zonnig, de lucht strakblauw, de ochtenden mistig en het Zweedse strijklicht magisch. Om kippenvel van te krijgen.




Maar nu is het midden oktober. De eerst zo kleurige herfstbladeren liggen grotendeels als bruine plakkerige hopen onder de bomen. Buiten valt natte sneeuw. De zware, taaie, natte Zweedse herfst is gearriveerd.

Tegelijkertijd geeft de herfst een soort rust: het tempo gaat wat omlaag, de kachel wordt aangestoken, en je wordt niet meer zo rusteloos als je eens een keer binnen blijft in je vrije tijd.



Schoolstrijd

Hjortkvarn en omgeving Posted on 27 nov, 2013 18:50:03

Toen we in 2012 naar Hjortkvarn verhuisden, was er een klein dorpsschooltje met ongeveer 25 leerlingen en drie onderwijzers. Ella had in Nederland al twee jaar basisschool gevolgd, maar hier beginnen de kinderen pas met school als ze zes jaar oud zijn. Dus zou Ella instromen in het eerste, voorbereidende jaar. Gezien de taalachterstand en het acclimatiseren vonden we dat een ideale situatie. De school beviel zowel ons als Ella prima: kleinschalig met veel persoonlijke aandacht en met de nadruk op natuur en milieu. Bovendien was het een centrale plek in het dorp om vriendjes, ouders en onderwijzers te ontmoeten, afspraken te maken, bij te kletsen, locale activiteiten te plannen etc. De school fungeerde als het kloppende hart van het dorp.

Totdat op een kwade dag in januari 2013, als donderslag bij heldere hemel, het bericht kwam dat de school wegens bezuinigingen zou worden gesloten. Voor velen in het dorp, hier geboren en getogen, een nogal dramatische ontwikkeling. Maar ook voor ons. In de eerste plaats zouden onze idyllische wandelingen met Ella door het bos naar school toe tot het verleden gaan behoren. Bovendien ligt Hjortkvarn ver weg van andere plaatsen. Het sluiten van de school zou betekenen dat kinderen vanaf hun zesde levensjaar dagelijks lange busreizen van en naar het 18 km. noordelijker gelegen Pålsboda zouden moeten maken. Althans, dat wilde de Gemeente Hallsberg, waaronder Hjortkvarn valt.

Het was dus tijd voor ouderwetse aksie: De ouders richtten in allerijl een schoolvereniging op, er werden vergaderingen belegd, kranten en TV kwamen langs, protestposters en -truien werden gedrukt (T-shirts kunnen hier niet in de winter), politieke bijeenkomsten georganiseerd, spandoeken beschilderd, demonstraties gevoerd en meer dan 1200 handtekeningen verzameld. De actiebereidheid was groot, en niet alleen onder de ouders en de leerlingen: iedereen deed mee!


Het heeft echter allemaal niet mogen baten. Met ingang van het schooljaar 2013-2014 ging de school van Hjortkvarn definitief dicht. We moesten daarom noodgedwongen op zoek naar een alternatief. De door de gemeente aangewezen school in Pålsboda was voor ons geen optie. Het is een overvolle school met een lagere onderwijskwaliteit en problemen met spijbelen, vandalisme etc. Ook misten we het kleinschalige karakter en de focus op natuur zoals die in de school in Hjortkvarn aanwezig was. Bovendien wilden we Ella de dagelijkse lange busreizen besparen.

Gelukkig bleek er een uitstekend alternatief te zijn in het 15 km. zuidelijker gelegen Ljusfallshammar. Hier ligt een klein dorpsschooltje met 40 leerlingen, vergelijkbaar met de school in Hjortkvarn. Maar het is gelegen buiten de gemeentegrenzen, en was daarom geen favoriet van de Gemeente Hallsberg. Die zou dan namelijk schoolgeld gaan mislopen, en was uiteraard ook niet van plan om vervoer van en naar deze school te gaan aanbieden. Gelukkig werden we warm welkom geheten door de school in Ljusfallshammar, en bovendien zegden ze gelijk vanaf het begin toe dat zij garant zouden staan voor het vervoer van de kinderen van en naar Hjortkvarn. Dus nu zit Ella, tot onze en haar eigen tevredenheid, op Ljusfalls Friskola.

Wat wél jammer is, is dat deze ontwikkeling heeft geleid tot een opsplitsing van de kinderen in Hjortkvarn: ’s ochtends rijden of fietsen we Ella naar de schoolbushalte in het dorp, waar ze met de ene helft van de kinderen in de schoolbus naar Ljusfallshammar stapt, terwijl de andere helft de schoolbus naar Pålsboda neemt. Een gevolg van kortzichtige gemeentelijke bezuinigingspolitiek.



Een jaar in Snöbäcken!

Snöbäcken, ons huis Posted on 26 nov, 2013 17:33:18

9 juli 2013 (door Camilla)

Vandaag is het een bijzondere dag: we wonen precies een jaar in Snöbäcken. Het was een jaar vol veranderingen: de verhuizing naar Zweden, het leven in de natuur en op het platteland en het starten van een eigen bedrijf. Een kletsnatte herfst en een superstrenge winter, veel te doen en nog meer te leren.

Het leven begint nu pas weer een wat vastere vorm te krijgen, hoewel we nog steeds geen idee hebben hoe onze toekomst er precies uit zal gaan zien. Het lukt ons nu af en toe om ons even los te maken van alle drukke bezigheden en te gaan wandelen, zwemmen, fietsen of gewoon te luieren in de tuin. Pas dan voelen we echt waarom we naar het Zweedse platteland zijn verhuisd.

De zomer is eindelijk op gang gekomen en het groen schiet omhoog in de kas en in de tuin. Ella heeft in haar eerste twee vakantieweken zwemles gehad in een meer in Ljusfallshammar en kan nu zwemmen. Sandor ving vorige week tijdens het vissen een enorme snoek, en Opa Veldman – uit Nederland op bezoek – timmert, zaagt en klust dat het een lieve lust is. Ik bewater de komkommerplanten in de kas en moet glimlachen als ik zie hoe snel ze groeien: ik kan nog niet helemaal geloven dat het gelukt is, want ik heb toch echt niet zo’n groene vingers!

We mijmeren over hoe het komende jaar eruit zal gaan zien. Zonder twijfel een heleboel nieuwe projecten, maar hopelijk ook iets rustiger dan het afgelopen jaar!



Een tuinwandeling in de seringentijd

Lente in Snöbäcken Posted on 26 nov, 2013 17:25:20

Lente, mei 2013 (door Camilla)

Aan het einde van de meimaand staat de grote seringenstruik bij de aardappelkelder volop in bloei. De bloemen zijn zachtpaars van kleur en de geur achtervolgt me door de tuin heen wanneer ik een ronde maak in de namiddagzon. De geur van versgemaaid gras maakt het er bepaald niet slechter op. De bloemen van de bessenstruiken zijn veranderd in kleine besjes, en de struik met rode bessen is weer precies zo overvol als vorig jaar. Voor ik verder ga staan mijn gedachten even stil bij het maken van wijn en jam. Beide appelbomen staan in bloei, terwijl de zojuist aangeplante fruitbomen niet meer voorstellen dan een stokje met wat blaadjes er bovenop.

De kersenboom staat ook in bloei, en bij het gastenverblijf staat het pasgeverfde houten hekwerk voorspoedig te drogen in de zon. De bloemperken, die er tot een maand geleden bruin en levenloos uitzagen, zijn nu gevuld met ontluikend groen. De lentebloemen zijn vervangen door opkomende zomerbloeiers in de kleuren roze, paars, rood, blauw, wit en geel. Ik weet niet eens hoe de bloemen allemaal heten maar ze zijn erg mooi.

De duindoornbomen geven een deel van de tuin een mediterraan tintje, ze lijken hier wel een beetje op olijfbomen met hun grijsgroene bladeren.

Plots hoor ik een ekster rommelen in z’n grote nest in de dennenboom. Zouden de jongen al zijn uitgekomen? Het touw van de vlaggenmast tikt zachtjes tegen de mast aan. Het geluid doet me denken aan het zeilen vroeger.

In de kas groeien tomaten, komkommers en augurken. Ik hoop dat het wat wordt met de plantjes, die nu elke dag een paar centimeter omhoog klimmen. De katten liggen te luieren op de terrastegels voor de kas en hun luie blikken volgen me als ik mijn wandeling vervolg.

Ik ga naar de moestuin en kijk om me heen. Het hardst groeiende gewas is altijd het onkruid, gevolgd door de aardperen. Maar nu lijkt het erop dat ook de boerenkool is begonnen. Ik proef een radijsje, de allereerste exemplaren zijn rijp. Deze zijde van de tuin ruikt heerlijk door alle lelietjes-van-dalen die er groeien. Ze ruiken zó lekker, dat ze de seringen bijna overtreffen. Als klap op de vuurpijl is het ook nog eens vrijdag. Tijd voor avondeten en welverdiende rust.



Let it snow: winter 2012/2013

Winter in Snöbäcken Posted on 26 nov, 2013 17:02:32

De winter kwam vroeg, en de winter was streng. Op 5 december – Sinterklaasdag – was het al ijskoud en hadden we een heuse sneeuwstorm. Vervolgens hebben we vijf maanden aaneengesloten in een witte wereld gebivakkeerd. De winterperiode was lang en leek oneindig, een paar dagen dooi rond de feestdagen daargelaten.

Op sommige dagen waren we helemaal ingesneeuwd en konden we niet met de auto bij de openbare weg komen om Ella naar school te brengen. Maar er loopt een bospad van ons huis tot helemaal tot bij de school. Dan baanden we ons met Ella een weg door de kniehoge stuivende sneeuw op weg naar school, terwijl het nog donker was. Eerst papa, met de grootste voeten, dan mama, en als laatste Ella. Zo was er al een weg gebaand en kon zij met haar kleine beentjes nog een beetje vooruit komen door de hoge sneeuw. Een bijzondere ervaring!

Sneeuwruimen

Een echte Zweedse winter betekent veel en vaak sneeuwruimen en gangen graven door de sneeuw. Gelukkig kwam onze huisvriend en redder in nood Lennart op gezette tijden langs om met zijn quad sneeuw te schuiven. Ook hebben we een groot hellend garagedak, dat niet is berekend op grote hoeveelheden sneeuw. Dat moest dus ook een aantal keren helemaal leeggeschept worden. De voor- en achteringang van het woonhuis, de houtschuur en de bijgebouwen moesten allemaal bereikbaar blijven. Bovendien moest de weg naar ons huis vanaf de openbare weg begaanbaar zijn voor de vuilniswagen.

Zon en ijzige kou

Het begin van het nieuwe jaar 2013 was tevens het begin van een lange, ijskoude en zonnige periode in Zuid-Närke. De tuin in Snöbäcken glinsterde van ijskristallen op de gewassen die als versteend overeind stonden. De lucht was blauw en het rook naar winter. We trokken Ella rond op de houten slee die we uit Nederland hadden meegenomen. En we namen diepe teugen koude ijslucht. Lekker!



Eigen wijn

Zelfgemaakt! Posted on 26 nov, 2013 16:36:13

Eerste poging: rabarberwijn, mei 2013

Nu we toch bezig zijn met het maken van eigen producten, gaan we ook proberen om zelf wijn te maken. Van rabarber! Onze rabarberstruik groeit als kool: hoeveel we ook plukken, hij wordt niet kleiner. In de volle vrieskist lag nog steeds rabarber van de vorige zomer en wij voelden een lichte paniek opkomen bij alweer een nieuw oogstseizoen. Om het nuttige met het aangename te verenigen, gebruikten we de ingevroren én de versgeplukte rabarber samen voor het maken van wijn. Na het lezen van het ene recept na het andere op internet, besloten we om een geheel eigen recept te gaan proberen. De wijn is nu gegist en begint te klaren. De kleur is veranderd van licht en troebel amberkleurig naar licht oranjeroze. De alcoholmeter geeft 11% aan en het gistingsproces is nu geheel tot een einde gekomen. Nieuwsgierig draaien we om de wijnemmer heen: zal de wijn een beetje te drinken zijn? Wordt vervolgd!

Wijnproject nummer twee: rode bessen, zwarte bessen en kruisbessen, juni 2013

De rabarberwijn was nog maar net aan zijn rustfase begonnen toen we alweer in de vrieskist doken op zoek naar de bodem. Er lagen nog steeds een heleboel zakken met ingevroren bessen. Vooral rode bessen maar ook kruisbessen en zwarte bessen. De zakken met bramen worden bewaard om jam van te maken. De bramenoogst van dit jaar zal namelijk nihil zijn: de struik is radicaal gesnoeid vanwege schilderwerk aan de gevel waartegen hij groeide…De rode bessenstruik is echter al helemaal vol met kleine groene minibesjes die langzaam in de zon beginnen te rijpen. Bovendien is de rabarberstruik alweer enorm. Dus hoog tijd om plaats in de vrieskist te maken voor de nieuwe oogst.

En we moeten wel snel flessen gaan bestellen, want al die wijn moet natuurlijk ook ergens in gebotteld worden. Onze methode om wijn te maken is tot nu toe erg primitief. We wagen het er een beetje op wat betreft gistingstijd en dergelijke. Het wordt zoals het wordt, dat is ook een beetje de charme ervan. Als het een grote mislukking wordt proberen we gewoon een andere tactiek.



Paardenbloemensiroop

Zelfgemaakt! Posted on 26 nov, 2013 16:16:53

Vaak ontstaan nieuwe ideeën hier thuis in Snöbäcken. Wellicht komt dat door de inspirerende woonomgeving. We overwegen om op kleinschalige basis een aantal natuurlijke producten te vervaardigen en eventueel te verkopen. De ideeën schieten als paddenstoelen uit de grond en enkele daarvan zijn ook al (deels) gerealiseerd. Laatst stonden we te kijken naar de vele knalgele paardenbloemen die massaal naar boven kwamen in onze tuin.

We zochten op internet naar een recept voor paardenbloemensiroop want dat klonk immers best spannend. We pasten het gevonden recept een beetje aan, en enkele uren later hadden we een eigengemaakt ambachtelijk product van eigen bodem! De volgende dag werden alle potjes afgevuld en mooi ingepakt.

We kregen een enorme en positieve respons op onze eigen paardenbloemensiroop.

Het volgende project wordt dennenknoppensiroop. Weldadig voor de keel als de herfstverkoudheden hun intrede doen.



Paddenstoelenseizoen 2012

Tuin, Kas en Bos Posted on 26 nov, 2013 16:04:38

Een rijk paddenstoelenseizoen


Wij houden er van om paddenstoelen te plukken. Als de herfstgeuren en -kleuren op hun sterkst zijn is het heerlijk om in het bos rond te dwalen. Ons dochtertje Ella houdt ook van bos, maar meer om naar insecten te kijken en om er te spelen. In de omgeving van Snöbäcken zijn in ruime mate bospaddenstoelen aanwezig, vooral cantharellen en trechtercantharellen. Deze paddenstoelen zijn uiteraard op z’n best als je ze vers geplukt bakt. Maar op een goede dag, toen we er net een heleboel hadden geplukt, kwam huisvriend Lennart langs met als cadeau een enorme mand met cantharellen! We aten totdat we geen “bospaddenstoel” meer konden zeggen. De rest verdween noodgedwongen in de diepvries…



Een actieve herfst, 2012

Klussen, bouwen en repareren Posted on 26 nov, 2013 15:21:46

Herfstbladeren

De kleuren van de bomen rondom Snöbäcken veranderden van goudgeel naar oranje gevlekt en vervolgens donker roestbruin. Vooral de esdoorns en de espen vertoonden een ware show van sprankelende herfstkleuren. Het was grandioos, maar uiteindelijk vielen de herfstbladeren en staken de bomen kaal af tegen de hemel. Er viel dus een heleboel te harken en er ontstonden kleurrijke hopen met bladeren, die naar herfst roken. Harken is eigenlijk best leuk! Nou ja, soms dan…

Greppels

Ons terrein is geheel omgeven door greppels. Gedurende de eerste zomer hadden we nauwelijks in de gaten dat ze er waren. Ze waren totaal overgroeid en zo goed als onzichtbaar. Maar toen de natte vochtige herfst arriveerde begrepen we plots hoe noodzakelijk ze waren. Als echte Hollanders gingen we aan de slag om de greppels op te schonen en uit te diepen. Wij zijn van oorsprong archeologen, dus geef ons een spade en we beginnen automatisch te graven. Het kostte ons heel wat dagen en menig zweetdruppel, maar uiteindelijk stroomde het water de juiste kant op. Dat was maar goed ook, want het werd een zeer regenachtige herfst.

Een nieuw riool

Toen we Snöbäcken kochten wisten we al dat het rioolsysteem aan vervanging toe was vanwege nieuwe en strengere milieu-eisen. Wij zijn niet aangesloten op een gemeentelijk riool en lozen dus indirect in de natuur door middel van een bezink- en infiltratiesysteem, een zg. “trekammarbrunn“. Dit proces is aan strenge eisen gebonden. Aangezien de vervanging met het nodige graafwerk gepaard zou gaan, diende dit te geschieden vóór de vorstperiode. Uiteindelijk lukte het om de klus precies voor de eerste sneeuw en nachtvorst geklaard te krijgen. Het graafwerk werd vooral een strijd tegen het grondwater, dat door de natte herfst extra hoog stond. De riooltank leek op een kleine onderzeeër die het liefst boven water uit wilde rijzen. Maar uiteindelijk bleef hij dankzij de verankeringsplaten toch liggen en vulden we hem snel met water om een nieuwe duik naar boven te voorkomen.


Bouwen: een nieuwe houten buitenwand en een schuur

Een van de houten buitenwanden van het huis was een tijdens een verbouwing een paar jaar eerder slechts provisorisch dichtgetimmerd. Wij wilden hier voor de winter en goede en degelijke wand hebben. We smeerden eerst de stenen sokkels aan met cement en schilderden deze, waarna een lokaal timmerbedrijfje de houten wand realiseerde. Wij verzorgden zelf het schilderwerk. Het oude hout van de provisorische wand werd vervolgens hergebruikt om een nieuw schuurtje te timmeren tegen deze wand. Dit schuurtje zal dienst gaan doen als opbergruimte voor dagvoorraden brandhout en tuingereedschap.



Huisvlijt

Zelfgemaakt! Posted on 26 nov, 2013 15:12:12

Bessen plukken, jam en sap maken, 2012

Twee weken na onze aankomst in Snöbäcken begon alles in de tuin al te rijpen. We hadden eigenlijk andere zaken aan ons hoofd, maar we konden de boel toch niet laten verrotten? Eerst waren de rode bessen aan de beurt. We hebben een magische rode bessenstruik: het is er maar één, maar het lijkt of het plukken nooit leidt tot minder bessen. Het duurde weken om alle bessen te plukken.

Vervolgens kwamen de zwarte bessen, de bosbessen, de frambozen, de kruisbessen, de rabarber, de druiven, de duindoornbessen en tot slot de bramen. In de avonden waren we druk met jam en sap maken. Er gingen de nodige kilo’s suiker doorheen en de voorraadkelder werd langzaamaan gevuld met potjes zelfgemaakte producten.



De eerste zomer in Snöbäcken, 2012

Zomer in Snöbäcken Posted on 26 nov, 2013 11:40:04

Een natte en groene zomer. Onze eerste zomer op Snöbäcken werd vooral een kluszomer. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat waren we bezig met verhuisdozen legen, kamers inrichten, schilderen, buiten klussen, instanties bellen en het ene formulier na het andere invullen. Voor een aantal projecten werden lokale aannemers ingehuurd.

Ook begonnen we langzaam met het verkennen van onze nieuwe woonomgeving. We maakten wandelingen en autoritten over de kronkelige grindwegen rond Hjortkvarn en Haddebo. We bezochten ook het gebied rond het gehucht Boo. Een gebied met een rijke historie, met een mooie kerk en een kasteel, maar ook met prachtige meren en goede zwemplekken.

We ontdekten al snel dat er hier heel erg veel herten voorkomen. Vooral in de late zomer kan je in de schemering groepjes herten over de velden zien lopen, terwijl de avondzon lange schaduwen over het landschap werpt.



Van stadsgezin tot tuinhobbyisten

Tuin, Kas en Bos Posted on 26 nov, 2013 10:26:52

Een moestuin: startschot 2012

Eindelijk hebben we een moestuin! Dat is iets waar we al tijdens ons Nijmeegse stadsleven van droomden. Toen we hier aankwamen groeide er al van alles in de moestuin. Het duurde even voor we doorhadden dat de torenhoge planten aardperen waren. Naarmate de herfst naderde werd het tijd voor het oogsten van de tuinbonen, uien en aardperen. Het feit dat deze hier ter plekke waren verbouwd en geoogst gaf veel voldoening, en ze waren ook nog eens heel erg lekker.

Tuinbonen behoorden nooit tot de groentesoorten die we zelf heel graag eten. En zeker niet nadat we een angstaanjagend verhaal over Zweedse “bonenpap” te horen kregen van Camilla’s negentigjarige oma. Hoog tijd dus om een eigen tuinbonengerecht samen te stellen. Na het koken worden de tuinbonen geschild en gebakken door ze te fruiten in olijfolie met ui, knoflook, bieslook en kruiden. Fusion cooking!

Aardperen waren vóór onze komst naar Snöbäcken totaal onbekend bij ons. In de moestuin stonden planten van meer dan twee meter hoog te wuiven in de wind. Beneden in de aarde zaten er een heleboel lelijke knollen aan vast. Aardperen verspreiden zich als onkruid. Het is onmogelijk alle knollen in de herfst naar boven te halen, dus in de lente komen er vanzelf nieuwe planten tevoorschijn. We hadden twee verschillende soorten planten, een met gele bloemen en een zonder bloemen. De soort met bloemen had de mooiste knollen, een beetje zoals aardappels. De knollen van de andere soort zagen er uit als een kruising tussen gemberwortel en aardappel, een beetje onregelmatig.


Ze belandden in de aardappelkelder, en vervolgens in de braadpan of de oven. De smaak is moeilijk te omschrijven maar lijkt het meest op aardappel met een nootachtige smaak. De overgebleven exemplaren werden gedoneerd aan de herten toen de winter maar niet over wilde gaan en de hertenmagen steeds harder begonnen te knorren.

Verder was er een prima uienoogst en hadden we een overvloed aan bieslook. Al met al niet slecht voor een eerste moestuinseizoen waar we middenin vielen. Wordt zeker vervolgd!



Snöbäcken, een nieuw thuis

Snöbäcken, ons huis Posted on 25 nov, 2013 14:59:19

Snöbäcken is de naam van de plek waar we wonen en werken, ons huis in de provincie Närke, zo’n 300 kilometer ten westen van Stockholm. Lang geleden was het een pachtboerderij, die hoorde bij het landgoed Boo. In de jaren 90 van de vorige eeuw werd de pacht beëindigd en werden het huis en het bijbehorende land verkocht.

We kregen van Martha, de vorige eigenaresse, een map vol met oude foto’s en archiefstukken, dus in de nabije toekomst zullen we zeker meer gaan schrijven over het huis en zijn geschiedenis.

Toen we Snöbäcken kochten voelde dat als een lot uit de loterij. Het is misschien niet ieders wens om landelijk te wonen, maar voor ons kwam een droom uit. Alhoewel we ook hebben gemerkt dat er echt altijd werk aan de winkel is als je zo wil wonen. Er komen ook steeds nieuwe ideeën, projecten en bezigheden bij, simpelweg omdat het leuk is om iets nieuws te proberen en omdat de omgeving inspirerend werkt.



De verhuizing naar Zweden

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 14:11:12

Inladen en afscheid van familie

Onze ingepakte inboedel werd al een paar dagen voor ons vertrek uit Nederland ingeladen met behulp van het verhuisbedrijf en een paar familieleden en goede vrienden.

Alles verliep onverwacht soepel, al voelde het allemaal wel heel onwerkelijk aan. Omdat de volle verhuiswagen in het weekend in Nederland zou worden gestald en pas maandag zou vertrekken, moesten we noodgedwongen een paar dagen “kamperen” in ons lege appartement in Nijmegen. Dat gaf ons in ieder geval de mogelijkheid om de dag voor vertrek in relatieve rust afscheid van Sandors familie te nemen. Ondanks dat het uiteraard een beladen moment was, was het ook een mooie en prachtig zonnige dag. Een waardig afscheid!

Vertrek uit Nederland en aankomst in Zweden

Op een regenachtige zondagochtend in juli vertrokken we vervolgens met een volgeladen auto en gemengde gevoelens uit Nederland. De reis verliep voorspoedig, we overnachtten in een hotel in Noord-Duitsland, en 36 uur later kwamen we aan bij “ons” Snöbäcken, ons nieuwe thuis. Het was een rare ervaring. Was dit nu écht van ons? Zó mooi en zó groen? Maar tijd om weg te dromen was er niet: op dag twee arriveerde de vrachtwagen met de verhuisboedel, dus er was werk aan de winkel. De boel werd uitgeladen en zo goed en zo kwaad als het ging op z’n toekomstige plek gezet. Het was geweldig om eindelijk weer iets op te bouwen nadat ons leven maandenlang in het teken had gestaan van afhandelen, opzeggen en afbouwen. Afgezien van de regen die de hele dag met bakken uit de hemel viel toen alles uitgeladen moest worden, verliep de hele verhuizing soepel en voorspoedig.



Een huis kopen in Zweden

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 14:08:11

Technische keuring

Nadat ons bod op huize Snöbäcken in Hjortkvarn geaccepteerd was, raakte alles in een stroomversnelling. De eerste en belangrijkste stap was het laten uitvoeren van een technische keuring (besiktning) van het huis. Als er bij een dergelijke keuring ernstige gebreken aan het licht komen, kan je als koper besluiten om alsnog van koop af te zien, of om de prijs te laten zakken, of om te eisen dat er eerst reparaties worden uitgevoerd. Een zeer spannend moment dus, want je weet nooit wat er zich heeft afgespeeld in vochtige kruipruimtes en tochtige vlieringen van een houten huis, waar je tijdens de bezichtiging met geen mogelijkheid bij kon. Dus regelden we een keuringsafspraak, boekten we alweer een vliegreis, en waren we een goede week later weer in Snöbäcken. Maar nu met het idee dat dit wel eens ons toekomstige huis zou kunnen worden! De keuring verliep zoals gehoopt: op een probleempje met vocht in de kruipruimte en wat kleine onderhoudsdingetjes na was het huis verder in goede staat, en er waren dus geen belemmeringen meer om de koop door te laten gaan. Ook ontmoetten we Martha, de eigenaresse van het huis. Zij bleek een schat van een vrouw die veel te vroeg weduwe was geworden en overduidelijk erg veel van het huis en de omgeving hield. We begonnen nu echt te geloven dat we de goede beslissing hadden genomen!

Actie!

Maanden van voorbereiding moesten nu snel omgezet worden in actie. Een verhuisdatum plannen, de huur opzeggen, opzeggen en afhandelen van verzekeringen, bankrekeningen, abonnementen, kinderopvang etc. en deze zaken juist weer proberen op te starten in Zweden (iets wat vaak lastig bleek doordat we nog in Nederland woonden). Ook werd het verhuisbedrijf geïnformeerd en werden de verhuisdozen en het verpakkingsmateriaal netjes afgeleverd. Het grote inpakken kon beginnen.

We overlegden en onderhandelen via de mail met Martha over duizend-en-één zaken. Zo werd er een lijst opgesteld met over te nemen spullen. Martha ging kleiner wonen en had heel veel spulletjes niet meer nodig. Wij gingen juist veel ruimer wonen en hadden in Nijmegen alleen maar een balkon, dus we hadden een enorme berg aan gereedschap en tuinspullen nodig. Martha’s spullen waren gelukkig in goede staat en ze wilde ze graag van de hand doen. Dat scheelde ons behalve veel geld ook veel moeite en transport.

De emigratiedatum werd bepaald op 7 juli, dus we hadden ongeveer anderhalve maand om alle resterende zaken te regelen. Maar óók om afscheid te nemen van vrienden, familie en Ella’s klasgenoten en om tussendoor nog wat wedstrijden van het EK voetbal mee te pikken. Nederland deed het slecht en lag er na de eerste ronde al uit. Zweden won met Loreen het songfestival met het liedje “Euphoria”. Erg toepasselijk, en een goed teken, vonden we.

In de tussentijd moesten we nog één keer op en neer, dit keer voor de sleuteloverdracht en om het koopcontract te tekenen. Een laatste bliksembezoek, het vijfde in vijf maanden tijd. We kregen ons nieuwe huis niet eens te zien want de afspraak vond plaats bij de bank in Hallsberg, op drie kwartier rijden van Snöbäcken. En we moesten zo snel mogelijk terug naar Nederland want er was werk aan de winkel!

De laatste weken gingen als een waas aan ons voorbij, ondanks het feit dat we wél heel gefocust waren en precies wisten waar we mee bezig waren. De adrenaline deed z’n werk, evenals alle voorbereidingen van de voorafgaande maanden. De verhuisdatum naderde nu met rasse schreden, en het aftellen was begonnen…



De huizenjacht

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 14:02:13

Eerste zoektocht en harde lessen

Onze eerste huizenreis naar Zweden vond plaats in februari 2012 (waardoor we tot ons groot verdriet Carnaval in Maastricht moesten missen). We hadden op dat moment geen concrete “droomhuizen” op het oog. Er waren er wel een paar aan onze neus voorbijgegaan toen we nog aan het werk waren in Nederland en geen mogelijkheid hadden om op korte termijn een reis te boeken.

Maar aangezien we wegens omstandigheden toch naar Stockholm moesten, maakten we een afspraak voor een “oefenbezichtiging” bij een makelaar. Dit huis viel bij aankomst al gelijk af: we maakten kennis met het beruchte “groothoeklenseffect”, waarbij alle huizen, percelen en kamers op de makelaarssite tien keer zo groot lijken als dat ze in werkelijkheid zijn. Dat viel dus even vies tegen, maar het was wél erg leerzaam!

Huisbezichtigingen zijn meestal kortdurend en kunnen nogal chaotisch zijn, mede door de taalbarrière. Het risico bestaat dat je achteraf met veel vraagtekens blijft zitten. En een tweede bezichtiging is er om praktische redenen (twee keer reizen voor een huis dat je misschien toch niet gaat kopen) vaak niet bij.

Tweede zoektocht en eerste bod

Net terug in Nederland zagen we op internet een mooi huis dat binnen ons budget viel én aan bijna al onze eisen/wensen voldeed. We besloten gelijk om een nieuwe reis te boeken. Ook zagen we een ander huis dat in de smaak viel en dat in hetzelfde weekend bezichtigd kon worden. Omdat we dit keer wat beter beslagen ten ijs wilden komen, bereidden we ons bezoek goed voor door vooraf al zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Google Maps deed hier bijvoorbeeld wonderen. Ook maakten we een uitbreide checklist met zaken waar we tijdens de bezichtiging op dienden te letten zodat we niet teveel zouden worden afgeleid door het gebabbel van de makelaar of ons eigen enthousiasme. Het bezoek zou wat ons betreft pas klaar zijn als alle punten op de lijst aan bod waren gekomen. Dit om te voorkomen dat we bij thuiskomst met een boel vragen zouden zitten. Ook namen we ons voor om zoveel mogelijk foto’s te maken. En het lukte ons om bij ons favoriete huis een “privébezichtiging” wat eerder op de dag te regelen, zodat we niet geconfronteerd zouden worden met hordes andere bezoekers (vaak gewoon pottenkijkers uit de buurt), (ver)taalproblemen en een chaotische situatie na een lange reis. Al deze zaken wierpen hun vruchten af!


Hoewel bij de bezichtiging bleek dat de technische staat van het huis en met name het sanitair en de keuken veel te wensen over lieten, dachten we toch ons droomhuis gevonden te hebben. We zochten op internet al naar klusjesmannen in de omgeving en maakten in ons hoofd al verbouwingsplannen. Echter: het spannendste deel van huizenkoop in Zweden is niet de bezichtiging, maar het bieden! Als er meer kapers op de kust zijn wordt er tegen elkaar opgeboden totdat de eigenaar akkoord gaat met een bepaald bod. En dat hoeft dus niet het hoogste bod te zijn! We raakten verwikkeld in een spannende biedingenstrijd waarbij er dagenlang door ons en door de tegenpartij steeds iets bovenop de prijs werd gedaan. Maar uiteindelijk besloot de eigenaar met een geheel andere partij in zee te gaan en ging het huis dus simpelweg aan onze neus voorbij. Zo kan het dus gaan in Zweden. Jammer maar helaas…

Derde zoektocht en bingo!

Vol goede moed vervolgden we onze zoektocht, al stelden we onze eisen wel iets bij. Ons doel was namelijk om in de zomerperiode te verhuizen zodat Ella na de vakantie op een nieuwe, Zweedse school zou kunnen beginnen. We begonnen inmiddels dus wel enige haast te voelen. Na veel wikken en wegen en na het nodige water bij de wijn maakten we midden april een lijst van vijf huizen die in meer of mindere mate aan onze wensen voldeden. Het lukte ons om voor al deze huizen in vier opeenvolgende dagen een bezichtigings-afspraak te maken. En dus werd de derde reis geboekt, dit keer met huurauto en overnachtingen.

Terwijl in Nederland volop Koninginnedag werd gevierd, gingen we op pad, min of meer overtuigd dat het dit keer ook écht zou moeten gebeuren. We zagen een paar mooie huizen, maar schrokken ook van een aantal zaken. Kelders vol schimmel en afgebladderde muren, zolders vol met muizen en ander ongedierte, schuren die op instorten stonden, huizen die eerder het predikaat “vakantiehuisje” verdienden en huizen die totaal verwaarloosd waren nadat de makelaarsfoto’s genomen waren.

Maar er waren twee huizen bij die niet meteen afvielen. Integendeel, ze waren zelfs erg mooi. Het eerste was echter aan de dure kant. En toen op dit huis al gelijk een bod werd gedaan dat hoger was dan de vraagprijs, bleef er eigenlijk nog maar één huis over. En dat was bovendien onze favoriet! Alleen lag het veel verder weg van werk en voorzieningen dan we wenselijk achtten. Dus moesten er een paar harde noten gekraakt worden…Konden we ons wel permitteren om zó ver weg van alles te wonen?

Het waren uiteindelijk factoren als het prachtige huis en de goede staat daarvan, de tuin en de ligging in de natuur die de doorslag gaven. Dan maar in the middle of nowhere wonen! Om andere bieders af te schudden besloten we, eenmaal thuisgekomen, meteen een bod op de vraagprijs te doen. Met een gevoel van opwinding, adrenaline en ook nog een beetje twijfel werd de telefoon ter hand genomen en het nummer van de makelaar ingetoetst. Zoals verwacht wilde de makelaar eerst rondbellen om te kijken of er gegadigden waren die hoger wilden bieden. Om een lange biedingenstrijd als vorige keer te voorkomen, zeiden we erbij dat ons bod beperkt houdbaar was, dat we snel zaken wilden doen en dat we nog een ander huis op het oog hadden. Dat werkte. Al na twee dagen kwam het verlossende telefoontje: de eigenaresse had ons bod geaccepteerd! Vol ongeloof en met trillende handen trokken we een fles champagne open…



Het ideale huis

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 14:01:20

Zoeken op internet

Ons dromerig browsen op de Zweedse huizensite Hemnet maakte langzaamaan plaats voor een verbeten zoektocht naar het ideale huis binnen ons budget, dat aan al onze wensen voor een “droomhuis” voldeed. We hadden nogal wat noten op onze zang, dus er waren altijd wel een aantal punten waarop we moesten toegeven. Helaas bleek dat meestal ook de prijs te zijn, omdat de door ons gestelde bovengrens van 1 miljoen Zweedse kronen (ca. 110.000 euro) meestal onhaalbaar bleek. Alhoewel? Hierbij ons wensenlijstje:

Het huis en de tuin:

-hout, rood en wit gekleurd

-grote tuin min. 2000 m2

-huis min. 100 m2

-gasthuis o.i.d.

-garage

-schuur/klushok

-kippenhok

-houtschuur

-badkamer en wc in goede staat

-woonkeuken

-goede verwarming

-open haard/kachel

-veranda/bijkeuken

-fruitbomen en bessenstruiken

-prijs niet meer dan 1.000.000 Zweedse kronen (ca. 110.000 euro)

De locatie en ligging:

-een meer in de buurt

-rustige plek maar niet desolaat

-dicht bij stad/werkmogelijkheden

-school redelijk dichtbij

-supermarkt redelijk dichtbij

-vliegveld redelijk dichtbij

-wandelpaden

-bus/trein

Nogal een waslijst, en wellicht niet helemaal realistisch? Maar ach, er kon natuurlijk nog altijd wat water bij de wijn worden gedaan…



De aanloop naar emigratie

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 13:54:17

Voorbereidingen

In een vroeg stadium waren we al stiekem en voorzichtig begonnen met allerlei praktische zaken die nog niet onomkeerbaar waren, bijvoorbeeld het opzeggen van “onnodige” abonnementen en bankrekeningen.

Ook gingen we de gehele huisraad en zolder eens kritisch onder de loep nemen: hebben we al deze spullen nog wel nodig? Een ware opruimwoede maakte zich van ons meester. Vele autoladingen met afval gingen naar het grofvuil, ontelbare advertenties verschenen op Marktplaats, spulletjes werden verkocht of weggegeven en verzamelingen van de hand gedaan.

Ook begonnen we voorzichtig met informatie inwinnen bij Nederlandse en Zweedse instanties, en openden we (met enige moeite) een bankrekening in Zweden. En uiteraard werd de Zweedse versie van Funda, Hemnet.se veelvuldig bezocht, al was dit in eerste instantie nog vooral nog om verlekkerd bij weg te dromen…

Een groot voordeel bij het plannen en voorbereiden was dat Camilla de Zweedse nationaliteit heeft en Zweeds spreekt. Dit was erg prettig bij het lezen van sites en brochures, het communiceren met Zweedse instanties, en het “binnenkomen” in de diverse ambtelijke molens aldaar.

Het verkopen van spullen die de toets van “mee naar Zweden” niet hadden doorstaan, ging in de lente van 2012 onverdroten verder. Ja, ook de oude Commodore 64-computer van Sandor, ondanks vertwijfelde protesten.

Maar er kwam ook een nieuwe activiteit bij: het aanschaffen van nieuwe spullen, kleding en gereedschappen die benodigd zijn voor een leven op het platteland in Zweden. En omdat dat nu eenmaal andere zaken zijn dan benodigdheden voor een huurappartement in een stad in Nederland, werd er flink ingeslagen: snowboots, gevoerde broeken, thermo-ondergoed, dikke sokken, tuingereedschap, sleeën, sneeuwscheppen enz. Ook werden een aantal van onze bijna-versleten apparaten als stofzuiger en koffiezetapparaat afgedankt en vervangen door nieuwe exemplaren zodat die niet meteen bij aankomst het loodje zouden leggen…

Trouwen

Om de zaken verder te kunnen vergemakkelijken (maar zeker ook uit romantische overwegingen!) besloten we – met onze emigratieplannen in het vooruitzicht – om te gaan trouwen! Zo gezegd, zo gedaan, dachten we, maar de praktijk bleek hier weerbarstig. Ondanks dat het hier ging om een huwelijk tussen onderdanen van twee EU-landen kwamen we terecht in een mallemolen van papierwerk, ambassadebezoeken, geboorteaktes, legalisatie, apostilles, notarii publici en wat al niet meer. Oeps, daar hadden we even geen rekening mee gehouden.

Maar toch, na alle toestanden was 31 januari 2012 dan toch de grote dag daar: ons huwelijk! Hoewel, grote dag? We trouwden in het geheim. We hadden immers al genoeg aan ons hoofd. Dus het werd een bescheiden ceremonie met alleen twee vrienden en dochter Ella als getuige en met een fles champagne en taart thuis na afloop.

Emigratiebeurs

Om ons mentaal en praktisch wat verder voor te bereiden op wat komen ging werd er ook een bezoek gebracht aan de emigratiebeurs Scandinavië in Hoevelaken. Daar liepen vooral dromers en twijfelaars rond, maar omdat onze plannen inmiddels al behoorlijk concreet waren, gingen wij vooral om te praten met een aantal verhuisbedrijven. Wat wij graag wilden weten was hoe zij ons appartement (vier hoog zonder lift, in een voetgangersgebied in de Nijmeegse binnenstad) zo soepel mogelijk leeg zouden kunnen ruimen… Dit leidde uiteindelijk tot een verhuizer waarbij wij alle vertrouwen in een goede afloop hadden. Al was het maar omdat hij, na een huisbezoek, het aantal benodigde verhuisdozen schatte op 84 en dit aantal later EXACT bleek te kloppen. Waarvan akte.

Saillant detail is trouwens dat wij op bovengenoemde beurs benaderd werden door scouts van het TROS-televisieprogramma Ik vertrek. Of we zin hadden om mee te doen. We hebben vriendelijk maar beleefd bedankt. Ons argument was dat het programma toch vooral leuk is als het mis gaat, en aangezien wij alles goed zouden voorbereiden, zou er bij ons niks mis gaan. Ahum…Gelukkig zagen ze er geen heil in om verder aan te dringen.



Emigratieplannen, van idee tot uitvoering

Emigratie naar Zweden Posted on 25 nov, 2013 13:50:07

Het idee om te gaan emigreren naar Zweden kreeg vorm in de herfst van 2011. Het verslechterde economische klimaat in Nederland speelde een rol, maar ook de leeftijd van onze dochter, onze woonsituatie bij het Nijmeegse Red Light District en het voortdurende verlangen naar een ander soort leven speelden mee.

Verder hadden we door Camilla’s afkomst familiebanden in Zweden, gingen we er al jaren met plezier op vakantie en beschikt het land over een bijna onbegrensd natuurschoon waardoor het gevoel van ruimte en vrijheid er groot is. Bovendien zijn de huisprijzen er relatief zeer laag.

Het was een gevoel van “nu of nooit” en de beslissing viel uiteindelijk op “nu”. Hoewel we ons ook terdege realiseerden dat we onze familie, onze vrienden, onze collega’s en ons leven in een mooi appartement met uitzicht op de St.Stevenskerk in Nijmegen zeker enorm zouden gaan missen!

Het nemen van een dergelijke beslissing was enorm spannend en bezorgde ons de nodige kopzorgen, maar werkte tegelijkertijd ook bevrijdend en gaf een fikse stoot adrenaline.

Uiteraard had het allemaal wel wat voeten in de aarde. Nadat we de knoop hadden doorgehakt hebben we vooral zitten rekenen: kunnen we ons dit financieel wel permitteren? Kunnen we een huis kopen in Zweden en wat kunnen we maximaal daarvoor betalen? Hoe lang kunnen we daar overleven zonder werk? En hoe gaan we een huis in Zweden zoeken én een emigratie op poten zetten als we hier in Nederland allebei een baan hebben en onze dochter naar school moet?

Omdat er een aantal factoren waren waarop we zelf geen invloed hadden, hebben we onze plannen aanvankelijk geheim gehouden voor het geval het allemaal zou afketsen. We besloten bijvoorbeeld om een beroep te doen op de (helaas nu afgeschafte) levensloopregeling waaraan we een aantal jaren hadden deelgenomen. Dit gaf ons de mogelijkheid om allebei enkele maanden lang betaald verlof bij onze werkgever op te nemen. In deze periode zouden we dan naar huizen kunnen zoeken, deze ook daadwerkelijk kunnen bezichtigen, en de hele emigratie met alles erop en eraan voorbereiden.

Pas toen er een aantal van dit soort financiële hobbels genomen waren, hebben we onze plannen aan vrienden en familie verteld. De reacties waren zeer wisselend, maar overwegend erg positief. En natuurlijk hebben we ook onze dochter Ella (toen 6) verteld over de spannende zaken die er stonden te gebeuren. Zij was erg enthousiast over alle plannen. Godzijdank!

In december namen we afscheid van onze dierbare collega’s bij het bureau Auxilia van de Nijmeegse universiteit, en daarmee begon officieel onze periode van huizen zoeken, regelen en voorbereiden.